Tạo sức bật cho mặt hàng hồ tiêu và gia vị Việt Nam

Xuất khẩu hồ tiêu đứng đầu thế giới

Theo Bộ NN&PTNT, trong 2 tháng đầu năm 2023, Việt Nam đã xuất khẩu 40.814 tấn hồ tiêu với kim ngạch 128,6 triệu USD, tăng 33% (10.138 tấn) về lượng nhưng giảm 9% về giá trị tương đương 12,7 triệu USD về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước.

Trung Quốc đã vượt qua Hoa Kỳ để trở thành thị trường xuất khẩu hồ tiêu lớn nhất của Việt Nam với 10.209 tấn, tăng 8,6 lần so với cùng kỳ năm trước. Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Quốc Toản cho hay, tính riêng trong tháng 2, khối lượng hồ tiêu xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc ghi nhận mức cao nhất và chiếm 30,1% thị phần xuất khẩu. “Năm ngoái, do ảnh hưởng bởi chính sách “Zero Covid”, xuất khẩu tiêu của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc chỉ đạt 20.498 tấn, giảm 46,4% so với năm 2012. Đây cũng là mức thấp nhất trong 5 năm. Tuy nhiên, việc Trung Quốc mở cửa hoàn toàn biên giới kể từ đầu năm nay sau gần 3 năm đóng cửa chống dịch đã giúp cho các hoạt động xuất khẩu tiêu của Việt Nam sang thị trường này khởi sắc trở lại”, Cục trưởng Nguyễn Quốc Toản phân tích.

Kế đến những thị trường lớn khác của hồ tiêu Việt Nam là Hoa Kỳ và châu Âu. Thị trường châu Âu chủ yếu nhập tiêu đen, đến 90% tiêu đen nguyên hạt, 10% còn lại là tiêu xay. Châu Âu và Hoa Kỳ là những nhà nhập khẩu hạt tiêu đen lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 1/3 lượng nhập khẩu toàn cầu.

Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam (VPSA) Hoàng Thị Liên cho rằng, ngành hồ tiêu và gia vị Việt Nam đang dần tạo được chỗ đứng trong chuỗi giá trị thế giới, nhất là vẫn đứng đầu thế giới về xuất khẩu hồ tiêu. 

Tuy nhiên, ngành hồ tiêu vẫn chưa khai thác hết tiềm năng của các thị trường, đặc biệt là thị trường EU. Nhu cầu sử dụng hồ tiêu tại châu Âu rất lớn, nhưng các doanh nghiệp xuất khẩu chỉ mới tập trung vào một số thị trường chính như Đức, Anh, Hà Lan… còn nhiều nước khác vẫn đang bỏ ngỏ, nhất là khu vực Đông Âu.

Phấn đấu xuất khẩu hồ tiêu đạt trên 2 tỷ USD

Ngành hồ tiêu và gia vị đặt mục tiêu đến năm 2025 đạt kim ngạch xuất khẩu khoảng trên 2 tỷ USD, với tổng sản lượng từ 400.000 - 500.000 tấn. Để đạt được mục tiêu này, ngành hồ tiêu cần nâng cao chất lượng và khai thác tốt nguồn lực từ các thị trường, phát huy lợi thế từ nước xuất khẩu tiêu hàng đầu thế giới.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam thông tin, năm 2022, riêng mặt hàng hồ tiêu, Việt Nam xuất khẩu được hơn 232.000 tấn và kim ngạch xuất khẩu gần 990 triệu USD. Nếu tính tổng kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành hồ tiêu và gia vị thì hiện đạt khoảng hơn 370.000 tấn, tương đương trên 1,4 tỷ USD. “Hiện nay ngành hồ tiêu và gia vị của Việt Nam mới chỉ khai thác được 40 - 50% tiềm năng nên vẫn còn nhiều dư địa. Nếu được hỗ trợ kết nối với thị trường, cùng với định hướng sản xuất quy hoạch ngành hàng bền vững, đáp ứng nhu cầu nhà nhập khẩu thì kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu và các loại gia vị có thể đạt đến 2 - 3 tỷ USD/năm”, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam nhấn mạnh.

Đối với quy hoạch sản xuất, hiện Bộ NN&PTNT đang phối hợp cùng với các tỉnh, thành phố trồng tiêu đổi mới phương thức sản xuất, đưa các giống tiêu chất lượng vào trồng, quy hoạch vùng nguyên liệu cụ thể cho xuất khẩu. Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam (VPSA) Hoàng Thị Liên khẳng định, VPSA sẽ tập trung vào chiến lược đa dạng hóa ngành hàng, đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, giá trị gia tăng trong cơ cấu sản phẩm hồ tiêu và gia vị. Song song đó, VPSA sẽ đẩy mạnh áp dụng khoa học công nghệ, chế biến sâu, canh tác bền vững tại các vùng nguyên liệu để xây dựng chuỗi giá trị hồ tiêu và gia vị Việt Nam bền vững. “Mục tiêu là đến năm 2025, kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành hồ tiêu và gia vị đạt khoảng trên dưới 2 tỷ USD, với tổng sản lượng từ 400.000 - 500.000 tấn”, bà Hoàng Thị Liên chia sẻ.

Về thị trường xuất khẩu, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam cho hay, Bộ sẽ phối hợp Bộ Công Thương, Tham tán tại các nước để nắm bắt, kết nối thị trường cho ngành hàng hồ tiêu và gia vị, đặc biệt là khai thác lợi thế từ các Hiệp định thương mại thế hệ mới để mở rộng thị trường, tạo sức bật cho ngành hàng hồ tiêu và gia vị.