Tạo động lực thúc đẩy sản xuất

Nộp thuế tại Cục Thuế Hà Nội. Ảnh: Khánh Nguyên

Sau hai năm có hiệu lực, Luật Thuế TNDN và Luật Thuế GTGT đã phát sinh nhiều bất cập, gây khó khăn cho DN trong quá trình thực hiện. Mặc dù các nghị định của Chính phủ đã hướng dẫn khá chi tiết việc thực hiện các luật thuế nêu trên, song trên thực tế vẫn phát sinh nhiều vướng mắc. Có trường hợp DN đã thanh toán đủ hóa đơn đầu vào, khi bán hàng đã phát hành hóa đơn và nộp thuế GTGT đầu ra, song lại chưa thu được tiền do khách hàng nợ kéo dài. Trường hợp này, cán bộ thuế không chấp nhận cho hoàn thuế đầu vào, gây khó khăn cho DN vì tiền vốn (là số thuế GTGT đầu vào) bị đối tác chiếm dụng và chưa được hoàn thuế. Đại diện nhiều DN xuất khẩu phản ánh, quy trình hoàn thuế GTGT hiện nay quá chậm, gây ứ đọng vốn, làm DN phải vay ngân hàng với lãi suất cao để bù vào. Cơ quan thuế cần có giải pháp hoàn thuế GTGT nhanh, gọn, tạo thuận lợi cho DN.

Theo khối DN bảo hiểm, hoạt động kinh doanh bảo hiểm góp phần ổn định NSNN. Nếu không có hoạt động bảo hiểm, tổn thất của tổ chức kinh tế - xã hội và cá nhân xảy ra do thiên tai, rủi ro sẽ không được bù đắp. Nhà nước sẽ phải dùng một phần ngân sách để cứu trợ, giúp bảo đảm an sinh xã hội. Ngành bảo hiểm phát triển sẽ góp phần tạo ra sự ổn định cho NSNN. Hiện nay, hầu hết các nước trên thế giới đều không thu thuế GTGT đối với hoạt động bảo hiểm phi nhân thọ nói riêng và bảo hiểm nói chung. Các DN kiến nghị không nên thu thuế GTGT đối với bảo hiểm phi nhân thọ để khuyến khích DN phát triển kinh doanh.

Liên quan đến việc thực thi Luật Thuế TNDN, nhiều DN phản ánh đã gặp khó khăn về xác định thu nhập tính thuế khi đánh giá chênh lệch tỷ giá. DN kiến nghị, đối với khoản lãi chênh lệch tỷ giá, sau khi bù trừ, nếu còn lãi thì tính vào thu nhập khác. Nếu DN bị lỗ do chênh lệch tỷ giá thì tính vào chi phí khi xác định thu nhập chịu thuế. Cơ quan thuế cần thống nhất việc áp dụng tỷ giá, do hiện nay một số DN sử dụng tỷ giá liên ngân hàng, một số lại sử dụng tỷ giá của ngân hàng thương mại. Trong khi đó, tỷ giá liên ngân hàng chênh lệch khá lớn so với tỷ giá thực tế...

Giảm thuế - hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp

Theo nhiều DN, mức thuế suất thuế TNDN 25% là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng "chuyển giá" tại các DN có vốn đầu tư nước ngoài để "tránh thuế". Thay vì nộp thuế ở Việt Nam, DN này lại nộp thuế ở quốc gia khác mà họ hoạt động sản xuất kinh doanh, nhưng có thuế suất thuế TNDN thấp hơn Việt Nam. Đây là một trong những nguyên nhân gây thất thu NSNN trong thời gian qua. Với các DN trong nước, mức thuế suất 25% được xem là khá cao, đặc biệt là trong bối cảnh nhiều chi phí đầu vào tăng, kèm theo việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng khó khăn.

Theo Luật Thuế TNDN năm 1997, thuế suất thuế TNDN là 32%. Sau một thời gian thực hiện, Quốc hội đã thống nhất giảm xuống 28%; từ ngày 1-1-2009 lại giảm còn 25%. Các chuyên gia kinh tế cho rằng, mức thuế suất 25% chỉ ở mức trung bình so với các nước trong khu vực. Tuy nhiên, đại hiện nhiều hiệp hội, DN kiến nghị, nếu thuế suất giảm nữa sẽ tạo cơ hội cho DN tích lũy vốn, tái sản xuất đầu tư, tạo động lực để DN phát triển sản xuất, kinh doanh, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế nước ta còn gặp nhiều khó khăn. Đồng tình với quan điểm này, luật sư Đào Ngọc Chuyền, Trưởng Văn phòng Luật sư "Đào và Đồng nghiệp" nêu ý kiến, thuế suất thuế TNDN nên giảm xuống mức từ 20% cho đến dưới 25% là hợp lí. Mức thuế suất phù hợp sẽ góp phần tích cực làm giảm bớt tình trạng "chuyển giá", gây thất thu NSNN.

Theo nhiều chuyên gia kinh tế, lạm phát và tình trạng giá cả leo thang là mối lo của nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Việc hỗ trợ cộng đồng DN, đặc biệt là khối DN sản xuất, xuất khẩu sẽ tạo ra nhiều việc làm, góp phần bảo đảm an sinh xã hội. Đây cũng là động lực quan trọng để nền kinh tế nước ta sớm khôi phục đà tăng trưởng. Việc giảm thuế suất thuế TNDN, điều chỉnh kịp thời những bất cập tại các sắc thuế không những sẽ giúp bồi dưỡng nguồn thu mà còn góp phần động viên cộng đồng DN đóng góp tích cực vào NSNN.

Chia sẻ khó khăn với các DN, hiệp hội DN trong bối cảnh khó khăn hiện nay, đại diện Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) cho biết những ý kiến này sẽ là cơ sở để Bộ Tài chính hoàn thiện các luật thuế trong thời gian tới.