Xây dựng xã, phường, thị trấn, khu dân cư không tệ nạn ma túy: Tạo bước chuyển từ cơ sở

Tổng kết Chương trình hành động, phòng, chống ma túy, Chính phủ đã khẳng định: "Cuộc đấu tranh phòng, chống ma túy chỉ đạt được kết quả khi có sự tham gia của đông đảo nhân dân địa phương, của cơ sở, của cấp ủy, chính quyền và các tổ chức quần chúng cơ sở". Xã, phường, thị trấn là nơi triển khai các hoạt động cụ thể trong công tác phòng, chống ma túy, trực tiếp quản lý giáo dục đối tượng nghiện, là nơi có điều kiện thuận lợi để tổ chức sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, trường học đóng trên địa bàn. Bên cạnh đó, lực lượng CSKV, CA huyện phụ trách xã về ANTT, CA xã, các trưởng thôn, trưởng bản có điều kiện nắm chắc tình hình di - biến động, sinh hoạt của từng đối tượng liên quan đến tội phạm và tệ nạn ma túy, thông qua đó có thể phát hiện sớm các tụ điểm mua bán, tổ chức sử dụng ma túy hay việc trồng cây có chứa chất ma túy. Thêm nữa, xã, phường, thị trấn cũng là nơi tiếp tục quản lý các đối tượng hết hạn chấp hành án ma túy, chấp hành cai nghiện...

Thực tế là trong suốt quá trình tổ chức thực hiện Chương trình hành động phòng, chống ma túy giai đoạn 2001-2005 cho đến nay, đề án "Xây dựng xã, phường, thị trấn, cơ quan, đơn vị không có tội phạm ma túy và người nghiện ma túy", do Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam chủ trì đã được triển khai rộng, lồng ghép với phong trào quần chúng bảo vệ ANTQ, phong trào toàn dân tham gia phòng, chống tội phạm và các cuộc vận động khác; có nhiều cách làm hay, điển hình tốt. Song, bên cạnh những kết quả ban đầu, công tác phòng, chống tệ nạn ma túy vẫn còn quá nhiều thách thức. Kết quả trên mặt trận này chưa tương xứng với nỗ lực của các cơ quan chức năng. Trong 5 năm trở lại đây, mỗi năm các lực lượng chức năng cả nước bắt giữ hơn 12 nghìn vụ với gần 20 nghìn đối tượng phạm các tội về ma túy. Ngoài ra, so với mục tiêu đến năm 2010, cả nước có 60% số xã phường, thị trấn không có tệ nạn ma túy thì đến nay mới chỉ đạt 43,46%, còn đến 6.229 xã, phường, thị trấn có tệ nạn ma túy...

Cần bước chuyển rõ rệt

Thực trạng trên đặt ra yêu cầu phải có cách làm mới, tạo bước chuyển rõ rệt hơn trong công tác xây dựng xã, phường, thị trấn không có ma túy. Vì vậy, đề án "Xây dựng xã phường, thị trấn, khu dân cư không tệ nạn ma túy" đã được chuyển giao cho Bộ CA chủ trì xây dựng và triển khai. Bên cạnh những mục tiêu chung, trước mắt, đề án do Bộ CA xây dựng đặt mục tiêu cụ thể là đến cuối năm 2010, mỗi tỉnh, thành phố phải giảm được ít nhất từ 10% số người nghiện ma túy hiện có và giảm ít nhất 10% số xã, phường, trị trấn có tệ nạn ma túy trở lên. Đề án này sẽ được thực hiện tại hơn 11 nghìn xã, phường, thị trấn của cả nước, nhưng tập trung vào 6.229 xã, phường, thị trấn có tệ nạn ma túy, trong đó có 1.235 xã, phường, thị trấn có tệ nạn ma túy phức tạp (có từ 20 người nghiện trở lên, có phạm tội về ma túy, có diện tích trồng cây chứa chất ma túy).

Những mục tiêu đặt ra đối với việc thực hiện đề án mới không hề đơn giản, nhất là khi thời gian thực hiện chỉ trong 1 năm. Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ CA - cơ quan quản lý đề án tin tưởng rằng nếu tiếp tục có sự tham gia, phối hợp đồng bộ và tích cực của cả hệ thống chính trị, nhất là tại cơ sở, mục tiêu trên sẽ cơ bản được thực hiện. Với đề án mới, sự lãnh đạo của cấp ủy và sự quản lý của UBND cấp xã, phường về công tác phòng, chống ma túy trên địa bàn sẽ được chú trọng hơn nữa. Bộ CA sẽ chủ trì việc tập huấn cho cán bộ CA xã, MTTQ, cán bộ làm công tác chuyên trách ở xã, phường, thị trấn nhằm trang bị kiến thức, nghiệp vụ trong việc vận động nhân dân tham gia phòng, chống ma túy; giúp đỡ người nghiện cai nghiện và quản lý sau cai; phòng ngừa, phát hiện và đấu tranh với các hành vi phạm tội về ma túy... Bên cạnh công tác khảo sát, tập huấn, hướng dẫn, tuyên truyền... Bộ CA sẽ trực tiếp chỉ đạo thí điểm xây dựng một số xã, phường, thị trấn, một số huyện không có tệ nạn ma túy tại các tỉnh Thái Nguyên, Sơn La, Hòa Bình, Thái Bình, Cần Thơ, Kiên Giang, Bắc Cạn, Đà Nẵng, Lào Cai...

Với việc Bộ CA trở thành cơ quan quản lý đề án, công tác phòng, chống tệ nạn và tội phạm ma túy sẽ có một đầu mối, đồng thời tiếp tục phát huy mạnh mẽ vai trò của chính quyền và các cơ quan chức năng ở cơ sở; tạo sự liên hệ xuyên suốt và những chuyển biến tích cực từ phòng ngừa nảy sinh tệ nạn đến đấu tranh chống tội phạm.