Mỏng cả lực lượng và đãi ngộ

Công tác phòng, chống TNXH tại các quận, huyện, xã, phường ngày càng nặng nề, lực lượng phòng, chống TNXH ngày càng gặp nhiều khó khăn, trong khi đó, mức phụ cấp và chế độ đãi ngộ cho người tham gia lực lượng này chưa được quan tâm đúng mức...

Động viên tinh thần là chính

Đội tình nguyện viên phường Ngọc Thụy, quận Long Biên tham gia Hội thi Tuyên truyền phòng, chống ma túy, mại dâm, HIV/AIDS.

Long Biên là quận được Chi cục Phòng, chống TNXH TP Hà Nội đánh giá cao trong công tác phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm. Phó trưởng phòng LĐ-TB&XH phụ trách công tác phòng, chống TNXH quận Long Biên Nguyễn Văn Đăng cho biết: Địa bàn phức tạp, nhiều dân tự do, quá trình đô thị hóa nhanh, có sông lớn chảy qua, nhiều cầu phà, bến bãi. Trên địa bàn quận có 1.300 đối tượng nghiện ma túy có hồ sơ quản lý. Trong khi đó, Ban chỉ đạo phòng, chống TNXH cấp quận có khoảng 20 người, cấp phường có khoảng 14-15 người. Lực lượng chuyên trách mỏng nên công tác đấu tranh phòng, chống dựa phần lớn vào các đoàn thể, Đội hoạt động xã hội tình nguyện (ĐHĐXHTN) tại các phường. Nhiệm vụ đòi hỏi phải thức khuya dậy sớm, vất vả, nặng nhọc, nguy hiểm, tiếp xúc với những đối tượng từng có tiền án, tiền sự… trong khi đó họ lại được trả phụ cấp rất thấp, gần như chỉ có giá trị tinh thần: Đội trưởng ĐHĐXHTN 100 ngàn đồng/tháng, Đội phó 80 ngàn đồng/tháng, tình nguyện viên (TNV) 50 ngàn đồng/tháng. Hơn nữa, phải vài tháng TNV mới được trả gộp một lần. Nếu không nhiệt tình, tâm huyết, TNV không thể kiên trì theo đuổi công việc. Chính vì vậy, TNV phòng, chống TNXH cứ chểnh mảng, bỏ dần, còn lại phần lớn là những cán bộ về hưu, CCB, đảng viên, tổ trưởng dân phố…

Trong khi đó, các đề án xây dựng xã, phường, thị trấn không có tệ nạn ma túy, Đề án Methadone thí điểm, kế hoạch tổ chức cai nghiện ma túy tại cộng đồng, kế hoạch triển khai thực hiện Nghị định 94/NĐ-CP của Chính phủ về công tác quản lý sau cai… đều triển khai tại cộng đồng. Gánh nặng phòng, chống TNXH cấp xã, phường, thị trấn ngày càng nặng, ngày càng không tương xứng với mức chi trả phụ cấp của TNV - những người đối mặt trực tiếp với TNXH.

Có lẽ vì vậy, tuy được đánh giá là đơn vị mạnh, quận Long Biên "không dám" đăng ký chỉ tiêu xã, phường không có tệ nạn ma túy.

Phải là trách nhiệm chung

Tại cuộc họp của Ban chỉ đạo phòng, chống AIDS, phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm TP đầu năm 2011, báo cáo cho biết: Không ít cán bộ cấp ủy, chính quyền, ngành, đoàn thể chưa nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm trong công tác phòng, chống TNXH; coi đây là nhiệm vụ của ngành công an, LĐ-TB&XH, y tế. Điều đó dẫn tới công tác tuyên truyền phòng, chống TNXH còn hình thức, chất lượng chưa cao. Lực lượng TNV hạn chế về trình độ, chất lượng hoạt động thấp. Trong khi đó, biên chế của lực lượng chuyên trách còn thiếu, nhưng phải đảm đương khối lượng công việc nhiều: bắt giữ tội phạm ma túy, quản lý người nghiện, lập hồ sơ cai nghiện có quá nhiều biểu mẫu, nhiều trình tự, thủ tục gây khó khăn. Việc xét nghiệm xác định người nghiện ma túy để lập hồ sơ đi cai tập trung rất khó thực hiện. Nhiều đối tượng và gia đình không hợp tác, không đi xét nghiệm, không cho lấy mẫu xét nghiệm, dùng dao - kim tiêm dính máu đe dọa người thi hành công vụ. Nếu đã có hồ sơ, quyết định đi cai tập trung thì bỏ trốn… Số người được đưa vào quản lý tại các trung tâm chưa đạt yêu cầu. Công tác quản lý sau cai tại cộng đồng gặp rất nhiều khó khăn. Mô hình CLB B93 quản lý người nghiện sau cai chưa hiệu quả, số người tham gia sinh hoạt ít. Tỷ lệ tái nghiện sau cai tuy đã được kiềm chế song vẫn ở mức cao, nhất là ở nhóm người sau cai từ năm thứ 2, thứ 3…