Chứng khoán ngày 12/8: Tâm lý chi phối quá lớn

Thị trường chứng khoán Việt Nam không có những chỉ số đo lường tâm lý nhưng cứ nhìn diễn biến giao dịch cũng không khó để nhận biết. Chốt ngày hôm nay, HNX có 160 mã giảm sàn, HOSE có 163 mã. Thực tế đã có lúc thị trường còn bĩ cực hơn. Ngay sau khi HOSE đóng cửa, HNX có số cổ phiếu giảm sàn lên tới 169 mã.

Sự tháo chạy hôm nay là điều rất rõ ràng, không cần mô tả gì thêm. Hôm qua thị trường tạm dừng chân và đồ thị nến khá đẹp với mức mở cửa bằng đóng cửa. Không ít người kỳ vọng vào một phiên tăng hôm nay để hoàn tất một mô hình đẹp.

Tuy nhiên lúc này yếu tố tâm lý chi phối quá lớn. Cầu không chịu đẩy giá lên thì bên bán mất kiên nhẫn rất nhanh. Nói chung khi tâm lý đã mong manh thì diễn biến đi ngược lại kỳ vọng càng tạo hiệu ứng lớn hơn.

Khá nhiều phán đoán, phân tích được viện dẫn để lý giải sự suy sụp của thị trường. Cố gắng tìm nguyên nhân là tình trạng tâm lý chung nhưng đa số không thể khẳng định được lý giải đó đúng hay sai. Chẳng hạn mấy hôm nay nhiều người bắt đầu lo ngại chuyện giải chấp, truyền thông “lôi lại” Thông tư 13 của Ngân hàng Nhà nước, rồi các lý do cũ như phát hành tăng vốn ồ ạt… Dường như nhiều nhà đầu tư cá nhân là những người hiểu ra muộn nhất.

Thường thì các nguyên nhân đó chỉ lý giải được tình trạng thị trường trong một giai đoạn. Các diễn biến cụ thể thường xuất phát từ sự đổ vỡ tâm lý do bị ức chế quá lâu. Giải chấp là mối lo có thực nhưng không rõ ai đủ thạo tin để khẳng định một cách chắc chắn trên diện rộng? Điều lạ là trước kia thị trường lình xình thì đổ cho tín dụng thấp, nhà đầu tư không dám xài đòn bẩy. Giờ giá sụt mạnh thì đi lo ngại giải chấp!

Hôm nay thanh khoản tăng lên so với hôm qua 38% và xấp xỉ phiên ngày 10/8. Trong số khối lượng giao dịch này, vẫn có những điểm sáng dù trên phương diện kỹ thuật, chỉ báo khối lượng hôm nay là xấu.

Về cơ bản, các cổ phiếu giảm sàn, sau đó được mua sàn và chặn mua sàn là có tín hiệu tích cực về hoạt động bắt đáy. Khối lượng giao dịch là kết quả của ý chí bên mua và bên bán. Trong bối cảnh giảm sàn hàng loạt, không phải ai cũng đủ dũng cảm vào mua, dù là giá sàn. Do đó nên nhìn nhận khối lượng mua tại sàn là tích cực dù chưa đủ lớn để tạo sự khác biệt.

Sàn HOSE trong vài phút cuối đợt hai hoạt động bắt đáy xuất hiện ở nhiều mã. Đợt đóng cửa khối lượng khá cao (gần 7,6 triệu đơn vị) cho thấy người mua đã vào nhiều hơn. Xét theo giá trị thì trên 200 tỷ đồng là không nhiều, nhưng trong bối cảnh tâm lý yếu ớt như hiện tại, cứ có người mua là tốt.

Nếu không có phiên tạm dừng hôm qua, ba phiên lao dốc cực mạnh liên tục có lẽ sẽ kích thích lòng tham nhiều hơn. Cũng không loại trừ khả năng áp lực cắt lỗ và đánh xuống dứt khoát này một phần do thị trường chưa tìm được mức hỗ trợ đủ mạnh. Chiến thuật bán đi mua lại rẻ hơn đang được áp dụng khá phổ biến.