Nạn buôn bán gia cầm sống trái phép: “Điếc không sợ súng”

Bất chấp nguy hiểm
Theo Bộ Y tế, tính đến thời điểm này cả nước có 6 tỉnh, thành ghi nhận có dịch cúm gia cầm gồm: Cà Mau, Điện Biên, Sóc Trăng, Nam Định, Khánh Hòa và Tuyên Quang. Từ đầu năm đã có 3 trường hợp dương tính với H5N1 trong đó có 1 trường hợp tử vong. Cả 3 trường hợp nêu trên trước đó đều có liên quan, tiếp xúc đến gia cầm bị bệnh. Tuy nhiên những ngày sau Tết, việc buôn bán, vận chuyển gia cầm sống, chưa qua kiểm dịch ở TP đang có chiều hướng gia tăng trở lại.

Tại kênh Cầu Sa, xã Vĩnh Lộc (huyện Bình Chánh) tình trạng buôn bán gia cầm sống chưa qua kiểm dịch được bày bán khá công khai và hầu như không có sự can thiệp, kiểm soát của bất cứ cơ quan chức năng nào. Theo ước tính của chúng tôi, số gia cầm sống chưa qua kiểm dịch này được bày bán ở đây lên đến vài trăm con, với giá bán từ 55.000 đến 90.000 đồng/kg. Thấy chúng tôi dừng xe có ý định mua, một cô gái chạy tới đon đả mời và kèm theo lời trấn an: "Anh yên tâm, gà của em bán ở đây rất an toàn. Anh xem, nếu gà bệnh thì bọn em bán ở đây đã bị lâu rồi, hơn nữa dịch bệnh còn ở xa đây lắm?!". Điều đáng nói là trong số những người bán gia cầm này, có không ít những người đã biết cúm gia cầm đang quay trở lại nhưng vẫn "vô tư" bán. Bởi họ coi chuyện này như là " trời kêu ai, nấy dạ".

Không riêng gì khu vực xã Vĩnh Lộc mà nhiều địa điểm khác chúng tôi ghé qua như khu Chợ Cầu (đường Quang Trung, quận Gò Vấp), Cầu An Lộc (đường Hà Huy Giáp, quận 12) cảnh buôn bán gia cầm sống diễn ra công khai, nhộn nhịp. Lý giải về điều này, bà Nguyễn Thị Hương, Trạm trưởng Trạm thú y quận 12 cho biết: Ở những điểm kinh doanh, buôn bán gia cầm trái phép luôn có một lực lượng cảnh giới đông đảo. Chỉ cần phát hiện có lực lượng kiểm tra, những người này sẽ đánh động và hỗ trợ trong việc tẩu tán gia cầm. Mặt khác khi bị vây bắt, những đối tượng buôn bán gia cầm trái phép sẵn sàng chống trả quyết liệt để giành lại. Hơn nữa sự phối hợp giữa các lực lượng chưa đồng bộ cũng khiến cho tình trạng buôn bán gia cầm trái phép vẫn tiếp diễn.

Người dân nói không với gia cầm chưa kiểm dịch
Qua tìm hiểu của chúng tôi, nguồn gia cầm sống chưa qua kiểm dịch được vận chuyển và tiêu thụ tại TP chủ yếu được vận chuyển từ các tỉnh miền Tây và miền Đông Nam bộ... Theo Chi cục Thú y TP, hiện nay trên địa bàn TP tồn tại hơn 150 điểm buôn bán gia cầm sống trái phép tập trung chủ yếu ở 10 quận, huyện như quận 5 (6 điểm), quận 7 (4 điểm), quận 12 (51 điểm), Bình Chánh (21 điểm), Bình Tân (7 điểm)...

Theo ông Phạm Xuân Thảo - Chi cục trưởng Chi cục Thú y TP, mặc dù lực lượng Chi cục Thú y đã kết hợp với các cơ quan chức năng khác tiến hành nhiều cuộc truy quét các đối tượng buôn bán gia cầm sống trái phép và thu giữ được một số lượng đáng kể, nhưng vẫn chưa mang lại kết quả như mong muốn. Cũng theo ông Thảo, tất cả những điểm kinh doanh buôn bán gia cầm trái phép trên đều là những khu vực "nóng" trong nhiều năm qua. Song nguyên nhân chính của sự việc kéo dài trên ngoài một phần trách nhiệm của Chi cục Thú y, thì chính quyền địa phương ở khu vực đó cũng chưa quyết liệt trong việc ngăn chặn tình trạng buôn bán gia cầm sống. Thêm vào đó hiện vẫn chưa có biện pháp chế tài, cơ sở pháp lý trong những tình huống cụ thể đối với cán bộ thú y trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Do vậy để hạn chế việc buôn bán trái phép nói trên, cần phải tuyên truyền, vận động người dân nói không với gia cầm chưa qua kiểm dịch.