Đã rõ cách làm, quyết liệt thực hiện

Một ngôi nhà siêu mỏng ở ngõ 345 Trần Khát Chân. Ảnh: Phan Anh

Theo quy định nêu trên, các trường hợp nhà siêu mỏng, siêu méo được chia làm 2 nhóm. Nhóm 1, là trường hợp phát sinh trước ngày 15-3-2005 (ngày Quyết định số 39/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ hướng dẫn thi hành điều 121 của Luật Xây dựng có hiệu lực), UBND các quận, huyện, thị xã có trách nhiệm rà soát, thống kê và lập phương án xử lý theo hướng thông báo chủ sử dụng đất thỏa thuận thực hiện hợp thửa, hợp khối. Trường hợp không hợp thửa, hợp khối được, nếu đã có quy hoạch xây dựng, UBND quận, huyện, thị xã tổ chức thu hồi. Nếu chưa có quy hoạch xây dựng, UBND quận, huyện, thị xã lập, phê duyệt quy hoạch và thu hồi thực hiện quy hoạch đó. Nhóm 2, trường hợp tồn tại từ ngày 15-3-2005 đến nay, nếu chưa có quy hoạch xây dựng, UBND quận, huyện, thị xã lập, phê duyệt quy hoạch; đồng thời thống kê, phân loại và có phương án xử lý. Cụ thể, trường hợp chủ sử dụng đất có giấy tờ hợp pháp, UBND các quận, huyện, thị xã thông báo, hướng dẫn chủ sử dụng thỏa thuận hợp thửa, hợp khối; tạo điều kiện chuyển nhượng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, đăng ký biến động quyền sử dụng… Trường hợp chưa đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận, nhưng đã sử dụng ổn định, không có tranh chấp, chính quyền cấp quận kiểm tra, hướng dẫn chủ sử dụng thỏa thuận hợp thửa, hợp khối và làm thủ tục công nhận quyền sử dụng đất sau khi hoàn thành hợp thửa, hợp khối. UBND TP ấn định thời hạn để các chủ sử dụng đất thỏa thuận hợp thửa, hợp khối là 30 ngày (kể từ ngày cấp quận ra thông báo). Sau thời hạn trên, nếu chủ sử dụng đất không tự hợp thửa, hợp khối được, UBND cấp quận thu hồi thực hiện quy hoạch xây dựng đã được phê duyệt hoặc xem xét cho phép chủ sử dụng có nhu cầu được khai thác, sử dụng đất theo quy hoạch để làm dịch vụ công cộng. Việc sử dụng được giám sát bảo đảm đúng phương án xử lý; nếu sử dụng không đúng mục đích, quy hoạch, phương án xử lý, UBND cấp quận sẽ thu hồi.

Điểm quan trọng tại quy định này là UBND TP ban hành nguyên tắc thu hồi những thửa đất không đủ điều kiện xây dựng khi thực hiện các dự án đầu tư mở đường để ngăn chặn việc phát sinh nhà siêu mỏng, siêu méo gây mất mỹ quan đô thị. Cụ thể, khi lập quy hoạch chi tiết, dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông, chính quyền cấp quận có trách nhiệm phối hợp với chủ đầu tư dự án thống kê, xác định ranh giới, diện tích các trường hợp thửa đất tiếp giáp và nằm ngoài chỉ giới mở đường nhưng không đủ điều kiện mặt bằng xây dựng để làm căn cứ lên phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Phần diện tích những thửa đất này được đưa vào ranh giới thu hồi đất trình cấp có thẩm quyền cùng với đất thực hiện dự án giao thông theo 2 phương án. Phương án 1, thu hồi 50m hai bên đường để xây dựng 2 tuyến phố theo quy hoạch. Phương án 2, lập quy hoạch chỉnh trang và thực hiện hợp thửa, hợp khối, hoặc thu hồi sử dụng vào mục đích công cộng. Kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được bố trí trong vốn thực hiện dự án đầu tư xây dựng đường.

Để tránh tình trạng lúng túng trong phân định trách nhiệm, thành phố giao UBND quận, huyện, thị xã quản chặt hiện trạng nhà, đất không đủ điều kiện về mặt bằng xây dựng đang tồn tại và quản chặt việc thực hiện quy hoạch xây dựng được phê duyệt, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trật tự xây dựng. Ngoài ra, thành phố giao Trung tâm Phát triển quỹ đất lập hồ sơ thu hồi đất, tạm quản lý quỹ đất thu hồi trong thời gian lập dự án đầu tư. Sở Quy hoạch - Kiến trúc lập quy hoạch chi tiết hai bên tuyến phố, hướng dẫn địa phương quản lý chặt chẽ quy hoạch đô thị được duyệt. Như vậy, chuyện về nhà siêu mỏng, siêu méo đã rõ về quy định, vấn đề còn lại là sự vào cuộc của các quận, huyện có quyết liệt hay không?