“Bức tường” bảo vệ hạnh phúc

Ông Trần Tân Ngãi, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Phú Minh cho biết: Từ năm 2008 trở về trước, trung bình mỗi năm trên địa bàn thị trấn xảy ra 10-20 vụ BLGĐ. Nhưng từ khi mô hình được triển khai thực hiện, nạn BLGĐ giảm hẳn. Năm 2009, CLB phòng chống BLGĐ thị trấn đã hòa giải thành công được 4 vụ, giảm 3 vụ so với năm 2008. Từ đầu năm 2010 đến nay, thị trấn xảy ra 5 vụ bạo lực với mức độ không nghiêm trọng. Đáng nói là số vụ có nguyên nhân do nam giới uống rượu say, đi đánh bạc về đánh đập, hành hạ vợ con không còn.
Hiệu quả của mô hình này ở phường Vĩnh Phúc được bà Hoàng Thị Liên, Trưởng BCĐ phòng chống BLGĐ phường cho biết là đã hòa giải tại cơ sở được hơn 60 vụ bạo hành gia đình.

Mặc dù ai cũng rõ tính nhân văn của mô hình phòng chống BLGĐ song đến nay, số người mạnh dạn tham gia sinh hoạt trong các CLB chưa nhiều. Như ở thị trấn Phú Minh, lượng thành viên của 5 CLB, 5 nhóm phòng chống BLGĐ hiện nay mới là 120 người, trong khi đó dân số của thị trấn là 5.000 người. Do ít hội viên nên 2 đến 3 tháng, các CLB mới tổ chức sinh hoạt một lần khiến những hành vi "bạo lực ngầm" như xâm hại tình dục, uy hiếp tinh thần… ít được phát hiện. Tương tự, các CLB ở phường Vĩnh Phúc chỉ có 20 đến 40 thành viên tham gia sinh hoạt.

Ông Nguyễn Văn Bẩm, CLB tiểu khu Đường, thị trấn Phú Minh kể: Trong hơn hai năm đi làm "nhịp cầu nối những bờ vui", ông chứng kiến không ít hoàn cảnh thương tâm mà người bị hại không hé răng nói nửa lời. Có người thường xuyên bị chồng đánh đập, thâm tím mặt mày nhưng khi "đội" phòng chống BLGĐ đến can thiệp, người bị hại trả lời do họ sơ ý bị ngã. Nguyên nhân của sự nín nhịn này theo ông Bẩm là do người Việt Nam  thường quan niệm, giáo dục, khuyên nhủ nhau theo lối "đèn nhà ai nhà ấy rạng", "vợ chồng đóng cửa bảo nhau", "đẹp đẽ phô ra, xấu xa đậy lại" hay "xấu chàng hổ ai"… Cũng vì lý do này mà những người tham gia sinh hoạt trong CLB hoặc bị nhìn nhận là "ngông", lo cho gia đình mình chưa xong còn đi "soi mói" nhà khác, hoặc bị phỏng đoán là gia đình không yên ấm nên cần có tổ chức bảo vệ…

Trước mức độ quan tâm của người dân về BLGĐ còn hạn chế, các CLB phòng chống BLGĐ phải hoạt động bằng cách phân công trách nhiệm cho từng thành viên. Các thành viên phối hợp với công an, các tổ chức đoàn thể đưa những trường hợp có dấu hiệu vi phạm vào "danh sách đen" để tiện theo dõi. Khi họ cơm lành canh ngọt thì những "sứ giả hạnh phúc" lựa lời, lựa hoàn cảnh phân tích để họ hiểu BLGĐ là xâm phạm quyền con người, là phạm pháp; khi thói "thượng cẳng chân, hạ cẳng tay" xảy ra, những "sứ giả" này phải báo cáo vụ việc lên BCĐ phường hoặc thị trấn để tìm biện pháp can thiệp trực tiếp.

Từng bước để người dân chủ động phòng chống BLGĐ, phường Vĩnh Phúc đã tập huấn nghiệp vụ, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, trang bị kiến thức cơ bản về gia đình cho các "sứ giả hạnh phúc"; đồng thời phát động cuộc thi tìm hiểu Luật phòng chống BLGĐ đến mọi tầng lớp nhân dân. Hơn thế, phường đã cấp phát 500 cuốn Luật phòng chống BLGĐ, 4.000 tờ rơi tới cán bộ cơ sở, đoàn viên, hội viên các ngành, đoàn thể và nhân dân; triển khai lồng ghép chương trình phổ biến, giáo dục Luật phòng chống BLGĐ trong các buổi sinh hoạt cộng đồng ở khu dân cư. Đây cũng là cách nâng cao hiệu quả hoạt động của các CLB phòng chống BLGĐ mà thị trấn Phú Minh đã, đang và sẽ tiếp tục thực hiện.

"Tuy còn không ít khó khăn, nhưng với tính nhân văn và hiệu quả đã được chứng minh trong thực tế ở hai địa phương của Hà Nội cùng 63 tỉnh, thành phố trong cả nước thì mô hình phòng chống BLGĐ rất cần  tiếp tục được triển khai theo cả chiều rộng và chiều sâu"... Ông Phùng Quang Trung, Trưởng phòng Xây dựng nếp sống văn hóa và gia đình, Sở VH,TT&DL Hà Nội khẳng định.