Chính trường Nhật Bản: Kịch tính và khó lường

Sự kiện này đã đốt nóng chính trường Nhật Bản suốt 72 giờ qua, đẩy chính phủ chưa đầy một năm tuổi của Thủ tướng Yukio Hatoyama đến giới hạn nguy hiểm. Tỷ lệ ủng hộ nội các tiếp tục giảm sâu khi cuộc bầu cử Thượng viện vào tháng 7 tới đang ngày càng đến gần.

Như vậy, sau hơn 3 tháng, kể từ khi Văn phòng công tố Tokyo bắt giữ và khởi tố 3 nhân vật gần gũi của ông Ozawa, nay Ủy ban Thẩm tra kiểm sát Tokyo đã sờ tới một nhân vật cao cấp nhất của đảng cầm quyền. Trong số 3 nhân vật bị bắt giữ có nghị sỹ Tomohiro Ishikawa của DPJ - người bị nghi ngờ đã mua mảnh đất trị giá 400 triệu yen ở Tokyo tháng 10-2004 bằng tiền gây quỹ mà không lưu trong sổ sách. Đây là hành vi vi phạm Luật Quản lý quỹ chính trị ở xứ sở Mặt trời mọc. Nghị sĩ Ishikawa đã khai với nhà chức trách rằng, mình đã được Tổng Thư ký Ozawa cho vay 400 triệu yen và đã dùng một phần trong số đó để mua đất. Tuy nhiên, các điều tra viên Văn phòng Công tố Tokyo khi đó đã không thể khởi tố ông Ozawa vì chưa tìm được bằng chứng.

Nhưng bên nguyên đơn tiếp tục kháng nghị lên Ủy ban Thẩm tra kiểm sát, vì thế toàn bộ 11 thành viên ủy ban này tuần qua đã bỏ phiếu thông qua nghị quyết yêu cầu khởi tố ông Ozawa. Dựa trên nghị quyết này, cơ quan điều tra đặc biệt thuộc Văn phòng Công tố Tokyo sẽ điều tra lại vụ việc để làm căn cứ cho quyết định có khởi tố ông Ozawa hay không.

Cho dù chưa bị khởi tố hình sự, song việc Ủy ban Thẩm tra kiểm sát ra nghị quyết trên là cơ hội "ngàn vàng" để các đảng đối lập tranh thủ hạ thấp uy tín của DPJ. Trong đó, mục tiêu trước mắt là biến nỗ lực giành quyền kiểm soát Thượng viện của đảng này trong cuộc bầu cử vào tháng 7 tới thành mây khói. Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do, đảng đối lập lớn nhất tại Nhật Bản Tanigaki cho rằng, Văn phòng Công tố Tokyo cần điều tra nghiêm túc để tìm ra chân tướng sự việc, đặc biệt với người có chức, quyền như ông Ozawa. Đảng này còn yêu cầu ông Ozawa phải giải trình trước Quốc hội, nếu không họ sẽ tẩy chay cuộc họp của Ủy ban Ngân sách Hạ viện sắp tới. Ngoài ra, không loại trừ việc đảng này đưa ra dự thảo nghị quyết bất tín nhiệm Chính phủ...

Sự kiện một lãnh đạo cao cấp của đảng cầm quyền bị đòi khởi tố đúng vào thời điểm Thủ tướng Hatoyama chịu nhiều sức ép từ dư luận về khả năng chèo lái nền kinh tế đất nước cho thấy, sẽ không dễ dàng thuyết phục cử tri bỏ phiếu cho DPJ trong những ngày tới. Trong khi đó, tranh cãi về việc di dời căn cứ quân sự Futenma của Mỹ ở đảo Okinawa - như hứa hẹn của DPJ khi tranh cử cách đây ngót một năm - vẫn chưa có hồi kết khi thời hạn chót để trả lời cử tri vào cuối tháng 5 đang đến gần. Các cuộc thăm dò dư luận gần đây của Nhật báo Asahi cho thấy, tỷ lệ ủng hộ nội các của Thủ tướng Hatoyama đã tụt xuống 25%, trong khi tỷ lệ không ủng hộ lên tới 61%. Hơn một nửa số người được hỏi cho rằng, Thủ tướng Hatoyama cần từ chức nếu không thực hiện được lời hứa di dời căn cứ quân sự Futenma.

Vụ bê bối quỹ chính trị Nhật Bản đang có dấu hiệu loang rộng khi ông Ozawa tuyên bố sẽ rời khỏi chiếc ghế Tổng Thư ký DPJ nếu bị khởi tố hình sự. Tin tức từ Tokyo những giờ qua cho hay, Ban lãnh đạo DPJ vẫn ủng hộ ông Ozawa khi bác bỏ đòi hỏi của những người đối lập muốn Tổng Thư ký DPJ từ chức. Dẫu vậy, chính trường Nhật Bản cũng đang bước vào một giai đoạn đầy kịch tính và khó lường.