Để vốn đầu tư công là động lực tăng trưởng

Thực tế đây cũng là bài học kinh nghiệm trong giải ngân vốn đầu tư công những năm qua, đặc biệt là trong năm 2022. Kết quả giải ngân vốn đầu tư công năm 2022 đạt hơn 541.000 tỷ đồng, bằng 93,5% kế hoạch, tuy thấp hơn năm 2021 về tỷ lệ nhưng số giải ngân tuyệt đối tăng 103.000 tỷ đồng, cao nhất trong nhiều năm.

Các tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ vướng mắc cho những dự án có tỷ lệ giải ngân thấp, đề xuất bổ sung cơ chế, đồng thời đề cao trách nhiệm cá nhân, người đứng đầu… Nhờ vậy, nhiều nút thắt được xử lý, tiến độ nhiều công trình quan trọng được đẩy nhanh, nhất là trong giai đoạn nửa cuối năm. Ngược lại, với dự án có tỷ lệ giải ngân vốn thấp, cấp ủy, chính quyền, người đứng đầu còn thiếu quyết tâm, chưa sâu sát, cụ thể, chưa tập trung xử lý dứt điểm khó khăn, vướng mắc. Dự án đầu tư dàn trải, thiếu trọng tâm, trọng điểm. Đặc biệt, ý thức chấp hành kỷ cương, kỷ luật trong đầu tư công chưa cao, sự phối hợp thiếu chặt chẽ, kịp thời.

Năm 2023, dự kiến gần 711.000 tỷ đồng vốn ngân sách phải giải ngân, tăng hơn 130.000 tỷ đồng so với năm 2022. Do đó, tinh thần kỷ luật, kỷ cương, tinh thần quyết tâm và quyết liệt hành động, phân cấp, phân quyền gắn với trách nhiệm cá nhân… càng phải được đề cao. Trước hết là lựa chọn đúng điểm nghẽn để tập trung giải quyết, bảo đảm mang lại hiệu quả và tác động lớn; là khẩn trương phân bổ chi tiết toàn bộ kế hoạch vốn, ưu tiên đầu tư có trọng tâm, trọng điểm. Kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công phải được lập chi tiết từng dự án và tuân thủ nghiêm kế hoạch theo từng tháng, từng quý, đi đôi với kiểm tra, giám sát hiện trường, đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công. Phân công cụ thể lãnh đạo chịu trách nhiệm theo dõi tiến độ thực hiện dự án, bám sát dự án tháo gỡ khó khăn và chịu trách nhiệm về kết quả giải ngân của từng dự án, coi kết quả giải ngân vốn đầu tư công là căn cứ đánh giá mức độ hoàn thành công việc. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đầu tư công, theo dõi, giám sát triển khai dự án, giải ngân vốn, thẩm định dự án, kiểm soát chi… Tăng cường hậu kiểm trong giải ngân vốn đầu tư công, hoàn thiện ngay thủ tục thanh toán khi có khối lượng được nghiệm thu.

Đối với nhà thầu, phải nâng cao tinh thần trách nhiệm, tuân thủ đúng quy định, hợp đồng ký kết, bảo đảm tiến độ, chất lượng công trình. Bên cạnh đó cũng cần xác định rõ và công khai tiêu chuẩn, tiêu chí, điều kiện lựa chọn nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm, bởi nhà thầu có năng lực, uy tín là một trong những điều kiện quan trọng bảo đảm dự án triển khai đúng tiến độ. Khuyến khích các dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư, để đầu tư công dẫn dắt, kích hoạt đầu tư tư nhân. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm, vào cuộc quyết liệt là những giải pháp bảo đảm giải ngân vốn đầu tư công đúng tiến độ, hiệu quả, góp phần tạo động lực cho tăng trưởng.