Lúng túng “một cửa”

Tại quận Hoàng Mai (Hà Nội), đơn vị rất chú trọng đầu tư, tổ chức thực hiện tiếp nhận và trả kết quả HSHC theo cơ chế "một cửa" cũng rất lúng túng bởi thực hiện được đúng quy định này lại trái quy định kia.

Hai "luồng" tiếp nhận hồ sơ

Hoạt động của bộ phận “một cửa” phường Tương Mai, quận Hoàng Mai. Ảnh: Linh Tâm

Hiện tại, bộ phận "một cửa" của UBND quận Hoàng Mai khá khang trang, hiện đại, với diện tích trên 200m2, 50 ghế ngồi cho công dân, 10 cán bộ trực tiếp hướng dẫn, nhận, trả kết quả HSHC. Hệ thống bảng biểu được niêm yết công khai bằng ba hình thức: Giấy in, panô và màn hình cảm ứng, thuận tiện cho việc tra cứu, đồng thời có riêng một cán bộ trực hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ để người dân không phải đi lại nhiều lần. Quận Hoàng Mai cũng đã liên thông với Kho bạc Nhà nước, bố trí cán bộ Kho bạc trực tiếp thu lệ phí trước bạ, thuế thu nhập cá nhân, thuế chuyển quyền và tiền sử dụng đất tại "một cửa". Lượng giao dịch tại "một cửa" quận này khá lớn, trung bình mỗi ngày tiếp nhận từ 150 đến 200 hồ sơ. Song với hệ thống xếp hàng điện tử, không khí tại phòng một cửa rất trật tự.

Tuy nhiên, mới đây, đoàn kiểm tra đột xuất công tác cải cách hành chính (CCHC) của TP đã phát hiện, quận Hoàng Mai đang thực hiện tiếp nhận HSHC qua hai "luồng" khác nhau: "Luồng" thứ nhất là bộ phận "một cửa" tiếp nhận toàn bộ các thủ tục hành chính (TTHC) thuộc thẩm quyền quận; "luồng" thứ hai là Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất và nhà (VPĐKQSDĐ) quận Hoàng Mai tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp "sổ đỏ" lần đầu từ UBND các phường trực tiếp nộp tại VPĐKQSDĐ. Theo ông Nguyễn Ngọc Chuyển, Phó Giám đốc VPĐKQSDĐ quận Hoàng Mai, phụ trách lĩnh vực cấp giấy chứng nhận lần đầu, tiếp nhận HSHC tại đây sẽ phát hiện được ngay những hồ sơ không đạt yêu cầu, hướng dẫn được luôn cán bộ địa chính phường là cần phải bổ sung những giấy tờ gì cho hoàn thiện. Vì thực tế, những bộ hồ sơ các phường trình lên chỉ có khoảng 50% đạt yêu cầu.

Và sai sót, chậm trễ

Sở dĩ có những cách thực hiện khác nhau là do thời gian qua đã có những quy định mâu thuẫn nhau về nơi tiếp nhận HSHC lĩnh vực nhà đất. Quyết định 93/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tổ chức thực hiện giải quyết HSHC theo cơ chế "một cửa", "một cửa liên thông" tại cơ quan hành chính nhà nước tại địa phương quy định, bộ phận "một cửa" đặt tại văn phòng HĐND, UBND huyện, trực tiếp tiếp nhận và trả kết quả HSHC; còn Nghị định số 88/2009/NĐ-CP ngày 19-10-2010 của Chính phủ về cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất lại quy định: nộp hồ sơ và lấy kết quả tại VPĐKQSDĐ. Như vậy, các đơn vị hành chính cấp huyện nếu thực hiện đúng Quyết định 93/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ thì sẽ trái với Nghị định số 88/2009/NĐ-CP ngày 19-10-2010 của Chính phủ.

Tuy nhiên, đoàn kiểm tra công tác CCHC khẳng định, việc UBND quận Hoàng Mai quy định VPĐKQSDĐ tiếp nhận hồ sơ xin cấp GCNQSDĐ do UBND các phường chuyển đến (không qua bộ phận "một cửa") là trái với Quyết định số 84/2009/QĐ-UBND ngày 1-7-2009 của UBND TP về việc ban hành Quy định thực hiện cơ chế "một cửa", "một cửa liên thông" trong giải quyết công việc của tổ chức và công dân tại các cơ quan quản lý hành chính nhà nước thuộc TP Hà Nội... Đáng nói hơn cả là việc tiếp nhận tại VPĐKQSDĐ chưa đáp ứng được đúng thời hạn giải quyết HSHC của công dân. Bộ phận "một cửa" quận Hoàng Mai thường xuyên tiếp nhận HSHC với số lượng rất lớn, trong thời gian từ ngày 1-1-2011 đến 31-5-2011 đã tiếp nhận và giải quyết 16.134 hồ sơ (gần 80% là hồ sơ về đất đai, nhà ở), mà số hồ sơ này hầu hết được giải quyết trôi chảy, rất ít chậm trễ. Trong khi đó, tính từ đầu năm đến nay, VPĐKQSDĐ quận Hoàng Mai chỉ tiếp nhận 748 hồ sơ xin cấp "sổ đỏ" lần đầu. Nhưng có đến 11/18 phần thông tin quy định trong sổ lưu trữ phải ghi để theo dõi bị "bỏ qua", như thông tin về thời gian nhận, trả hồ sơ, nên khó xác định số liệu trả đúng hẹn. Nhiều trường hợp bị kéo dài thời gian thực hiện như một trường hợp ở phường Mai Động (thuộc nhóm hồ sơ đủ điều kiện, không phải trả lại để bổ sung giấy tờ), tờ trình ghi ngày 26-10-2010, vào sổ lưu trữ là ngày 2-3-2011 và UBND quận ra quyết định là ngày 5-5-2011; hay một hồ sơ của phường Tương Mai nộp từ tháng 1-2011, nhưng đến ngày 2-6-2011 mới ghi vào sổ nhận… Việc giao nhận hồ sơ giữa UBND các phường và VPĐKQSDĐ cũng không chặt chẽ như có phần không ghi rõ người giao, người nhận. Đặc biệt, đoàn kiểm tra đã phát hiện có một số hồ sơ chậm trễ nhiều tháng, liên quan đến các phường Lĩnh Nam, Mai Động, Tương Mai.

Ông Lê Quốc Cường, Phó Giám đốc Sở Nội vụ Hà Nội, Trưởng đoàn Kiểm tra công tác CCHC của TP khẳng định: Do thời gian kiểm tra đột xuất có hạn, còn nhiều vấn đề chưa được làm rõ, nên đoàn chưa đưa ra kết luận mà sẽ tiếp tục làm việc với VPĐKQSDĐ quận Hoàng Mai cùng UBND các phường Tương Mai, Lĩnh Nam và Mai Động để làm rõ nguyên nhân chậm trễ, xác định lỗi chậm do quận hay phường để có hình thức xử lý nghiêm cán bộ làm sai.