Tại sao chưa xử lý dứt điểm?

Năm 1994-1995, 12 hộ dân (công tác tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn-NN&PTNT) đã nộp tiền tham gia dự án 76 căn hộ do Công ty Tư vấn đầu tư kỹ thuật cơ điện nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm làm chủ đầu tư. Sau thời gian dài chưa thể triển khai được vì nhiều lý do, trong đó có vụ án Lã Thị Kim Oanh, Bộ NN&PTNT đã giao cho Vigecam làm chủ đầu tư kế thừa, giải quyết các tồn tại liên quan đến dự án. Năm 2008, do điều chỉnh diện tích đất dự án, thay đổi thiết kế... số lượng căn hộ giảm từ 76 xuống còn 53. Năm 2009, Vigecam đề xuất phương án giải quyết quyền lợi của 12 hộ dân: hoặc trả lại tiền đặt cọc tính lãi suất ngân hàng hoặc bán cho các hộ dân 101m2 diện tích căn hộ tương ứng tổng số tiền 270 triệu đồng đã nộp vào dự án; diện tích còn lại bán theo giá thị trường. Các hộ dân không đồng tình, có đơn kiến nghị gửi Bộ NN&PTNT.

Tháng 1-2010, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT có quyết định thành lập đoàn thanh tra xác minh sự việc trên. Tháng 2-2010, Thanh tra Bộ có báo cáo, kiến nghị Bộ NN&PTNT chỉ đạo Vigecam bán nhà cho 12 hộ dân. Tháng 3-2010, Bộ NN&PTNT có công văn số 706/BNN-TTr chỉ đạo Vigecam thực hiện theo kết luận, kiến nghị của đoàn thanh tra và "bán căn hộ cho 12 hộ dân với giá và diện tích đúng theo quy định của pháp luật". Tiếp thu chỉ đạo của Bộ NN&PTNT, từ tháng 4 đến tháng 6-2010, Vigecam đề xuất nhiều phương án bán cho 12 hộ dân, trong đó phương án cuối cùng là 8 hộ đã nộp từ 20 triệu đồng trở lên được mua mỗi hộ 42m2; 2 hộ nộp 10 triệu đồng được mua 21m2 và 1 hộ nộp 7,5 triệu đồng được mua 16m2. Tuy nhiên, các hộ vẫn chưa đồng tình, đòi được mua cả căn hộ diện tích 43,5m, giá 10 triệu đồng/m2. Quan điểm của các hộ dân là mỗi hộ phải được mua một căn hộ, vì số tiền đã nộp đủ mua nền đất diện tích 42m2, các hộ chỉ trả thêm cho Vigecam tiền phát sinh. Thanh tra Bộ NN&PTNT cho rằng khiếu kiện của 12 hộ là có cơ sở, Vigecam phải bán nhà cho các hộ dân. Tuy nhiên, Vigecam lập luận, theo kết luận của tòa án trước đó, 12 hộ đã nộp 20 triệu đồng chỉ là tiền đặt cọc, không phải là tiền mua đủ căn hộ, không phải tiền mua đất nền vì Luật Đất đai năm 2003 không cho phép bán đất nền, mà phải bán nhà. Chưa kể, theo biên bản số 255/VTNN-BB, do ông Trần Văn Khánh (Tổng Giám đốc Vigecam năm 2006) ký với các hộ dân, đồng ý bán cho 12 hộ, mỗi hộ một căn hộ theo thiết kế mới, với điều kiện 12 hộ phải có hợp đồng mua bán. Nhưng, đến nay 12 hộ đều chưa đưa ra được hợp đồng. Ngoài ra, các công văn chỉ đạo của Bộ NN&PTNT, một mặt yêu cầu Vigecam thực hiện kết luận của Thanh tra Bộ, mặt khác cũng yêu cầu Vigecam bán nhà cho 12 hộ "với giá và diện tích đúng theo quy định của pháp luật". Như vậy, có thể thấy việc Vigecam điều chỉnh phương án bán nhà đã thể hiện sự tuân thủ chỉ đạo của Bộ NN&PTNT. Và Vigecam cũng không thể đáp ứng yêu cầu bán nhà với mức giá quá thấp, vì vừa trái luật, vừa gây thất thoát cho Nhà nước.

Được biết, sau đó Thanh tra Bộ NN&PTNT đã mời Tổng Giám đốc Vigecam làm việc và đối thoại trực tiếp với các hộ dân. Tổng Giám đốc Vigecam đã đề nghị tổ công tác đôn đốc Vigecam thực hiện chỉ đạo của Bộ xác định mức giá thị trường phù hợp để bán nhà cho 12 hộ dân. Song, đại diện Thanh tra Bộ chỉ đưa ra kết luận: "Đề nghị Tổng Công ty trao đổi, bàn bạc cụ thể chi tiết với 12 hộ dân để giải quyết theo đúng quy định của pháp luật". Với cách làm việc như vậy, sự việc sẽ vẫn dậm chân tại chỗ nếu như Vigecam và 12 hộ dân vẫn không tìm được tiếng nói chung.

Liên quan đến giá bán nhà, trong văn bản gửi Văn phòng Chính phủ, Bộ Xây dựng cho rằng dự án khu nhà ở của Vigecam là dự án nhà ở thương mại, theo quy định của pháp luật về nhà ở, giá mua bán do bên bán và bên mua thỏa thuận theo cơ chế thị trường. Việc Vigecam xác định giá bán căn cứ chi phí đầu tư, giá đất do UBND TP Hà Nội ban hành, kết quả đấu giá đất của các lô đất tương tự, chứng thư định giá của hai đơn vị có chức năng tư vấn định giá là có cơ sở. Vì vậy, nếu chỉ căn cứ giá chào bán thu thập trên mạng internet để kết luận chủ đầu tư gây thiệt hại là chưa thỏa đáng. Bộ Xây dựng cơ bản thống nhất với kết luận Vigecam định ra tiêu chuẩn mua nhà, giá bán đồng hạng căn hộ cho CBCNV trong DN và đối tượng ngoài DN mà không bán qua sàn giao dịch bất động sản là vi phạm quy định của Luật Kinh doanh bất động sản. Tuy nhiên, cũng cần xét đến yếu tố như dự án được triển khai trong thời gian quá dài từ năm 1995 đến nay, chế độ chính sách của Nhà nước có nhiều thay đổi qua từng thời kỳ, đa số người mua nhà là CBCNV làm việc trong Tổng Công ty có nhu cầu cải thiện chỗ ở...