BÀI 2: Để thực sự là bước tiến

>Bài 1: Mở rộng dân chủ trực tiếp

Lựa chọn kỹ, triển khai nhanh

Kiểm phiếu bầu trực tiếp các chức danh chủ chốt tại Đại hội Đảng bộ cơ quan Sở GTVT. Ảnh: Văn Nghĩa

Có thể khẳng định, những thành công bước đầu trong thực hiện thí điểm đại hội bầu trực tiếp các chức danh chủ chốt là sự kết tinh, nỗ lực của cả một hệ thống trong công tác chuẩn bị từ Thành ủy các cơ quan xây dựng đảng và cấp ủy các cấp.

Sớm triển khai Chỉ thị 37 của Bộ Chính trị và các hướng dẫn của Ban Tổ chức TƯ, ngay từ tháng 5-2009, Thành ủy Hà Nội đã có kế hoạch về thực hiện thí điểm chủ trương đại hội đảng bộ cơ sở trực tiếp bầu ban thường vụ, bí thư, phó bí thư (đại hội bầu trực tiếp). Đến cuối tháng 11-2009, Hà Nội đã hoàn tất việc lựa chọn 122 đảng bộ cơ sở thực hiện thí điểm đại hội bầu trực tiếp. Trong số đó, có 74 đảng bộ cơ sở chiếm 7,39% trong tổng số 1.001 đảng bộ cơ sở thuộc 29 quận, huyện, thị xã, nhiều hơn số lượng từ 5 đến 7% mà TƯ đã yêu cầu.

Đồng chí Nguyễn Công Soái, Phó Bí thư Thành ủy, Trưởng ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội cho biết, việc đại hội bầu trực tiếp là một chủ trương và cách làm mới, chưa được quy định trong Điều lệ Đảng, nên trong quá trình thực hiện thí điểm và để có cơ sở tổng kết, rút kinh nghiệm, Hà Nội đã lựa chọn các đảng bộ đại diện cho nhiều loại hình tổ chức cơ sở đảng như xã, phường, thị trấn, cơ quan, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp, đơn vị lực lượng vũ trang… Và trong 122 đảng bộ cơ sở được lựa chọn, có đơn vị đã và đang là cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh, đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ và cũng có đơn vị chỉ đạt mức đánh giá hoàn thành nhiệm vụ. Các đảng bộ quận Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, thị xã Sơn Tây, huyện Đông Anh có số lượng đảng bộ cơ sở được chọn thí điểm đại hội bầu trực tiếp nhiều nhất trong toàn TP với 5 đơn vị. Ít nhất là các đảng bộ Thanh Trì, Mê Linh, Mỹ Đức, Quốc Oai với mỗi huyện 1 đơn vị. Thành ủy cũng đã sớm quán triệt, triển khai các văn bản về đại hội đảng các cấp tới đội ngũ cán bộ chủ chốt và những cán bộ trực tiếp làm công tác này.

Đó là ở cấp TP, còn tại các quận, huyện việc chuẩn bị cũng được tiến hành kỹ lưỡng. Tại Quận ủy Ba Đình, để chuẩn bị cho đại hội điểm của Đảng bộ phường Ngọc Hà và Chi cục Thuế quận, Ban Thường vụ Quận ủy đã phân công từng đồng chí ủy viên trực tiếp xuống tận nơi để đôn đốc, hướng dẫn các đơn vị. Theo đó, Ban Tổ chức Quận ủy rà soát lại quy trình nhân sự, Ban Tuyên giáo Quận ủy chịu trách nhiệm khâu trang trí, khánh tiết, tuyên truyền, cổ động, thẩm định lại văn kiện... Tại Quận ủy Cầu Giấy, hầu hết cán bộ ban xây dựng Đảng đều xuống 2 đơn vị còn lại cùng tham gia chuẩn bị tổ chức đại hội điểm.

Ở các đơn vị được lựa chọn đại hội điểm bầu trực tiếp thì không khí càng "nóng" hơn. Các tiểu ban văn kiện và nhân sự, tiểu ban phục vụ hoạt động hết công suất để chuẩn bị chu đáo nhất cho ngày đại hội. Đồng chí Phan Minh Nguyệt, Bí thư Đảng ủy Công ty Đầu tư Phát triển nông nghiệp Hà Nội chia sẻ, vinh dự là đơn vị làm điểm của Đảng bộ khối Doanh nghiệp Hà Nội song chúng tôi cũng cảm nhận thấy trách nhiệm của mình thật nặng nề. Để tổ chức thành công đại hội, không phải đến bây giờ, mà thực ra công tác chuẩn bị đã được bắt đầu từ rất lâu như việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình của cán bộ đảng viên, đánh giá xếp loại đã được hoàn thành từ cuối năm trước. Còn phong trào thi đua sản xuất chào mừng đại hội đảng gắn với các chỉ tiêu, nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, phát triển doanh nghiệp đã tạo nên khí thế thi đua sôi nổi trong đơn vị ngay từ giữa năm 2009. Đó chính là những tiền đề và động lực quan trọng để chúng tôi chuẩn bị tổ chức đại hội đảng bộ trong những ngày sắp tới.

Không nên coi nhẹ bất cứ khâu nào

Một đại hội được coi là thành công phải đạt được 3 tiêu chí về công tác chuẩn bị, điều hành, tổ chức đại hội và nội dung đại hội. Và để đạt được điều này, khi tổ chức đại hội, các đảng bộ không nên coi nhẹ bất kỳ một khâu nào ngay từ việc trang trí, đón tiếp khách mời, bố trí chỗ ngồi cho các đại biểu tham dự hay khâu điều hành chương trình đại hội. Việc lựa chọn người điều hành đại hội thật sự là cần thiết, bởi nếu không nắm vững các quy định, điều lệ của Đảng, không thực sự có bản lĩnh, người dẫn chương trình rất dễ bị động khi có các ý kiến trái chiều từ phía đại biểu. Tại đại hội điểm vừa qua, đã có đơn vị gần như "vỡ" ngay từ khâu trù bị, bởi sự điều hành chưa thật vững của người điều hành.

Việc lựa chọn nhân sự để bầu cấp ủy cũng cần đặc biệt quan tâm và làm theo đúng nội dung và các bước tiến hành theo Kế hoạch 25 của Thành ủy Hà Nội. Trong đó, cần đặc biệt lưu ý khâu giới thiệu người tham gia cấp ủy ngay từ chi bộ để bảo đảm sự khách quan, công bằng. Do bầu trực tiếp cả ban chấp hành, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư nên quá trình bầu cử rất quan trọng, đòi hỏi chất lượng ban kiểm phiếu cũng phải đáp ứng được yêu cầu đề ra mới bảo đảm cho sự thành công của đại hội.

Một vấn đề đặt ra là báo cáo chính trị vẫn được ví như "linh hồn" của mỗi nhiệm kỳ đại hội đảng bộ, luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của cán bộ, đảng viên và quần chúng. Do vậy, báo cáo rất cần có sự tham gia đóng góp sôi nổi thiết thực từ cấp chi bộ, đặc biệt là ngay trong quá trình diễn ra đại hội. Song theo nhận xét của một số đảng viên tham dự đại hội, dường như các đại hội tập trung nhiều vào điểm mới của kỳ này là bỏ phiếu bầu cử trực tiếp, nên chưa thực sự thu hút và phát huy trí tuệ của các đại biểu vào việc đóng góp xây dựng dự thảo nghị quyết hay báo cáo kiểm điểm của ban chấp hành. Đây là một điều rất đáng lưu ý, bởi rõ ràng nếu các chỉ tiêu, nhiệm vụ đặt ra không thực sự sát, trúng với thực tế thì quá trình lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy khóa mới sẽ gặp khó khăn mà hiệu quả lại không cao.

Việc tổ chức đại hội thí điểm bầu trực tiếp ban thường vụ, bí thư, phó bí thư của Đảng bộ TP mới đi chưa được một nửa chặng đường. Được coi là khâu đột phá trong cơ chế bầu cử, thực hành dân chủ trực tiếp trong lựa chọn cán bộ của Đảng, hy vọng rằng từ những thành công đáng khích lệ và vấn đề đang đặt ra, việc tiến hành thí điểm đại hội đảng bộ cơ sở bầu trực tiếp tới đây sẽ thực sự phát huy được hiệu quả tích cực.