“Đỏ mắt” chờ sổ đỏ

Mỏi mắt chờ

Gõ hết các cửa, hoàn thiện đủ loại thủ tục giấy tờ, nhưng đến thời điểm này, gia đình ông Nguyễn Danh Thụ thường trú tại phường Quang Trung, quận Hà Đông, quê quán tại thôn Nhân Hòa, xã Tả Thanh Oai vẫn chưa được cấp có thẩm quyền cấp SĐ. Ông Thụ cho biết, đầu năm 2005, ông là một trong 7 người được nhận quyền thừa kế đất ở do ông cha để lại. Sau khi nhận thừa kế, cả 7 hộ đã mời cán bộ địa chính xã về đo đạc và lập hồ sơ địa chính đề nghị cấp SĐ. Cuối năm 2005, có 6/7 hộ đã được cấp có thẩm quyền cấp SĐ, duy chỉ có hộ ông Thụ là chưa được cấp với lý do ông đang ở ngoài địa phương.

Với mong muốn sớm được cấp SĐ để tiện việc chăm lo nơi thờ phụng ông cha, vì thế mà năm 2007 ông Thụ đã chuyển hộ khẩu về xã Tả Thanh Oai, nơi mình sinh ra và lớn lên. Nhưng cũng suốt từ năm đó, việc cấp SĐ cho ông Thụ vẫn "dậm chân tại chỗ", chính quyền xã Tả Thanh Oai không đưa ra được lý do gì thuyết phục. Đến năm 2008, khi Hà Tây và Hà Nội hợp nhất, ông Thụ hỏi về việc cấp SĐ của gia đình thì nhận được thông báo hồ sơ của ông thiếu đơn khước từ nhận thừa kế của vợ ông. Chuyện tưởng đã xong khi hoàn thiện nốt thủ tục, chỉ chờ là có sổ, nhưng hai năm liền (2009-2010), tuần nào ông Thụ cũng hỏi về việc cấp SĐ của gia đình, nhưng mỗi lần ông đều chỉ nhận được câu trả lời: Ông cứ chờ, cấp trên đang duyệt (!). Đầu năm 2011, sau quá nhiều lần đề nghị được cấp SĐ, một lần nữa ông lại nhận được thông báo hồ sơ của ông chưa đủ, thiếu biên bản xác nhận của chính quyền thôn và các hộ nằm trong thửa đất thừa nhận quyền thừa kế của ông. Đáp ứng những yêu cầu đó, tháng 5-2011, ông Thụ đã hoàn thiện đầy đủ hồ sơ.

Không chỉ có ông Thụ, nhiều hộ gia đình khác ở Tả Thanh Oai cũng trong tình cảnh tương tự. Bà Đào Thị Tuyên, cán bộ địa chính xã Tả Thanh Oai liệt kê sơ bộ, đến thời điểm này, xã Tả Thanh Oai còn tồn khoảng 590 hồ sơ chưa đủ điều kiện để cấp SĐ. Trong số đó, có vài chục trường hợp nhận thừa kế nhưng chưa được cấp SĐ, hơn 100 trường hợp lấn chiếm xây dựng công trình trái phép trước năm 1993 (thời điểm trước khi có Luật Đất đai) chưa được hợp thức hóa và hàng trăm trường hợp vướng mắc mốc giới, tranh chấp quyền sử dụng đất hoặc đổi SĐ cũ lấy SĐ mới...

Tư duy nhiệm kỳ!

Chưa bàn đến các trường hợp đổi SĐ mới nhưng chưa nộp SĐ cũ và các trường hợp vướng mắc do tranh chấp QSDĐ hoặc chưa xác định được mốc giới nên chưa đủ điều kiện hoàn thiện thủ tục trình cấp có thẩm quyền cấp SĐ. Về nguyên nhân dẫn tới sự chậm trễ trong việc cấp SĐ tại xã Tả Thanh Oai, theo ông Lưu Đình Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã, trước hết đối với những trường hợp nhận thừa kế đất của cha ông, một số chưa được cấp đủ diện tích, bởi trước đây hạn mức cấp đất ở đây không vượt quá 300m2 (còn lại là đất vườn), trong khi đó, nhiều gia đình nhận thừa kế diện tích lên tới 500m2. Với những trường hợp xây dựng công trình trái phép trên đất nông nghiệp trước năm 1993, hiện chưa có hướng dẫn của cấp trên để được hợp thức hóa thành đất ở. Khó hơn là 70 trường hợp phụ thuộc vào dự án xây dựng đường Phan Trọng Tuệ. Mặc dù dự án này đã quy hoạch công khai, thế nhưng cơ quan quản lý vẫn chưa cắm mốc giới, hệ lụy là xã Tả Thanh Oai đành "bó tay" trong việc hoàn thiện các thủ tục để cấp SĐ cho các hộ nằm trong quy hoạch.

Ngoài viện dẫn những lý do trên, ông Hùng thừa nhận, cấp SĐ chậm ở đây có sự tắc trách, thiếu tinh thần trách nhiệm của một số cán bộ chuyên môn trong việc giải quyết các thủ tục liên quan đến đất đai gây bức xúc cho người dân. Ở khía cạnh khác, ông Hùng cho rằng, vẫn còn tồn tại tư duy nhiệm kỳ và thực tế này xảy ra ở nhiều địa phương. Theo ông Hùng, đối với chủ tịch, các phó chủ tịch xã sau nhiệm kỳ 5 năm có thể có sự thay đổi, cán bộ địa chính thì sau 2 năm công tác phải hoán đổi vị trí (bởi đây là lĩnh vực nhạy cảm), dẫn tới tình trạng khi bàn giao hồ sơ, thủ tục giấy tờ giữa cán bộ mới và cũ bị thất lạc. Ngay tại xã Tả Thanh Oai, trong vòng 5 năm hoán đổi tới 3 cán bộ địa chính, xây dựng, do đó mới có chuyện hồ sơ liên quan đến đất đai bỏ sót, chậm giải quyết. Trường hợp của ông Nguyễn Danh Thụ nêu trên là một ví dụ.