Vì sự an toàn của chính mình

Chỉ trong 8 ngày Tết Nguyên đán Tân Mão vừa qua, cả nước đã ghi nhận 19.236 ca cấp cứu do TNGT (10.945 ca bị chấn thương sọ não vì không đội mũ bảo hiểm - MBH, 322 ca tử vong). Những con số trên cho thấy, vẫn còn nhiều người chưa hiểu tác dụng của việc đội MBH.

Gánh nặng thương tật

Viện Chiến lược và Chính sách (Bộ Y tế) đã thực hiện một nghiên cứu về chi phí điều trị chấn thương sọ não (CTSN) không tử vong trong nhóm bệnh nhân bị CTSN do tai nạn xe máy đã xuất viện của Bệnh viện Việt Đức. Kết quả cho thấy, 71% người bệnh là nam giới với tuổi trung bình 33,2 tuổi (nhóm tuổi 20-29 chiếm 45,2%). Chấn thương càng nặng, thời gian điều trị tại cơ sở y tế càng dài (bình quân 3,2 tuần đến 35,9 tuần cho một trường hợp CTSN). Chi phí điều trị và phục hồi chức năng của một nạn nhân CTSN nhẹ nhất cũng lên đến hàng triệu đồng. Ngoài ra, còn phải kể đến chi phí gián tiếp như suy giảm hiệu suất lao động sau chấn thương (60% nạn nhân CTSN nặng không thể đi làm hoặc thực hiện các công việc hằng ngày sau chấn thương từ 6-12 tháng). Điều quan trọng hơn, bình quân số thời gian sống mất đi mỗi năm do tàn tật sau chấn thương là 0,46 năm, 0,25 năm, 0,15 năm lần lượt cho trường hợp CTSN nặng, trung bình và nhẹ.

Đội MBH khi tham gia giao thông là cần thiết và có hiệu quả tốt, không chỉ làm hạn chế nguy cơ tử vong mà còn giảm chi phí y tế điều trị cho nạn nhân. Kết quả nghiên cứu của Bộ Y tế cho thấy, đội MBH có thể giảm được 72% mức độ chấn thương ở đầu và giảm 39% nguy cơ tử vong. Mặc dù vậy, tỷ lệ người chấp hành quy định đội MBH có nơi còn thấp, đặc biệt là trong dịp lễ, tết.

Hiểu để làm đúng

Theo phân tích của các chuyên gia y tế, MBH giúp cho người bị nạn giảm được nguy cơ chấn thương nặng vùng đầu và sọ não bằng cơ chế giảm sự tác động mạnh hoặc sự va đập của đầu. Ba cơ chế chính được Tổ chức Y tế đưa ra là: Phần mềm lót bên trong MBH giúp cho đầu va đập chậm và nhẹ hơn nên não bộ bên trong không va đập vào hộp sọ; sự phân bố lực va đập trên toàn bộ phần cứng của MBH (phần vỏ ngoài mũ) làm giảm mức độ tập trung của lực tác động tại một điểm nhất định của hộp sọ; MBH ngăn chặn sự va đập trực tiếp của hộp sọ với vật cản. Tuy nhiên, chỉ có loại MBH đã được các cơ quan chức năng kiểm định chất lượng mới bảo đảm được các cơ chế có lợi trên. Với những loại MBH nhập lậu, gia công không nguồn gốc, chưa được kiểm định không những không có tác dụng bảo vệ mà trong nhiều trường hợp thậm chí còn gây nguy hiểm cho người sử dụng. Đơn cử như bệnh nhân Nguyễn Văn T (ở Hưng Yên), vào Bệnh viện Việt Đức cấp cứu do TNGT trong tình trạng mảnh MBH cắm vào đầu. MBH của nạn nhân chưa được kiểm định chất lượng đã được tự gia công lại kiểu dáng.

Nhiều người mua MBH theo sở thích, quan tâm kiểu dáng, màu sắc, giá tiền phù hợp chưa chú ý đến chất lượng, không hiểu khả năng chịu va đập và hấp thu xung động là yếu tố hàng đầu bảo vệ người sử dụng MBH khi gặp tai nạn. Vì thế, để có thể mua được MBH bảo đảm tiêu chuẩn, độ an toàn cao, mọi người cần lựa chọn và xem kỹ các thông số kỹ thuật, tem, mác, xuất xứ, ngày sản xuất. Và, để hạn chế hậu quả TNGT, mỗi người hãy nâng cao ý thức vì sự an toàn của chính mình. Bên cạnh đó, mức xử phạt lỗi vi phạm không đội MBH, theo một số chuyên gia y tế, cũng cần nâng cao hơn nữa mới đủ sức răn đe.