Kinh hoàng “mỏ rác” ở Italy

Cách đây 2 năm, người ta có thể chứng kiến rác thải chất đống cao đến trên 3m tại Pianura. Người lớn phải leo lên các bao rác để ra khỏi nhà, còn trẻ con chỉ biết bịt mũi. Các quan chức y tế Italy xác nhận những dịch bệnh phổ biến ở các quốc gia đang phát triển hiện nay đã xuất hiện tại Naples. Du khách cũng chẳng muốn ở lại thành phố này. Những người đến tham quan di tích thành phố Pompeii cũng bỏ đi vì mọi con đường đều bị ngập rác.

Hiện tại, tình trạng rác thải trên các đường phố trung tâm có được cải thiện chút đỉnh. Tuy nhiên, có một thực tế là các loại rác dân dụng nói trên chỉ đem lại nguy cơ về các dịch bệnh đường tiêu hóa. Hiểm họa thật sự đối với sức khỏe chính là việc chôn rác công nghiệp vô tội vạ. Số liệu thống kê mới đây cho thấy có hơn 100 điểm tập kết rác thải trái phép quanh Campania - nơi chứa nhiều rác thải công nghiệp độc hại nhất. Mật độ các bãi chôn rác được bao quanh bởi 3 thành phố trong vùng là Nola, Marigliano và Ancerra cao đến mức tạp chí y khoa Lancet gọi đó là "tam giác chết". Tại một số khu vực, mức độ độc hại trong đất cao hơn chuẩn an toàn 100 lần. Giáo sư Giuseppe Comella ở Viện Ung thư Pascale thành phố Naples khẳng định có mối liên quan chắc chắn giữa rác thải và sự gia tăng các loại bệnh ung thư tại Campania và tỷ lệ trẻ em chào đời tại khu vực này có nguy cơ bị dị dạng lên đến hơn 83%. Nhiều mẫu xét nghiệm máu cho thấy hàm lượng dioxin ngang với máu của lính Mỹ từng tham chiến tại Việt Nam.

Đến nay, Italy đã tiêu tốn tới 2,5 tỷ euro nhằm chấm dứt cuộc khủng hoảng về rác, nhưng toàn bộ các giải pháp xử lý rác có tính bền vững do chính quyền đề xuất đều không thể tiến hành do sự thao túng của các tổ chức mafia. Theo các quan chức cấp cao về an ninh của Italy, có đến 4 tổ chức mafia trong nước đầu tư làm ăn trong lĩnh vực này. Đó là Cosa Nostra ở đảo Sicilia, Sacra Corona Unita ở vùng Puglia, Ndrangheta ở vùng Calabria và Camorra ở vùng Campania. Các nhóm xã hội đen nói trên kiểm soát không dưới 30% các nhà máy xử lý rác sinh hoạt và chất thải công nghiệp độc hại. Trong số này, Camorra được giới giang hồ xếp vào hạng "anh cả". Chúng dễ dàng kiếm được những hợp đồng thu mua rác từ các nhà máy trên toàn Italy, thậm chí cả từ các quốc gia châu Âu với giá thấp nhưng không xử lý theo đúng trình tự mà đem đi chôn hoặc đốt ở những khu vực thuộc Campania. Vì giá "công nghệ" xử lý rác của Camorra thấp hơn nhiều so với các dịch vụ hợp pháp nên nhiều doanh nghiệp tìm đến băng đảng mafia này bất chấp người dân ở các thành phố miền Nam Italy phải chung sống với một "quả bom" sinh thái hết sức nguy hiểm.

Không ít lần chính quyền địa phương đã có kế hoạch xây dựng những lò đốt rác nhưng đều bất thành vì ảnh hưởng đến lợi nhuận của Camorra. Ngoài việc liên tục đe dọa tính mạng của các doanh nhân và chính khách theo đuổi kế hoạch này, bọn mafia còn mua đứt những mảnh đất dự kiến để xây dựng khu xử lý rác mới.

Chính phủ Italy hứa hẹn đặt ra những án tù thật nghiêm khắc dành cho những ai đổ rác bất hợp pháp. Nhưng nhiều người cho rằng, các biện pháp mới nhằm hủy diệt "mafia rác" cuối cùng đều gặp thất bại.