Một điểm sáng về giảm sinh bền vững

Một buổi tuyên truyền của cộng tác viên dân số với các hội viên phụ nữ.

Nằm ở phía Bắc huyện Gia Lâm, xã Dương Hà có 3 thôn với trên 6.000 dân, trong đó có một bộ phận là đồng bào công giáo. Tuy số dân không đông, số cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ cũng không lớn song công tác KHHGĐ có diễn biến khá phức tạp bởi tư tưởng trọng nam, khinh nữ, nhiều đối tượng trong diện vận động thực hiện mô hình gia đình nhỏ mải làm ăn, buôn bán xa, không thường xuyên có mặt tại địa phương. Sự trọng nam hằn trong nếp nghĩ đến mức có thời gian dài trên tường nhà một số hộ dân và nơi công cộng còn xuất hiện các bảng chữ mang nội dung "kê kích" các cặp vợ chồng sinh con một bề là gái. Các cộng tác viên dân số (DS) cũng thường bị "lời ra, tiếng vào" chỉ vì tích cực trong thực hiện nhiệm vụ được giao.

Trước những khó khăn đó, năm 2007, Đảng bộ xã Dương Hà đã ra nghị quyết chuyên đề về thực hiện công tác DS, gắn việc đánh giá, chất lượng đảng viên, chi bộ với việc thực hiện chỉ tiêu vận động KHHGĐ và giảm sinh. 100% chi bộ đã đưa nội dung công tác này vào sinh hoạt thường kỳ, giao nhiệm vụ cho đảng viên phụ trách hộ gia đình hoặc trực tiếp làm cộng tác viên DS, vận động nhân dân thực hiện tốt công tác DS. Dù ngân sách còn khó khăn, song UBND xã vẫn ra quyết định hỗ trợ 100 nghìn đồng/tháng cho một CTV DS, đồng thời trích ngân sách đầu tư cho các đợt cao điểm chiến dịch truyền thông - dịch vụ KHHGĐ. Đi kèm với việc đầu tư kinh phí, xã còn có quy định cụ thể về chế độ khen thưởng đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt các chỉ tiêu DS KHHGĐ; duy trì việc tuyên truyền, biểu dương các hộ thực hiện mô hình gia đình ít con trên hệ thống truyền thanh và tại hội nghị của xã, các đoàn thể và các thôn. Những gia đình tiêu biểu đều được khen thưởng nhân dịp Ngày Dân số 26-12 hoặc tại hội nghị tổng kết phong trào thi đua hằng năm.

Đầu tư, khởi động hệ thống CLB sinh ít con, CLB sinh con một bề, CLB dân ca cũng là một giải pháp mà xã Dương Hà triển khai tích cực nhằm tuyên truyền, vận động giảm sinh. Mỗi năm, chỉ tính riêng CLB dân ca đã có ít nhất 10 sáng tác gồm các thể loại dân ca, hát chèo cổ, tiểu phẩm tuyên truyền về lợi ích của mô hình gia đình ít con, phê phán tư tưởng trọng nam, khinh nữ. Cán bộ xã cũng xắn tay vào cuộc. Ở Dương Hà, chả cứ gì chị em mà cánh đàn ông đều mê chất giọng trầm ấm cùng tài gõ trống chèo cổ vũ mọi nhà, mọi người thực hiện nghiêm túc Pháp lệnh DS của Bí thư Đảng ủy xã.

Đa dạng các hình thức tuyên truyền, nội dung phong phú, vừa có bề rộng, vừa có chiều sâu, lại biết phát huy vai trò của từng tập thể, cá nhân, từng đảng viên trong vận động thực hiện các biện pháp tránh thai và giảm sinh nên công tác DS-KHHGĐ ở xã Dương Hà ngày càng đạt hiệu quả cao. Năm 2008, xã vận động được 6 trường hợp từ bỏ ý định sinh con thứ 3 trở lên; năm 2009 là 7 trường hợp và năm ngoái đã vận động thành công 10 trường hợp. Nhờ thế, số cặp vợ chồng sinh con thứ 3 trở lên đã giảm hẳn, chỉ còn 3 trường hợp, chiếm 3,03% tổng số sinh, tỷ suất sinh cũng giảm xuống dưới 17 phần nghìn. Thôn Thượng ba năm liền giữ vững thành tích không có người vi phạm Pháp lệnh DS, thôn Trung có 3/4 số cụm dân cư không có người sinh nhiều con. Ngoài ra, Dương Hà còn chú trọng việc hỗ trợ điều trị các bệnh phụ khoa cho chị em. 60 phụ nữ trong diện vận động KHHGĐ được trạm y tế xã điều trị có hiệu quả, đây cũng là một yếu tố giúp xã vượt tất cả các chỉ tiêu vận động sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại, trở thành điểm sáng trong thực hiện giảm sinh bền vững.