Hiện tượng Stieg Larsson

Tuy không còn sống để tận hưởng những thành quả của mình, nhưng việc tôn vinh danh hiệu cao quý trên vẫn là niềm vinh dự lớn lao với nhà văn quá cố này.

Ngay từ khi ra mắt tại Thụy Điển năm 2004, bộ tiểu thuyết "Millennium" (Thiên niên kỷ) gồm 3 tập: "Cô gái có hình xăm rồng"; "Cô gái đùa với lửa" và "Cô gái chọc tổ ong bầu" đã được gây được tiếng vang lớn. Năm 2009, bộ tiểu thuyết này đã trở thành tác phẩm bán chạy nhất châu Âu và khoảng 26 triệu bản được ấn hành tại hơn 40 quốc gia trên thế giới. Đặc biệt, năm 2010 vừa qua, Stieg Larsson đã trở thành một "hiện tượng" trong làng văn học thế giới khi cuốn "Cô gái chọc tổ ong bầu" đạt doanh số tiêu thụ ấn tượng, với hơn 14 triệu bản tại Mỹ và 50 triệu bản ở 46 quốc gia. Với độc giả Việt Nam, hai cuốn tiểu thuyết "Cô gái đùa với lửa" và "Cô gái có hình xăm rồng" do Nhà xuất bản Phụ nữ ấn hành năm 2010 cũng không còn xa lạ.

Với những thành công vang dội trên toàn thế giới, tờ USA Today đã không quá lời khi so sánh nhân vật "Cô gái có hình xăm rồng Lisbeth Salander" của Stieg Larsson thành công ngang ngửa với vị thám tử lừng danh Sherlock Holmes của nhà văn Conan Doyle và thám tử Hercule Poirot của nữ nhà văn Agatha Christie. USA Today cũng không ngớt lời khen ngợi khi cho rằng, với những nhân vật tuyệt vời, tác giả đã trở nên bất diệt, sống mãi trong lòng người đọc. Tờ báo này còn gọi nhân vật Lisbeth Salander là "vị anh hùng thật sự trong thời đại kỹ thuật số". Dự kiến trong năm 2011 này, tác phẩm "Cô gái có hình xăm rồng" sẽ được chuyển thể thành phim do nữ diễn viên Rooney Mara thủ vai chính, Steven Zaillian chuyển thể kịch bản và David Fincher làm đạo diễn.

Song, giống như tuổi thơ đầy sóng gió, cái chết bất ngờ của nhà văn, nhà báo Stieg Larsson ở tuổi 50 đã để lại phía sau nhiều rắc rối. Tranh cãi đã nổ ra giữa bạn gái và gia đình nhà văn. Với lý do không hài lòng với cách mà người ta đối xử với bộ tiểu thuyết Millennium, Eva Gabrielsson - bạn gái suốt 32 năm của Stieg Larsson - đã kiên quyết không cho xuất bản tập thứ 4 bộ tiểu thuyết này. Tập thứ 4 này chưa đặt tên, được Stieg Larsson hoàn thành không lâu trước khi ông qua đời. Chỉ có hai người nắm được cốt truyện là Eva Gabrielsson và John - Henri Holmberg - bạn thân của nhà văn.

Gặp và yêu Stieg Larsson từ khi còn tham gia phong trào phản đối cuộc chiến của Mỹ tại Việt Nam năm 1972, song Eva Gabrielsson lại không được hưởng nhuận bút từ tác phẩm của nhà văn, bởi hai người chưa từng đăng ký kết hôn. Do nhà văn không để lại di chúc nên theo luật pháp Thụy Điển, bản quyền của bộ tiểu thuyết nói trên thuộc về cha và anh trai của ông. Đây cũng là nguyên nhân khiến cuộc tranh chấp quyền thừa kế bộ ba tiểu thuyết "Millennium" vẫn chưa có hồi kết.