Bên trong kho vàng lớn nhất thế giới

Giá vàng lên mức kỷ lục 1.632,8 USD mỗi ounce cuối tuần qua phản ánh tình trạng lo lắng của các nhà đầu tư tư nhân và quốc gia đối với chứng khoán, đôla và eurro. Họ chạy đến nơi trú ẩn an toàn nhất, vàng.

Kho chứa lớn nhất trên khắp hành tinh của thứ kim loại kỳ diệu này ẩn sâu bên dưới chi nhánh New York của Ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ, chỉ cách thị trường chứng khoán một quãng ngắn.

Có 7.000 tấn vàng được cất kỹ trong căn hầm bên dưới nền đá cứng của Manhattan, dưới độ sâu bằng một tòa nhà 5 tầng, phía trên là những con phố đông đúc và náo nhiệt của New York. Vàng ở đây được đúc thành những viên như gạch, đặt trong các hộp màu xanh nhạt, xếp cao đến trần hầm. Giá trị của cả đống vàng này hiện giờ khoảng 350 tỷ USD.

Hiện nay Mỹ là nước có dự trữ vàng nhiều nhất thế giới với 8.133 tấn, hơn gấp đôi nước thứ hai là Đức. Nhưng phần lớn số vàng dự trữ đó được cất ở các kho nổi tiếng là Fort Knox và West Point. Còn vàng trong hầm ở New York phần lớn thuộc về 36 quốc gia khác. Họ đưa vàng đến New York vì an toàn cả về mặt tài chính và an ninh.

Chủ của các khối vàng này được giấu tên, rất bí mật. Đây cũng là một trong các biện pháp đảm bảo an ninh cho ngân hàng. Khác với trong phim James Bond, ngân hàng này chưa bao giờ bị cướp.

Một phóng viên được phép vào hầm đã phải trình các tài liệu về nhân thân trước một máy quét chống đạn chống ồn rồi mới được bước vào sảnh của ngân hàng. sau đó, anh ta được hộ tống cẩn thận để đi xuống qua một thang máy trong lòng đất.

Không có cánh cửa nào dẫn vào hầm vàng, thay vào đó, người ta phải qua một đường hầm dài bằng thép với các cánh quạt quay để đóng hoặc mở lối vào. Khi đã tới được bên trong, anh có thể ngắm nhìn những cột vàng cao ngất. Và khi muốn ngó xem tận mắt các viên gạch vàng, anh phải chờ ba viên chức thuộc ba ngành khác nhau cùng mở mỗi chiếc hộp cứng có ba lớp khóa.

Dường như thể cấu trúc kiên cố cùng hàng đoàn nhân viên an ninh vẫn là chưa đủ, phóng viên AFP còn được lệnh phải vứt sổ tay đi, phòng trường hợp anh định phác thảo sơ đồ hầm. Chụp ảnh ư? Quên đi nhé.

Trên lối vào hầm vàng khắc một dòng chữ, tất nhiên là màu vàng, trích lời của thi hào vĩ đại người Đức Goethe: "Không thể cưỡng lại vàng".

Câu nói này giờ đúng hơn bao giờ hết. Nhu cầu về vàng lên cao mỗi khi tình hình bất ổn. Tháng 1/1980, cuộc chiến của Liên Xô ở Afghanistan, cách mạng Hồi giáo Iran cùng với giá dầu lửa cao đã đẩy giá vàng lên mức kỷ lục 850 USD. Sau đó nó giảm xuống còn vài trăm đô và cho đến tháng 6/2006 cũng chỉ ở mức 543 USD mỗi ounce.

Giờ đây đồng euro đang lung lay, đôla chưa có triển vọng rõ ràng, và cuộc tranh cãi về nợ công ở Mỹ đang xô các nhà đầu tư, cả tư nhân lẫn chính phủ, vào nơi trú ngụ đắt giá là vàng. Lo ngại về sự mất giá của đồng đôla, các ngân hàng trung ương đang chạy đua và khiến giá vàng tăng thêm. Mexico đã mua 93 tấn vàng kể từ đầu năm nay, tăng cả chục lần so với mức dự trữ ban đầu là 7 tấn. Nga, Trung Quốc, Thái Lan cũng nằm trong số những quốc gia đã bị nhiễm cơn sốt mua vàng.

Tuy nhiên, Peter Morici, giáo sư kinh tế học thuộc đại học Maryland, cảnh báo rằng vàng không hoàn toàn an toàn như người ta vẫn tưởng. "Mọi người nghĩ rằng đó là thiên đường bảo toàn tài sản, nhưng trên thực tế tiền mới là tốt nhất", ông nói. "Trong lịch sử, vàng cũng từng xuống giá nhiều như những lúc lên".

Thế nhưng rõ ràng là thứ kim loại đầy hấp lực đang chói sáng trên đầu các vị vua, thứ đã sản sinh ra biết bao cuộc phiêu lưu và huyền thoại, vẫn đầy giá trị, ít nhất là đối với hàng chục chính phủ đang giữ vàng của họ trong hầm dưới lòng New York.

Leonardo Blake, một khách tham quan ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ ở New York, cho rằng vàng có giá trị vĩnh viễn. "Người ta hay nói vàng là thứ kỳ diệu mở được mọi cánh cửa - và đúng là như thế".