Linh hoạt lãi suất “đầu vào”, “đầu ra”

Chủ động đề phòng nguy cơ lạm phát
Theo ngành chức năng, dự kiến tăng trưởng GDP của nước ta sẽ đạt 6,5% vào năm 2010, 6,8% năm 2011. Lạm phát trung bình dự kiến tăng tương ứng 10% (năm 2010). Có nhiều nguyên nhân, trong đó có dự báo sự gia tăng trong hoạt động kinh tế và giá cả hàng hóa thế giới vào năm 2010. Trong quý I-2010 lạm phát đã tăng 8,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu thắt chặt CSTT, lạm phát có thể giảm xuống 8% vào năm 2011. Các chuyên gia cho rằng, khi tính hiệu quả của nền kinh tế nước ta chưa được cải thiện, các nỗ lực nhằm đạt tỷ lệ tăng trưởng kinh tế cao hơn sẽ dẫn đến lạm phát cao sẽ quay trở lại. Tâm lý lo ngại lạm phát của người dân sẽ tạo sức ép đối với VND.

Tuy nhiên, Chính phủ đã có những giải pháp nhằm cải thiện năng lực quản trị và môi trường kinh doanh trong năm 2009. Việc thực hiện Đề án 30 nhằm giảm các thủ tục hành chính là một chính sách đúng đắn nhằm tăng cường hiệu quả. Sự ổn định và hiệu quả sẽ là động lực cho sự phát triển kinh tế bền vững. Một số ý kiến của các cơ quan quản lý và nghiên cứu cũng đề cập đến mức CPI năm 2010 ở mức 8%, 9%, thậm chí hơn 10%. Những giải pháp bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, không để lạm phát cao và đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế 6,5% trong năm 2010 cho thấy giải pháp kiềm chế lạm phát đã được đặt lên hàng đầu. Một số chỉ tiêu tiền tệ cũng thay đổi (tổng phương tiện thanh toán nay chỉ tăng khoảng 20%, trước là 25%). Điều này cho thấy Chính phủ đã chủ động đề phòng lạm phát.

Được biết, một số nước đã ngừng áp dụng nới lỏng CSTT trong bối cảnh nền kinh tế của họ đã phục hồi, rủi ro lạm phát ngày càng tăng. Và khi nền kinh tế đã phục hồi, DN không cần hỗ trợ nhiều, nghĩa là LS phải nâng lên.

Chính sách tiền tệ linh hoạt
Theo Tổng cục Thống kê, GDP quý I-2010 tuy tăng trưởng cao, nhưng mới chỉ đạt 5,83%, muốn đạt chỉ tiêu cả năm tăng 6,5%, GDP quý II phải phấn đấu tăng 6%, quý III tăng 6,5% và quý IV phải đạt mức tăng 7,3%. Như vậy, tăng trưởng dư nợ tín dụng của các quý còn lại trong năm 2010 cũng phải có mức tăng tỷ lệ thuận với mức tăng trưởng kinh tế. Để đạt mức tăng GDP 6,5%, mức tăng trưởng dư nợ của nước ta năm 2010 khoảng 30%.

Theo đuổi mục tiêu tăng trưởng cao trong điều kiện hiện tại của nền kinh tế nước ta, nguy cơ lạm phát cao sẽ lớn hơn nhiều so với các nước khác, bởi hiệu quả sử dụng vốn của nước ta còn thấp. Chủ trương tăng LS huy động, hạ LS cho vay cho thấy CSTT đang tạm thời nới lỏng để làm tăng tính thanh khoản cho nền kinh tế và hỗ trợ các tổ chức tín dụng giảm LS cho vay. Tuy nhiên, sự nới lỏng sẽ không kéo dài. Mức tăng tín dụng trong nửa đầu tháng 4 đã khả quan hơn quý I. Mặt bằng LS cho vay VND giảm xuống sẽ khuyến khích khách hàng tăng nhu cầu vay. CPI các tháng tới có khả năng cao hơn so với cùng kỳ, do vậy, CSTT nhiều khả năng sẽ có những điều chỉnh theo hướng thắt chặt dần và quyết liệt hơn (từ quý III trở đi) để kiềm chế lạm phát, nếu CPI cả năm có biểu hiện tăng cao...

Hàng loạt biện pháp mạnh sẽ được triển khai
Từ thực tế trên, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam vừa có công văn số 46/HHNH kêu gọi các hội viên áp dụng LS huy động xoay quanh mức 11,5%/năm (thực tế có NH huy động VND lên 11,99%); chấm dứt các hình thức khuyến mãi nhằm giữ ổn định thị trường tiền tệ, góp phần kiểm soát lạm phát và đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 6,5% trong năm nay. Thực hiện sự chỉ đạo của Chính phủ, NHNN sẽ có nhiều biện pháp mạnh để hỗ trợ cho các ngân hàng thương mại (NHTM), như điều hành linh hoạt hơn, thị trường mở, giảm LS chiết khấu... Đây là cơ sở để các NHTM có điều kiện giảm dần LS cho vay. Với các mức LS cho vay, các tổ chức hội viên căn cứ cân đối vốn của đơn vị mình, uy tín của DN, hiệu quả của dự án và các mức độ rủi ro với từng khách hàng để đưa ra mức LS cho vay theo hướng giảm dần. Hiện một số NHTM đã áp dụng LS cho vay ngắn hạn dưới mức 14%/năm; LS cho vay trung và dài hạn dưới mức 14,5%/năm và LS cho vay tiêu dùng dưới mức 15%/năm.

Theo Hiệp hội NH, mức lãi suất mà một số NHTM đã áp dụng như trên là phù hợp trong điều kiện kinh tế hiện nay và xã hội có thể chấp nhận được. Mức LS trên phù hợp trong điều kiện hiện nay để bảo đảm cho các NHTM kéo mặt bằng lãi suất cho vay xuống, hài hòa lợi ích giữa người gửi tiền và NH.