Bịt kẽ hở, tăng giám sát

Trao đổi với PV Báo Hànộimới về vấn đề này, ông Cao Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế, Tổng cục Thuế cho biết, khi NĐ 51/CP có hiệu lực, ngành thuế sẽ phải quản lý một số lượng lớn hóa đơn được DN đăng ký sử dụng với hàng nghìn chủng loại khác nhau. Tuy nhiên, trước khi DN đưa hóa đơn tự in vào lưu hành sẽ phải đăng ký với Tổng cục Thuế. Thông tin này được đăng tải trên website của ngành thuế để người dân, đối tác của DN có thể giám sát, tra cứu tính hợp lệ của những hóa đơn được đưa vào lưu hành.

- Chỉ còn hơn 4 tháng nữa, NĐ 51/CP sẽ có hiệu lực. Xin ông cho biết những điểm cần lưu ý tại NĐ này?

- NĐ 51/CP được Chính phủ ban hành ngày 14-5-2010 khẳng định quyết tâm trong việc trao quyền quản lý hóa đơn mua bán hàng hóa cho DN. NĐ có nhiều điểm mới, song có 3 điểm quan trọng. Thứ nhất, từ ngày 1-1-2011, DN phải tự in hóa đơn hoặc tạo hóa đơn điện tử để sử dụng. Thứ hai, cơ quan thuế chỉ bán hóa đơn cho cá nhân kinh doanh hoặc cấp cho tổ chức, cá nhân không kinh doanh, nhưng cần sử dụng hóa đơn phục vụ nhu cầu phát sinh. Thứ ba, Bộ Tài chính sẽ không phát hành hóa đơn bán cho DN, mà sẽ giao cho các cục thuế địa phương căn cứ vào nhu cầu trên địa bàn để đặt in hóa đơn cấp cho các đối tượng nêu trên.

- DN được tự in, quản lý và sử dụng hóa đơn thay vì mua về sử dụng như trước đây, vậy hóa đơn tự in phải đáp ứng những điều kiện gì thưa ông?

- DN được tự in hóa đơn dưới 3 hình thức: tự in từ máy tính, máy bán hàng của DN; đặt in hóa đơn của nhà in và tự tạo hóa đơn điện tử trong giao dịch điện tử. Thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính quy định rõ nhiều nội dung mà hóa đơn tự in cần bảo đảm, gồm nội dung bắt buộc và không bắt buộc. Từ những quy định này, DN có thể căn cứ để thiết kế hóa đơn cho phù hợp, như in thêm logo, khẩu hiệu để phục vụ nhu cầu quảng bá của DN...

Trước khi có NĐ 51/CP, Nhà nước bán hóa đơn cho DN sử dụng. Để quản lý tốt nguồn thu, tránh thất thu ngân sách, nên việc bán hóa đơn lần đầu cho DN mặc dù đã được cải cách, nhưng DN vẫn không chủ động và buộc phải tuân thủ những thủ tục theo đúng quy định. Sau khi NĐ 51/CP có hiệu lực, thủ tục tự in hóa đơn sẽ thông thoáng hơn. DN chủ động chọn nhà in, chọn mẫu hóa đơn và in hóa đơn theo nhu cầu sử dụng. Lúc đó, DN chỉ cần đăng ký với cơ quan thuế về việc đơn vị nào sẽ in hóa đơn cho mình. Khi đưa vào sử dụng, DN thông báo trước với cơ quan thuế về lượng hóa đơn dự kiến sẽ phát hành.

- Trên thực tế, quy trình quản lý hóa đơn vẫn còn nhiều kẽ hở, khiến một số đối tượng lợi dụng để mua, bán hóa đơn trái phép, gây thất thu lớn cho ngân sách. Tới đây, Tổng cục Thuế sẽ có biện pháp gì để có thể quản lý có hiệu quả khối lượng lớn hóa đơn tự in mà vẫn tạo điều kiện cho DN?

- Khi chuyển sang cơ chế cho phép DN tự in, quản lý và sử dụng hóa đơn, NĐ 51/CP đã quy định rõ trách nhiệm của DN, cơ quan, tổ chức đặt in và nhận in hóa đơn. Kèm theo đó, Bộ Tài chính cũng ban hành những chế tài xử lý sai phạm trong từng trường hợp cụ thể. Theo tinh thần này, DN sẽ tự in, tự quản lý và chỉ khi nào có nhu cầu sử dụng thông báo với cơ quan thuế để ngành thuế có thể nắm số lượng hóa đơn sẽ được phát hành và theo dõi. Để quản lý hóa đơn tự in của DN, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo cơ quan liên quan xây dựng phần mềm quản lý những thông báo mà DN gửi lên cơ quan thuế. Cụ thể, khi DN gửi thông báo, cơ quan thuế sẽ đưa thông tin này lên trang web của Tổng cục Thuế để người dân, DN tra cứu xem số hóa đơn được phát hành đã đăng ký cơ quan thuế chưa. Điều này sẽ hỗ trợ người dân, các đối tác của DN có thể giám sát số lượng hóa đơn hợp pháp sẽ được đưa vào sử dụng.

-Vậy theo ông, DN cần chuẩn bị gì trước khi tự in hóa đơn và Tổng cục Thuế sẽ làm gì để hỗ trợ DN thực hiện quy định mới?

- Theo NĐ 51/CP, DN được tự in và đặt in hóa đơn, nên ngay từ bây giờ mỗi DN phải chủ động nghiên cứu kỹ NĐ 51/CP để nắm rõ xem đơn vị mình thuộc đối tượng sử dụng hóa đơn tự in hay hóa đơn điện tử nhằm rà soát, xây dựng quy trình nội bộ về việc quản lý hóa đơn. Các DN cũng cần chủ động ký hợp đồng với các nhà in để đặt in hóa đơn ngay từ giờ.

Về phía cơ quan thuế, NĐ 51/CP là sự thay đổi cơ bản về cơ chế quản lý hóa đơn bán hàng và cung ứng dịch vụ. Vì vậy, khâu tuyên truyền cho người dân, DN hiểu rõ về quy định mới rất quan trọng. Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các ngành chức năng, đơn vị trực thuộc tham mưu, đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ cho DN, người dân nắm rõ những quy định của NĐ 51/CP. Hiện Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế đã đăng tải toàn văn NĐ 51/CP trên website của ngành để DN và người dân có điều kiện tham khảo, thực hiện đúng quy định.

- Xin cảm ơn ông!