Phải vào cuộc quyết liệt

Rác trên đường phố thị xã Sơn Tây bắt đầu được vận chuyển tới bãi rác.

Đã có cơ chế đặc thù

Sáng 16-8, lãnh đạo UBND TP Hà Nội cùng đại diện các sở, ngành đã đi kiểm tra thực địa khu xử lý rác Xuân Sơn. Trên nhiều tuyến đường, tuyến phố dẫn vào khu xử lý, nhiều đống rác vẫn cao lút đầu người.

Ngay phía trước cổng khu xử lý rác, trong chiếc lều dã chiến do người dân dựng lên để ngăn chặn xe chở rác đang có khoảng 30 người tập trung. Số lượng người như vậy ít hơn rất nhiều so với những ngày trước đó. Theo một số người dân địa phương, do công suất bãi rác nhỏ, lượng rác thải quá nhiều, không được xử lý kịp thời và triệt để, nước rác rỉ ra làm chết lúa, gây ô nhiễm môi trường, khiến các hộ dân khu vực này không thể chịu nổi. Trong khi đó, đã có lần, người dân bắt được xe chở rác của các đơn vị môi trường đổ rác tùy tiện ra đường phố và giao cho chính quyền xử lý. Tuy nhiên, cách xử phạt không đến đầu đến đũa gây ra nhiều bức xúc trong nhân dân. Đây không phải là lần đầu người dân kéo ra cản trở xe rác mà tình trạng này đã từng xảy ra trong năm 2009 và 2010.

Ông Nguyễn Quang Sơn, Chủ tịch UBND thị xã Sơn Tây cho biết, tính đến ngày 16-8, trong nội thị tồn đọng khoảng 2.000 tấn rác. Vừa qua, sau khi UBND TP Hà Nội có chính sách đặc thù về cơ chế đền bù, hỗ trợ, tái định cư, chính quyền địa phương đã tập trung tuyên truyền, vận động. Do vậy, người dân không còn phản ứng mạnh như trước. UBND thị xã Sơn Tây và Công ty CP Môi trường và công trình đô thị Sơn Tây đã lên kế hoạch vận chuyển hết số rác tồn đọng nói trên nhằm bảo đảm môi trường, cảnh quan.

Về tiến độ triển khai một số dự án hạ tầng kỹ thuật tại khu xử lý rác Xuân Sơn, cũng theo ông Nguyễn Quang Sơn, ô chôn lấp mới rộng 1,2ha đã cơ bản hoàn thành, có khả năng chứa trên 45.000 tấn rác, hiện đang làm thủ tục đánh giá tác động môi trường để nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng. Dự án xây dựng hạ tầng khu tái định cư Đồng Láng - Xuân Khanh và Đồng Dinh - Cây Gạo nhằm di chuyển dân ra khỏi khu vực bị ảnh hưởng môi trường dự kiến bắt đầu thi công vào tháng 9-2011 và hoàn thành vào tháng 6-2013 để giao đất cho dân xây dựng nhà ở. Công tác kiểm đếm đất đai cho 212 hộ trong phạm vi bị ảnh hưởng cũng đã cơ bản hoàn thành, dự kiến từ ngày 30-9 bắt đầu chi trả tiền.

Không được đổ lỗi cho dân!

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Vũ Hồng Khanh cho rằng, chính quyền địa phương và các cơ quan liên quan chưa làm hết trách nhiệm. Sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước nói chung còn chưa chặt chẽ, thậm chí đùn đẩy trách nhiệm khiến cho tiến độ triển khai các dự án rất chậm. "Chính quyền hứa nhiều, nhưng làm ít nên dân mới bức xúc như vậy. Đây là điều dễ hiểu chứ không nên đổ lỗi cho dân kéo ra ngăn cản này nọ" - Phó Chủ tịch Vũ Hồng Khanh nhấn mạnh.

Bà Phan Thị Hảo, Phó Chủ tịch UBND thị xã Sơn Tây thừa nhận, với ô chôn lấp 1,2ha đã thi công xong, đơn vị tư vấn đánh giá tác động môi trường mà thị xã thuê còn nhiều lúng túng. Sau đó, thị xã đã đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn tìm tư vấn khác có năng lực hơn nhưng cũng không được. Hiện tại, ngay cả khi hồ sơ đánh giá tác động môi trường đã hoàn tất, gửi tới các sở, ngành chức năng nhưng cũng chưa được nhìn nhận. Do đó, UBND thị xã đề nghị TP chỉ đạo các sở, ngành liên quan đẩy nhanh việc phê duyệt đánh giá tác động môi trường để sớm đưa ô chôn lấp 1,2ha vào hoạt động; đề nghị TP chỉ đạo các đơn vị chuyên ngành nghiên cứu, xây mới một hồ chứa để tập trung nước rích của toàn bộ khu chôn lấp rác, đồng thời nâng công suất trạm xử lý nước rích vì công suất của trạm và dung tích hồ chứa hiện không còn phù hợp.

Ùn ứ rác ở bãi Xuân Sơn không chỉ là vấn đề phức tạp của riêng Sơn Tây, mà còn là của cả các huyện lân cận. Nếu không có các giải pháp đặc thù và quyết tâm cao thì sẽ không thể giải quyết được tình trạng này. Thời gian qua, UBND TP Hà Nội đã có một loạt cơ chế tháo gỡ khó khăn trong công tác đền bù, hỗ trợ và bố trí tái định cư cho các hộ dân trong phạm vi ảnh hưởng của dự án. Cơ chế đã có, TP yêu cầu chính quyền thị xã Sơn Tây, các thôn, xã và các đơn vị liên quan phải vào cuộc quyết liệt, coi đây là nhiệm vụ số 1. Ngay trong những ngày tới, thị xã phải tập trung phê duyệt và chi trả tiền đền bù cho dân ngay, không đợi tới cuối tháng 9-2011. Đối với xây dựng hạ tầng 2 khu tái định cư, 18 tháng thi công là quá dài sẽ ảnh hưởng tới đời sống người dân. TP yêu cầu chủ đầu tư khi tổ chức đấu thầu phải ghi rõ điều kiện thi công trong vòng 6 tháng. Nếu 1 nhà thầu không đủ thì huy động 2 nhà thầu để bảo đảm tiến độ.

Riêng với phản ánh của dân về các xe đổ rác tùy tiện ra đường phố, Phó Chủ tịch Vũ Hồng Khanh yêu cầu các lực lượng chức năng kiểm tra, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm, không phân biệt xe của công ty nhà nước hay cổ phần. Còn với việc đánh giá tác động môi trường của ô 1,2ha, Sở Tài nguyên và Môi trường phải chỉ đạo Chi cục Bảo vệ môi trường "xắn tay" vào giúp Sơn Tây hoàn thiện để sớm phê duyệt.

Đại diện Công ty CP Môi trường và công trình đô thị Sơn Tây cho biết: Từ đầu giờ chiều 16-8, người dân đã thôi ngăn cản và xe của công ty đã bắt đầu chuyên chở rác từ các điểm tập kết tạm trên đường phố về khu xử lý rác Xuân Sơn. Dự kiến, việc chuyển rác sẽ hoàn tất vào ngày 18-8. Tại các điểm tập kết tạm trên đường phố, sau khi di chuyển rác, công ty tổ chức rửa đường ngay để bảo đảm vệ sinh môi trường và cảnh quan đô thị.