Điện đã sáng khắp Tây Nguyên

Dự án cấp điện cho gần 1.300 buôn, với khoảng 116.000 hộ dân trên tổng số khoảng 173.000 hộ dân chưa có điện. Sau hơn 2 năm triển khai, ngày 21-4, tại xã Êa Tul-huyện Cưmgar (tỉnh Đăk Lăk), EVN phối hợp với Ban Chỉ đạo Tây Nguyên và 5 tỉnh Tây Nguyên tổ chức mừng công hoàn thành dự án, nâng tỷ lệ số hộ dân được cấp điện khu vực Tây Nguyên từ 81% lên hơn 93%.

Bài toán ưu việt
Sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt báo cáo tiền khả thi, để bảo đảm mục tiêu và rút ngắn thời gian thực hiện, EVN đã trình Thủ tướng cho phép phân chia dự án thành 5 phần (mỗi tỉnh Tây Nguyên là một dự án độc lập). EVN vừa lập dự án đầu tư vừa thiết kế, để khi có vốn ngân sách cấp là tổ chức đấu thầu vật tư, thiết bị và thi công xây lắp. EVN đã ủy quyền cho Tổng Công ty Điện lực miền Nam (EVN SPC) quản lý, thực hiện dự án tại tỉnh Lâm Đồng cấp điện cho 475 buôn, thôn của 116 xã, 12 huyện để cấp điện cho 19.707 hộ dân; Tổng Công ty Điện lực miền Trung (CPC) quản lý thực hiện dự án tại 4 tỉnh Gia Lai, Kon Tum, Đăk Lăk và Đăk Nông, cấp điện cho 852 buôn, thôn của 276 xã, 41 huyện với khoảng 58.600 hộ dân.

Rút kinh nghiệm từ một số công trình điện khác khi thực hiện cơ chế nhà nước và nhân dân cùng làm, ngành điện bỏ vốn đầu tư đường dây trung, hạ thế, trạm biến áp, còn đoạn đấu nối từ đường dây hạ thế vào đồng hồ đo đếm điện và mạng điện trong nhà do người dân đầu tư. Nhưng, do đồng bào quá nghèo, nên dự án này đã đầu tư đến từng hộ. Đây là lời giải ưu việt, bởi nếu ai đã một lần tới các bản làng xa xôi hẻo lánh mới thấy khái niệm ấy cũng chưa phản ánh trọn vẹn ý nghĩa của những chương trình đưa điện về miền núi mà Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã dành cho đồng bào các dân tộc.

Khó khăn lớn nhất trong việc thực hiện dự án cấp điện cho gần 1.300 thôn, buôn của Tây Nguyên là địa hình phức tạp, hộ dân sống rải rác, khí hậu khắc nghiệt, nếu để nhỡ một mùa khô là coi như mất 1 năm, do vào mùa mưa không thể chuyên chở được vật liệu, thiết bị.

Cơ hội thoát nghèo
Chúng tôi có mặt ở Tây Nguyên khi bà con làng KLũ (xã Ia Đrăng, huyện Chư Nông), làng Bàng (huyện Cư mgar) đã có điện. Chỉ mới cách đây vài tháng, điện với người dân làng KLũ thật xa lạ, bây giờ điện đã giúp họ rất nhiều trong cuộc sống. Có điện, đồng bào dân tộc vùng sâu Tây Nguyên đã có cơ hội thoát nghèo. Tuy cái nghèo vẫn còn, nhưng có điện nhiều nhà đã cố gắng có đài, ti vi, có quạt, nồi cơm điện… Tất cả những thứ ấy phần nào làm đổi thay nếp nghĩ, cách làm lạc hậu từ ngàn xưa trong đời sống của những người dân nơi đây. Chị Rơ Lan Thy không còn lo lắng hằng đêm phải thổi lửa để có chút ánh sáng lờ mờ trong căn nhà sàn đơn sơ của chị. Gia đình ông Puyh cũng như nhiều gia đình khác ở KLũ đã mua được tivi, nồi cơm điện, máy tuốt lúa… từ nay đến cuối năm sẽ cố sắm thêm máy bơm để tưới nước cho cây trồng. Hằng đêm, trẻ con làng KLũ, làng Bàng không còn phải đi xem nhờ tivi nữa. Bao đời nay sống trong cảnh đèn dầu hiu hắt khiến nỗi khát khao ánh sáng điện của bà con trở nên cháy bỏng. Vì thế, ngày đóng điện cho các buôn, thôn Tây Nguyên đã trở thành ngày hội không thể nào quên. Ông Y Xê Nie, Trưởng thôn ĐHung, xã Eam Roh, huyện Cư mgar nói, có điện đời sống bà con được cải thiện nhiều lắm. Các cháu không phải học trong cảnh đèn dầu tù mù; bà con được xem tivi, nghe đài, không phải gánh nước tưới cây…

Phát biểu tại lễ mừng công, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải đánh giá cao sự nỗ lực của EVN, Tổng Công ty Điện lực miền Trung, miền Nam, chính quyền 5 tỉnh Tây Nguyên đã góp phần quan trọng hoàn thành dự án vào trước thời điểm kỷ niệm 35 năm Ngày Giải phóng miền Nam. Đây là món quà có ý nghĩa mà Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã dành cho khu vực Tây Nguyên, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số. Bởi, điện sẽ tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội, làm thay đổi diện mạo Tây Nguyên với việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế.

35 năm sau ngày đất nước thống nhất, lần đầu tiên điện đã sáng khắp buôn, thôn Tây Nguyên. Ngày này ở Tây Nguyên, chúng tôi đều được nghe những người dân bày tỏ sự biết ơn đối với Đảng, Nhà nước và Chính phủ. Họ nói, chỉ có cách mạng mới có thể biến giấc mơ thành hiện thực...