Khép lại quá khứ buồn

Sự kiện này được đánh giá là một dấu mốc đặc biệt về mối quan hệ đã được cải thiện rất nhiều giữa Anh và Ireland. Đây cũng là tín hiệu vô cùng lạc quan trong quá trình tái hòa giải giữa hai quốc gia trên Đại Tây Dương từng trải qua một quá khứ đầy phức tạp liên quan tới cuộc đấu tranh dẫn đến việc Ireland tách khỏi mẫu quốc Anh để trở thành một nước độc lập vào năm 1922. Những căng thẳng chính trị và xung đột vũ trang kéo dài hàng chục năm sau đó làm gần 4.000 người thiệt mạng đã khiến quan hệ London - Dublin rơi vào băng giá. Tình trạng này chỉ được thay đổi vào cuối năm 1993 bằng một Tuyên bố chung giữa hai nước sau nỗ lực của Thủ tướng Anh John Major và người đồng nhiệm Ireland Albert Reynolds.

Quá khứ đau thương giữa hai quốc gia đang dần lùi xa. Gần đây, người ta nhận thấy quá trình hợp tác láng giềng trên biển này đã nồng ấm hơn, đủ để Anh xem Ireland như một quốc gia bình đẳng, một đối tác quan trọng trong khu vực. Năm 2010, kim ngạch xuất khẩu của Ireland sang Anh đã lên tới 13,8 tỷ euro và có hơn 3 triệu người Anh đã chọn Ireland làm điểm đến du lịch hằng năm. Tuy nhiên, do bị một di sản lịch sử buồn bã đè nặng nên mối quan hệ giữa hai thành viên kỳ cựu của Liên minh châu Âu (EU) vẫn chưa thực sự vượt qua được nỗi ám ảnh của 3 thập kỷ bạo lực, bất chấp một thực tế là có khoảng 6 triệu người mang quốc tịch tại Anh có cha, mẹ hoặc họ hàng là người Ireland. Và hiện có hơn 100.000 người sinh ra tại Anh lại đang sống ở Ireland.

Chuyến thăm của Nữ hoàng Anh, dù là một chuyến thăm thiên về tính biểu tượng, nhưng đủ là bằng chứng thuyết phục nhất về mối quan hệ Anh - Ireland đã bình thường hóa. Điều này được thể hiện rõ ràng qua công tác chuẩn bị chu đáo và kế hoạch thắt chặt an ninh của Dublin tại những nơi người đứng đầu Hoàng gia Anh dừng chân trong chuyến thăm. Nữ hoàng Elizabeth cũng không ngần ngại tới thăm những biểu tượng mang đậm dấu ấn của quá khứ đầy thăng trầm giữa hai nước như Đài tưởng niệm chiến tranh quốc gia Ireland ở Dublin -  công trình được xây dựng để tưởng niệm những người đã ngã xuống trong cuộc đấu tranh giành độc lập của Ireland.

Theo kết quả các cuộc thăm dò dư luận, có 81% số người Ireland hoan nghênh chuyến thăm của Nữ hoàng Anh. Nhiều tờ báo của Ireland nhận định, sau nhiều năm chờ đợi, cuối cùng, những người con yêu nước Ireland đã được chứng kiến ngày Hoàng gia Anh đến đây như một vị khách danh dự, một nước láng giềng thân thiện chứ không phải là một đấng cai trị hạ mình đi thăm thần dân. Tổng thống Ireland McAleese tuyên bố: "Đây hoàn toàn là một thời điểm thích hợp để khép lại quá khứ, mở ra một trang mới tốt đẹp hơn trong quan hệ hai nước". Còn từ London, người đồng nhiệm David Cameron cũng khẳng định: "Đây là một thời khắc tuyệt vời cho cả người dân Anh và Ireland để tưởng nhớ về những gì chúng ta đã từng có, đã từng chia sẻ. Mối quan hệ giữa Anh và Ireland cần tiếp tục được tăng cường vì lợi ích chung của hai nước láng giềng".