“Nóng” tiêu chí môi trường

Làng đã "giàu"…

Dòng kênh T5 chảy xen giữa xóm Bến quanh năm ô nhiễm.

Tháng 11-2010, đề án xây dựng NTM xã Yên Sở đã được UBND thành phố phê duyệt với kinh phí 153 tỷ đồng. Ông Nguyễn Đăng Hoan, Bí thư Đảng ủy, Trưởng ban Xây dựng NTM xã Yên Sở cho biết, trong khi xây dựng đề án, năm 2010, xã đã triển khai một số công trình xây dựng cơ bản như trường mầm non, tiểu học, đường giao thông… đầu tư hơn 40 tỷ đồng. Năm 2011, xã sẽ triển khai nhiều nội dung, cả về xây dựng hạ tầng, phát triển sản xuất và văn hóa xã hội… với khối lượng công việc trị giá 93 tỷ đồng. Hiện xã đã có 7 tiêu chí đạt chuẩn NTM là chính trị, văn hóa, y tế, bưu điện, nhà ở dân cư, phương thức sản xuất và an ninh trật tự; 4 tiêu chí cơ bản đạt là điện, cơ cấu lao động, giáo dục và thu nhập; còn 8 tiêu chí phải phấn đấu.

Xã Yên Sở thuộc diện "giàu có" cả về kinh tế và văn hóa - xã hội. Trong khi ở các xã khác, nông nghiệp chiếm từ 50-70% trong cơ cấu kinh tế thì nông nghiệp Yên Sở chỉ chiếm 20%, công nghiệp - TTCN là 48%, còn lại hơn 31% là thương mại dịch vụ. Do cơ cấu lao động hợp lý nên tổng giá trị sản xuất năm 2010 vừa qua của Yên Sở đạt trên 200 tỷ đồng. Yên Sở hiện có hơn 300 người làm giáo viên, hàng trăm cán bộ về hưu, gần 300 xưởng mộc và khoảng 1.000 thợ xây dựng, 30 hộ làm bánh gai chuyên nghiệp... Thu nhập bình quân đầu người của xã ở mức cao, đạt 20,2 triệu đồng/người/năm. Toàn xã có hơn 10.000 dân/2.500 hộ với đặc thù "nhất làng, nhất xã" (một xã cũng là một làng), nên người dân đoàn kết, các quyết sách, chương trình của địa phương được ủng hộ cao. Mặc dù là xã ven đô nhưng Yên Sở vẫn chưa bị ảnh hưởng nhiều bởi đô thị hóa. Yên Sở còn là đất học với 2 tiến sỹ được lưu danh trong Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Xã có 1 phó giáo sư, 10 tiến sỹ, thạc sĩ và hàng trăm cử nhân... đó là lợi thế để địa phương sớm hoàn thành các tiêu chí NTM còn lại.

… nhưng môi trường chưa sạch

Mặc dù làng đã "giàu" song điều mà Yên Sở trăn trở nhất chính là tình trạng ô nhiễm môi trường. Hiện nay, Yên Sở có khoảng 300 xưởng mộc nằm trong khu dân cư. Khói bụi và hóa chất dùng khi sơn và mạ kim loại gây ảnh hưởng rất lớn tới cuộc sống của người dân. UBND xã đã lập đề án quy hoạch điểm sản xuất rộng 20ha tại khu đồng Ganh để chuyển các hộ sản xuất ra xa khu dân cư, trình UBND huyện từ đầu năm 2010, nhưng vẫn chưa được phê duyệt.

Khó xử lý nhất mà cũng là vấn đề "nóng" nhất hiện nay là việc 2 con kênh chảy qua địa bàn xã ô nhiễm nặng, quanh năm bốc mùi hôi thối. Phía trong đồng là kênh T26 dài hơn 2km, nằm sát trạm y tế và phía ngoài bãi là kênh T5 dài 3km nằm giữa khu dân cư xóm Bến, thôn 5, ảnh hưởng trực tiếp đến hàng trăm hộ dân. Theo các hộ ở đây, nguồn nước 2 con kênh bị ô nhiễm nặng do ba xã làng nghề phía trên là Minh Khai, Dương Liễu, Cát Quế chế biến củ sắn và củ dong thải nước và chất cặn bã ra môi trường. Nằm ở hạ lưu nên Yên Sở phải hứng trọn dòng nước thải chưa qua xử lý đó. Cụ Nguyễn Công Toản, 81 tuổi ở xóm Bến, nhà nằm ngay mép kênh bức xúc: "Nước hôi hám đã hàng chục năm nay và ngày càng nặng. Chính quyền địa phương cũng biết, song không có cách gì giải quyết". Ông Nguyễn Văn Phong, Bí thư chi bộ thôn than phiền: "do quá bức xúc, từ năm 2007 đến nay, gần 100 hộ dân xóm Bến đã 5 lần gửi đơn "kêu cứu" lên các cấp chính quyền nhưng đến nay vẫn bế tắc". Trên thực tế, đứng xa kênh này hàng trăm mét vẫn ngửi thấy mùi hôi thối, ruồi muỗi thì nhiều vô kể và người dân sống xung quanh thì dù không bụi nhưng vẫn đeo khẩu trang cả ngày...

Theo ông Nguyễn Đăng Hoan, Bí thư Đảng ủy xã Yên Sở, xã phải hứng ô nhiễm từ đầu nguồn thải xuống, vì thế không tự giải quyết mà cần phải có sự phối hợp vào cuộc của huyện Hoài Đức và thành phố Hà Nội. Đây chính là thách thức lớn trong xây dựng NTM ở địa phương bởi Yên Sở có "giàu" đến đâu, thu nhập của người dân cao đến mấy mà môi trường cứ ô nhiễm nặng sức khỏe bị ảnh hưởng thì cái đích xây dựng NTM cũng không thể hoàn thành.