Ucraina bầu cử tổng thống: Cuộc đổi ngôi quyền lực

Bầu không khí yên tĩnh bao trùm 34.000 đơn vị bầu cử trên khắp nước này 24 giờ qua như thể hiện niềm tin của khoảng 37 triệu cử tri Ucraina về một trật tự hiến pháp sẽ được tuân thủ. Đây là cuộc bầu cử tổng thống lần thứ 5 sau khi Ucraina tuyên bố độc lập năm 1991 và là sự kiện đầu tiên sau "cách mạng Cam" năm 2004.

Kể từ khi cuộc bầu cử được khởi động cuối tháng 10 năm ngoái, chính trường Ucraina nóng lên từng ngày với việc các phe phái nỗ lực tranh giành từng lá phiếu của cử tri. Các cuộc thăm dò dư luận công bố trước bỏ phiếu cho thấy một cuộc đổi ngôi quyền lực đang diễn ra tại Ucraina trong 24 giờ qua. Tin từ vùng bầu cử cho hay, khó có nhân vật nào trong số 18 ứng viên tranh cử chức tổng thống Ucraina trong 5 năm tới có được quá 50% phiếu bầu để giành chiến thắng ngay từ vòng 1. Do đó, gần như chắc chắn, một cuộc bỏ phiếu vòng 2 sẽ được tổ chức dự kiến vào ngày 7-2 tới.

Diễn biến trong những giờ qua (giờ địa phương) cho thấy, Tổng thống đương nhiệm với lá bài "thân phương Tây" làm cứu cánh Víchto Yusencô là người ít có cơ hội nhất để có thể tái đắc cử. Linh hồn của cuộc "cách mạng Cam" trên đường phố ngày nào chỉ nhận được tỷ lệ cử tri bỏ phiếu có 5%. Nguyên nhân là do "thành tích" nghèo nàn sau 5 năm lãnh đạo vừa qua của ông V.Yusencô. Những lời hứa có cánh của Tổng thống đương nhiệm trong cách mạng màu cách đây 5 năm với người dân đã không thành hiện thực. Ucraina vẫn chìm trong nợ nần và nạn thất nghiệp ngày một tăng và "sức khỏe" nền kinh tế không được cải thiện... Bên cạnh đó, nhân vật được xem là cố đưa Ucraina thoát khỏi quỹ đạo của Mátxcơva này cũng không tạo được niềm tin cần thiết từ phương Tây khi lời hứa đưa nước này gia nhập Liên minh châu Âu (EU) và NATO vẫn chỉ là lời hứa. Thậm chí ngay cả thể chế tài chính quốc tế như Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cũng hoài nghi cách sử dụng tiền bạc của đất nước này dưới sự chèo lái của "người hùng cách mạng Cam"...

Trong khi ngôi sao một thời Yusencô xem ra đang lụi tàn, thì hai đối thủ Timôsencô và Chủ tịch đảng Các khu vực Víchto Yanucôvích lại nổi bật trong cuộc bầu cử lần này ở Ucraina. Đây là hai ứng viên được nhiều cử tri dồn phiếu để có thể bước vào cuộc bầu cử vòng hai.

Cuộc bầu cử vừa diễn ra tại Ucraina đã chứng kiến sự trở lại đầy ấn tượng của ông Yanucôvích kể từ khi bị cách mạng Cam hất khỏi ghế Tổng thống Ucraina cách đây 5 năm. Cùng với chính sách gần gũi nước Nga, ông này đã giành được sự ủng hộ nhiệt thành của các cử tri tại khu vực công nghiệp phía đông và phía nam nói tiếng Nga của Ucraina. Sự thay đổi này trong quan điểm của cử tri cho thấy, những cáo buộc về sự hiện hữu của một phe đại diện cho Mátxcơva như một âm mưu bành trướng của Nga từ đương kim Tổng thống Yusencô như một chiến thuật "loại trừ" đã không còn phát huy tác dụng trong một cuộc chơi mà quy luật của nó đã hoàn toàn đổi khác.

Ngoài những gương mặt xưa cũ, cuộc bầu cử Ucraina đã chứng kiến bất ngờ mới khi sát ngày bầu cử trùm ngân hàng từng giữ chức Bộ trưởng Kinh tế Ucraina Xécgây Tigípcô, 49 tuổi đã từ vị trí thứ ba sau Timôsencô vượt lên vị trí thứ hai để có thể tranh đua cùng ông Yanucôvích ở vòng hai. Theo kết quả thăm dò của VTSIOM thuộc Nga, tỷ lệ ủng hộ ông Tigípcô là 14,4% số phiếu, cao hơn 13,9% của nữ hoàng khí đốt.

Tuy nhiên, cho dù ai giành thắng lợi sau bầu cử thì nhiệm vụ quan trọng nhất là phải chấm dứt sự hỗn loạn mà Ucraina đang phải đương đầu. Trong đó chính trị đã được sử dụng cho các cuộc đấu đá nhằm tranh giành quyền lực và các mục đích kinh tế. Bên cạnh đó là vấn đề hồi phục nền kinh tế bị tàn phá nặng nề nhất châu Âu khi trong năm 2009, đồng nội tệ của Ucraina đã mất giá đến 60% và tổng sản phẩm quốc nội giảm tới 17%. Làm được điều này không đơn giản khi người chiến thắng phải thực thi một chính sách đủ cân bằng không chỉ lợi ích quốc gia mà còn giữa cả Nga và phương Tây.