Hà Nội: Ngoại thành “khát” bác sĩ

Khó hơn đãi cát tìm vàng
Không có nhiều BS chịu về nông thôn dù bất cứ thời điểm nào các BV, trung tâm y tế tuyến huyện cũng mở rộng cửa, sẵn sàng đón nhận họ. Nhiều lãnh đạo BV phải thốt lên rằng "thật khó hơn đãi cát tìm vàng". Đã không thu hút được BS về mà tuyến cơ sở còn bị hao hụt vì nhiều BS xin chuyển lên tuyến trên, ra thành phố với đủ mọi lý do hợp lý khiến lãnh đạo BV không thể không cho đi. Điển hình là huyện Phúc Thọ, vào thời điểm năm 2006, UBND huyện đã quyết định hỗ trợ cho mỗi BS về làm việc tại huyện 15 triệu đồng. Nhưng tình hình từ đó tới nay không có gì cải thiện, không có BS về mà chỉ thấy người xin đi. Thậm chí, có người không cần xin chuyển lên tuyến trên mà bỏ ra làm tư nhân. Hiện nay, toàn huyện Phúc Thọ chỉ có 39 BS, trong đó BV có 15 người, số còn lại làm ở  trung tâm y tế, trạm y tế. Tính trên tổng số 17 vạn dân thì tỷ lệ BS của Phúc Thọ chỉ đạt 2,2 bác sỹ/vạn dân, bằng 1/3 mức bình quân chung của cả nước (7 BS/vạn dân).

Không chỉ riêng Phúc Thọ, mà tất cả các huyện ngoại thành Hà Nội đều trong tình trạng thiếu BS trầm trọng. Ngay ở huyện Ứng Hòa, nơi có BV Đa khoa Vân Đình, là BV khu vực, phục vụ chăm sóc sức khỏe người dân các huyện Mỹ Đức, Thanh Oai và Phú Xuyên cũng nằm trong tình trạng chung là "khát" BS. BS Nguyễn Văn Chương, Giám đốc BV Đa khoa Vân Đình chia sẻ: Phải mất bao công thuyết phục thì hai năm nay BV mới mời được 4 BS về làm việc, nâng tổng số BS của BV lên 35 người. Còn trung tâm y tế, phòng y tế và 29 trạm y tế xã của huyện chỉ có 31 BS. Nếu tính BS trên số dân (25 vạn người) thì Ứng Hòa cũng chỉ đạt tỷ lệ 2,6 BS/1 vạn dân. Không riêng gì các huyện mà ngay ở địa bàn quận Hà Đông, TS Nguyễn Gia Thức, BV Đa khoa Hà Đông cũng trăn trở về việc thiếu BS, nhất là các BS chuyên khoa sâu.

Nguồn nhân lực thiếu dẫn đến việc phát triển, ứng dụng kỹ thuật cao trong điều trị cho bệnh nhân cũng gặp nhiều khó khăn. Thực tế còn cho thấy có BV phải "đắp chiếu" máy móc hiện đại vì không có người sử dụng. Kéo dài tình trạng này sẽ khiến việc nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho nhân dân ở tuyến cơ sở gặp khó khăn nên việc bệnh nhân chuyển tuyến, gây quá tải cho các BV tuyến trên là tất yếu.

Cần có cơ chế đặc thù
Nguyên nhân chính dẫn đến việc khó hút BS về nông thôn là mức thu nhập chênh lệch quá lớn giữa BS ở BV tuyến trên và tuyến cơ sở. Một BS sau 6 năm học tập, ra trường về công tác tại cơ sở được hưởng lương khởi điểm là 1,5 triệu đồng/tháng, cộng với các khoản phụ cấp khác là 2 triệu đồng/tháng. Cũng BS này, nếu làm việc tại các phòng khám tư nhân ở thành phố cũng có mức thu nhập   từ 7 đến trên 10 triệu đồng/tháng. Nếu nhìn vào thực tế môi trường sống, điều kiện làm việc, trang thiết bị hiện đại... thì quả là ra thành phố, làm ở các BV lớn có lợi nhiều hơn. Dù vậy, các địa phương, các BV tuyến huyện vẫn đang nỗ lực đưa ra các giải pháp để hút BS về "quê". BS Nguyễn Văn Chương cho biết, để thu hút được BS, BV Đa khoa Vân Đình bảo đảm ngoài lương, phụ cấp theo quy định, mỗi tháng BS sẽ có thu nhập thêm là 1,5 triệu đồng. Ngoài ra, BV hỗ trợ tiền đi học chuyên khoa, chuyên sâu và các khóa đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn kỹ thuật. Dẫu không nhiều nhưng tính ra, số chi phí cho những việc đó đối với một BV tuyến cơ sở cũng đã là một sự cố gắng lớn. Hiện nay, BV còn thiếu 15 BS theo định mức 250 giường của BV hạng hai.

Trăn trở về vấn đề này, UBND huyện Phúc Thọ đang xây dựng kế hoạch mới, tạo "cú hích" mạnh để thu hút BS về làm việc tại địa phương. Ví như nếu BS về công tác tại huyện 10 năm trở lên sẽ được hỗ trợ một lần hay cấp đất, cấp nhà công vụ... Tuy nhiên, để làm được việc đó thì cần một cơ chế đặc thù để các địa phương có thể giải quyết vấn đề này.