Bước chuyển quan trọng

Đây là một dấu mốc quan trọng trong lịch sử phát triển quan hệ hữu nghị tốt đẹp giữa hai đất nước; là đòn bẩy đưa hợp tác song phương bước vào giai đoạn phát triển mới, toàn diện, lâu dài, ổn định và bền vững.

Dù đã thiết lập quan hệ ngoại giao cách đây gần 4 thập kỷ nhưng đến giữa những năm 90 của thế kỷ trước, hợp tác Việt - Anh mới thật sự khởi sắc trên nhiều lĩnh vực. Đặc biệt trong vòng 5 năm trở lại đây, quan hệ thương mại hai chiều Việt - Anh tăng trưởng liên tục, ở mức 15-20%/năm. Hiện tại, đầu tư trực tiếp (FDI) của Anh tại Việt Nam đứng thứ ba trong Liên minh châu Âu (EU), đạt hơn 1,4 tỷ USD. Ngày càng có nhiều tập đoàn kinh tế hàng đầu của Anh chọn Việt Nam là điểm đến để đầu tư, tập trung nhiều vào lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế quốc dân như: dầu khí, tài chính - ngân hàng, viễn thông... Trong đó có nhiều dự án đang triển khai có hiệu quả. Đáng chú ý, Anh hiện là quốc gia viện trợ không hoàn lại lớn nhất cho Việt Nam trong EU, góp phần quan trọng cùng cộng đồng quốc tế hỗ trợ Việt Nam thực hiện thành công chính sách xóa đói giảm nghèo, phát triển sự nghiệp y tế, giáo dục... được Chính phủ và Nhà nước Việt Nam kiên trì theo đuổi trong nhiều năm qua. “Đảo quốc sương mù” là quốc gia luôn có lập trường ủng hộ Việt Nam, nhất là trong các tranh chấp thương mại với EU như vụ kiện bán phá giá giày mũ da, xóa bỏ Quy chế ưu đãi thuế quan phổ cập (GSP), ủng hộ EU sớm công nhận Việt Nam là nước có nền kinh tế thị trường... Dẫu vậy, ngót 4 thập kỷ qua, quan hệ Việt - Anh mới chỉ ở mức “Quan hệ đối tác vì sự phát triển” - chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế của mỗi nước.

Do đó, việc ký Tuyên bố chung về thiết lập quan hệ đối tác chiến lược Việt - Anh không chỉ là bước chuyển lớn, đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển sâu rộng, lâu dài quan hệ giữa hai nước mà còn khẳng định lợi ích chung giữa hai dân tộc Việt - Anh trên cả bình diện song phương và đa phương. Nâng tầm quan hệ đối tác chiến lược Việt - Anh đã một lần nữa khẳng định đường lối đối ngoại đúng đắn của Việt Nam là đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế, thể hiện chính sách nhất quán của Việt Nam nhằm tiếp tục tăng cường và phát triển mối quan hệ hợp tác toàn diện giữa hai quốc gia. Đây cũng là một bằng chứng cho thấy cam kết của nước Anh trong việc theo đuổi chính sách đối ngoại tích cực với các quốc gia đang lên trên thế giới; trong đó, coi xây dựng quan hệ với Việt Nam là một ưu tiên.

Bước ngoặt mới hướng tới tương lai trong quan hệ Việt - Anh vừa được khai mở sẽ “kết tinh” trên 7 lĩnh vực hợp tác gồm: Chính trị-ngoại giao, các vấn đề toàn cầu và khu vực, thương mại-đầu tư, hợp tác phát triển, kinh tế-xã hội, giáo dục-đào tạo, an ninh-quốc phòng và giao lưu nhân dân. Đây là cơ hội để hai bên đưa kim ngạch thương mại song phương đạt mức 4 tỷ USD và FDI của Anh vào Việt Nam đạt mức 3 tỷ USD vào năm 2013. Đặc biệt, hai bên sẽ có điều kiện hợp tác chặt chẽ hơn nữa trên các diễn đàn đa phương, nhất là tại Diễn đàn hợp tác Á - Âu (ASEM), Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Liên hợp quốc nhằm chia sẻ quan điểm chung về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm như ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, thực hiện các mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ, không phổ biến vũ khí hạt nhân…

Quan hệ Việt Nam - Anh quốc đã hội tụ đủ các điều kiện để bổ sung cho nhau trên tất cả các lĩnh vực. Tầm vóc mới của quan hệ đối tác chiến lược và thành tựu vốn có của quan hệ Việt - Anh đang trở thành động lực trực tiếp thúc đẩy hợp tác nhiều mặt giữa hai nước một cách sâu rộng và hiệu quả. Trong bối cảnh vai trò và vị thế của Việt Nam đang ngày càng được khẳng định ở khu vực ASEAN và châu Á cũng như trên trường quốc tế, còn Anh là một quốc gia trụ cột của Liên minh châu Âu cũng như trong quan hệ xuyên Đại Tây Dương thì sự kiện nâng quan hệ Việt - Anh lên tầm cao mới là nhịp nối vững chắc để hai châu lục Á - Âu, hai cộng đồng EU và ASEAN xích lại gần nhau hơn.