Đại tướng Võ Nguyên Giáp: Vị anh hùng thế kỷ 20

- Thưa ông Guy Mettan, là tác giả của cuốn sách nổi tiếng thế giới về hiệp định Geneve 1954, xin ông giới thiệu cho bạn đọc Việt Nam vài nét chính của cuốn sách này.

Ông Guy Mettan: Năm 2004, nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày ký hiệp định Geneve 1954, tôi đã hoàn thành cuốn sách này.

Trước tiên, tại phần một, cuốn sách kể về trận đánh tại Điện Biện Phủ với những diễn tiến của cuộc chiến và chiến thắng của quân giải phóng do tướng Giáp chỉ huy chống lại quân Pháp, đồng thời đề cập tới các cuộc đàm phán diễn ra tại Geneve nhằm chấm dứt cuộc xung đột.

Sang phần hai, tôi liên hệ tới vai trò của thành phố Geneva như là nơi diễn ra các cuộc đàm phán quốc tế. Tuy nhiên, phần chính của cuốn sách đề cập tới trận đánh tại Điện Biện Phủ và hệ quả của nó (tức hiệp định Geneve 1954).

Và như chúng ta đã biết, hiệp định này không đạt được nhiều thành công, bởi, tiếp đó, người Mỹ đã quyết định tiếp tục cuộc chiến chống lại Việt Nam. Mặc dù vậy, đây vẫn là một sự kiện lịch sử rất quan trọng không chỉ đối với dân tộc Việt Nam mà cả thế giới và người dân Geneve vào thời điểm giữa những năm 1950.

- Theo ông, vai trò nào của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong chiến thắng Điện Biên Phủ?

Ông Guy Mettan: Theo tôi, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã giữ vai trò chính trong chiến thắng này, bởi, để có được chiến thắng quan trọng như vậy, phải cần tới hai điều kiện, đó là phải tập hợp được sức mạnh tập thể và đi liền với nó là phải có một nhân cách lớn, năng lực vượt trội hội đủ khả năng thu hút, thu phục nhân tâm để biến sức mạnh của từng cá nhân thành sức mạnh của tập thể. Và Đại tướng đã thực hiện hết sức thành công điều này tại Điện Biện Phủ.

Điều đó rõ ràng cho thấy vai trò chính của Đại tướng trong chiến dịch Điện Biên Phủ, không có tướng Giáp, không chắc có chiến thắng Điện Biên Phủ. Hơn nữa, sau chiến thắng Điện Biên Phủ, cả thể giới phải thừa nhận tài năng và nhân cách lớn của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Điện Biên Phủ còn là bất ngờ lớn đối với người Pháp, bởi họ tưởng rằng, họ sẽ chiến thắng.

Không những vậy, chiến thắng Điện Biên còn là bất ngờ lớn đối với cả thế giới khi bất ngờ phát hiện ra sức mạnh quật cường của Quân đội Nhân dân Việt Nam và khả năng chỉ huy đại tài của tướng Giáp.

- Ông đã gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong hoàn cảnh nào và ông đánh giá như thế nào về Đại tướng?

Ông Guy Mettan: Đại tướng đã tới Thụy Sĩ nhiều lần, đặc biệt là vào năm 1996, nhưng rất tiếc là tôi không có hân hạnh gặp được tướng Giáp (khi đó tôi không có mặt ở Geneve), nhưng bạn bè thân của tôi đã may mắn được gặp ông. Họ đã kể cho tôi về con người ông, rằng ông là người rất cởi mở, rất dễ gần và đặc biệt rất nhân hậu.

Trong cuốn sách này, có những bức ảnh rất đời thường của Đại tướng, như bức ảnh bé gái đang đội chiếc mũ nhà binh của ông, điều này rất ấn tượng đối với người dân Geneve. Tiếp đó, vào năm 2004, khi tôi đang cố gắng hoàn thành cuốn sách này, tôi cũng đã lỡ cơ hội được gặp ông, vì khi đó, tôi tới Hà Nội tìm ông thì rất không may cũng là lúc ông rời Việt Nam đi nghỉ.

Tôi đã điện thoại cho Đại tướng và gặp gỡ gia đình ông. Chúng tôi đã trao đổi qua điện chính xác là để thống nhất Đại tướng sẽ góp ý cho cuốn sách sắp xuất bản của tôi.

Tóm lại, tôi cho rằng, điều cuốn hút và thu phục lòng người của Đại tướng chính là đức tính nhân hậu, hiền hòa, hài hước, dễ gần... của ông. Theo tôi, ông là còn người huyền thoại, một vị anh hùng lớn của thế kỷ 20, bởi không chỉ chỉ huy quân đội Việt Nam đánh thắng quân Pháp năm 1954, ông còn đóng góp lớn vào chiến thắng của dân tộc Việt Nam trước người Mỹ 20 năm sau đó.

Nhân dịp sinh nhật lần thứ 100 của Đại tướng, tôi hân hạnh kính chúc Đại tướng sức khỏe và một sinh nhật tuyệt vời nhất.