“Cha đẻ” của đường sắt cao tốc Trung Quốc mất chức

Ủy ban Kiểm tra kỷ luật Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc (CCDI) chưa thông báo chi tiết về những cáo buộc đối với ông Lưu, nhưng đã khẳng định rằng vị Bộ trưởng này đang bị điều tra vì vi phạm kỷ luật nghiêm trọng. Có thông tin cho rằng ông bị mất chức do dính líu đến vụ tham nhũng liên quan đến thương nhân nổi tiếng Ding Yuxin thuộc Tập đoàn Đầu tư Boyou tại Sơn Tây, doanh nghiệp đã thu được lợi nhuận rất lớn từ sự bùng nổ việc xây dựng đường sắt cao tốc ở Trung Quốc thời gian qua.

Ông Lưu Chí Quân nhậm chức Bộ trưởng Bộ Đường sắt Trung Quốc từ năm 2003, lãnh đạo một bộ máy gồm 2,5 triệu người và quản lý lượng ngân sách khổng lồ. Kể từ khi là người đứng đầu Bộ Đường sắt Trung Quốc, ông Lưu đã coi việc phát triển mạng lưới đường sắt cao tốc tại quốc gia đông dân nhất thế giới là dự án ưu tiên và đặt ra mục tiêu xây dựng một hệ thống vận tải đường sắt toàn diện vận dụng tài năng sáng tạo của người Trung Quốc. Ông Lưu Chí Quân từng tuyên bố sẽ tạo ra một mạng lưới đường sắt cao tốc có công nghệ toàn diện nhất, khả năng phục vụ được nhiều người nhất, khoảng cách vận hành xa nhất, vận tốc nhanh nhất và quy mô xây dựng lớn nhất trên thế giới mà bất kỳ quốc gia nào cũng phải ghen tị. Ông cũng là người tiên phong trong việc ủng hộ đầu tư mạnh mẽ vào mạng lưới đường sắt cao tốc với niềm tin hệ thống này của Trung Quốc sẽ hơn hẳn hệ thống vốn rất nổi tiếng của Nhật Bản.

Trong 8 năm ông Lưu Chí Quân giữ chức Bộ trưởng Bộ Đường sắt, mạng lưới đường sắt cao tốc tại Trung Quốc đã phát triển rất nhanh chóng. Một trong những tuyến đường sắt ấn tượng nhất ở Trung Quốc hiện nay là tuyến từ Quảng Châu ở miền Đông Nam đi Vũ Hán ở miền Trung với tốc độ được xem là nhanh nhất thế giới. Hành khách chỉ mất 3 giờ để vượt qua khoảng cách 1.068km với vận tốc khoảng 356km/h. Bộ Đường sắt thông báo rằng Chính phủ có kế hoạch xây dựng 42 tuyến đường với chiều dài tổng cộng 8.000km phục vụ các đoàn tàu có thể chạy với vận tốc 346km/h trước năm 2012.

Tuy nhiên, cũng trong giai đoạn ông Lưu lãnh đạo Bộ Đường sắt, cơ quan này đã bị chỉ trích vì những khoản thu lợi bất hợp pháp trong mối quan hệ không rõ ràng với nhiều công ty có máu mặt tại Trung Quốc. Gia đình của vị bộ trưởng cũng đã là tâm điểm của một vụ tai tiếng nghiêm trọng. Năm 2006, em trai ông Lưu đang là Cục trưởng Cục Đường sắt thành phố Vũ Hán bị tuyên án tử hình nhưng được hoãn thi thành án sau khi tòa án tỉnh Hồ Bắc kết luận ông này đã thuê người giết một người đàn ông đã tố cáo ông ta tham nhũng. Vị cục trưởng cũng bị buộc tội nhận hối lộ và biển thủ công quỹ với số tiền lên đến 5 triệu USD trong 9 năm tại vị.

Cho đến thời điểm này, ông Lưu Chí Quân, 58 tuổi, là quan chức cấp cao nhất của Trung Quốc bị cách chức vì các cáo buộc tham nhũng kể từ khi ông Trần Lương Vũ, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Thượng Hải, bị mất chức năm 2006. Sau đó 2 năm, ông Trần bị kết án 18 tháng tù vì tội tham nhũng và lạm dụng chức quyền.