Thị trường bia nội: “chạy đua” đầu tư, tăng cạnh tranh

Theo đó, ngành bia Việt Nam hiện đang đứng thứ 2 tại khu vực ASEAN về sản lượng. Trong 10 năm trở lại đây, đặc biệt, giai đoạn 2001- 2007, ngành bia có tốc độ phát triển cao và ổn định trên 13%/năm. Trong đó, có 3 doanh nghiệp lớn là Tổng công ty CP bia – rượu – nước giải khát Hà Nội (HABECO), Tổng công ty CP bia – rượu – nước giải khát Sài Gòn (SABECO) và Công ty bia Việt Nam (VBL) chiếm trên 50% sản lượng bia của cả nước. Để nâng cao năng lực sản xuất, hiện nay SABECO và HABECO đã liên kết với nhiều đơn vị sản xuất bia tại các địa phương theo mô hình công ty mẹ, công ty con tạo nên mạng lưới sản xuất lớn mạnh trong cả nước.

Thị trường bia cao cấp tại Việt Nam có sự góp mặt của các nhãn hiệu bia nước ngoài như Heniken, Carlsberg, Tiger và một số nhãn hiệu bia nội (chiếm tỷ trọng nhỏ) như Sài Gòn Special, Hanoi Beer Premium… Chiếm chủ yếu tại Việt Nam là thị trường bia trung cấp với các nhãn hiệu của HABECO, SABECO, HUDA (Huế)… với 64% thị phần và thị trường bia bình dân là sản phẩm của các công ty bia địa phương, chiếm 27% thị phần.

Hình ảnh dây chuyền sản xuất bia của Công ty TNHH Nhà máy bia Hà Tây

Ngoài ra, thị trường bia Việt Nam hiện cũng có sự phân khúc cụ thể. Bia HABECO chủ yếu chiếm lĩnh ở các tỉnh phía Bắc (từ Quảng Trị trở ra); Bia của SABECO lại tập trung ở phía Nam và một số tỉnh thành khác trong cả nước; Bia Huế chủ yếu dành cho thị trường Huế và các tỉnh miền Trung; Riêng thị trường bia hơi tiêu thụ ở các tỉnh phía Bắc và miền Trung.

Hiện nay cả nước có 8 nhà máy bia có công suất 100 triệu lít trở lên, được đầu tư đồng bộ, trang thiết bị hiện đại của các hãng nổi tiếng trên thế giới như Krones, KHS, GEA…; 10 nhà máy có công suất 50 triệu lít đến dưới 100 triệu lít, trên 20 nhà máy có công suất từ 20 – 50 triệu lít. Các nhà máy này đều được đầu tư theo chiều sâu, đầu tư đồng bộ hệ thống thiết bị nhập khẩu và chế tạo trong nước do hai công ty cơ khí hàng đầu Việt Nam là Polyco và Eresson lắp đặt. Nhìn chung, các công ty bia có công suất lớn hiện nay đều đạt tiêu chuẩn quản lý chất lượng ISO và an toàn vệ sinh thực phẩm HACCP.

Tuy nhiên, từ năm 2008, ngành bia – rượu – nước giải khát Việt Nam đã phải đối mặt với nhiều khó khăn chung của đất nước như tình hình lạm phát cao, sức mua giảm, giá nguyên vật liệu đầu vào tăng; riêng mặt hàng bia hơi còn chịu ảnh hưởng của thuế tiêu thụ đặc biệt tăng 40%, nên nhiều dự án đầu tư vào bia hơi phải giãn tiến độ hoặc tạm ngừng đầu tư.

Theo các chuyên gia, trong thời gian tới để tăng khả năng cạnh tranh, các doanh nghiệp cần tập trung đầu tư cải tạo, mở rộng, nâng công suất các nhà máy quy mô vừa và nhỏ gắn với đổi mới thiết bị, công nghệ hiện đại; Tuy nhiên, việc đầu tư cần có trọng điểm và tránh tràn lan. Thực tế, trong những năm vừa qua, SABECO và HABECO đã liên tục đầu tư trang thiết bị mới, mở rộng địa bàn và nâng công suất… Sản phẩm do hai đơn vị này sản xuất đã có thương hiệu, chất lượng tốt, giá thấp hơn các sản phẩm cùng loại nhập khẩu, phù hợp với “gu” của người Việt Nam nên đã nhanh chóng khẳng định vị thế và chiếm lĩnh được “sân nhà”.

Lan Hương