Xóa bỏ cơ chế chủ quản và “xin - cho”

Chứng thực giấy tờ tại Phòng công chứng số 3. Ảnh: Phương Thanh

(HNM) - Nghị quyết Trung ương 7 khóa 8 (năm 1999) đã đặt ra vấn đề tinh giảm bộ máy Chính phủ và việc cải cách bộ máy Chính phủ cũng đã được thực hiện từ năm 2002 vàchođếnnayđã tiếp tục làm rõ các chức năng quản lý hành chính nhà nước của Chính phủ, của nền hành chính trong cơ chế thị trường.

Để tiếp tục cải cách cơ quan hành pháp, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Nội vụ xây dựng đề án cơ cấu lại Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội XII. Tại Hội thảo khoa học “Cải cách hành chính để phát triển và hội nhập” do Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam phối hợp với Bộ Nội vụ - Ban chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ phối hợp tổ chức tại Hà Nội mới đây, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Thang Văn Phúc nói rằng, tới đây thay vì làm tất cả như trước, Chính phủ chỉ quản lý vĩ mô thông qua sử dụng các công cụ để điều tiết chung. Nhà nước chỉ làm những việc mà xã hội không làm. Những vấn đề khác có thể thuê dịch vụ công, giao cho các doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ, nhà nước chỉ định ra các tiêu chuẩn nhưng nhiều đơn vị có thể có thẩm quyền công nhận việc hành nghề ví dụ như Hội Luật gia có thể cấp chứng chỉ hành nghề luật sư, Tổng hội Xây dựng có thể cấp giấy hành nghề xây dựng... Cơ cấu bên trong của bộ máy sẽ nhỏ đi, như vậy sẽ có thể tổ chức lại, ghép theo hướng bộ quản lý đa ngành đa lĩnh vực. Cũng theo ông Thang Văn Phúc, tại sao các nước G8 chỉ có 12 bộ còn chúng ta có tới 26 bộ ? Một vấn đề đặt ra là trước đây chúng ta có tới 26 bộ mà việc quản lý còn nhiều lình xình và bất cập thì sắp tới số bộ thu gọn lại làm thế nào ? Mấu chốt của vấn đề này, ông Phúc cho rằng phải triệt để xóa bỏ cơ chế chủ quản đối với doanh nghiệp nhà nước.

Ngay từ thập niên 90 thế kỷ trước, việc xóa bỏ cơ quan chủ quản đối với các doanh nghiệp Nhà nước đã được đặt ra vì bộ chủ quản không còn là cơ quan cấp vốn và áp kế hoạch như thời bao cấp. Tuy đã “cởi trói”, trao nhiều quyền tự chủ hơn cho doanh nghiệp, thế nhưng dường như các bộ không muốn từ bỏ “quyền lợi” nên cố níu kéo và tình trạng đó kéo dài cho đến bây giờ. Bài học vụ Lã Thị Kim Oanh gây thất thoát tài sản Nhà nước cũng một phần là do Bộ NN&PTNT có quá nhiều doanh nghiệp lớn nên không thể quản lý hết được. Tiếp tục xóa bỏ triệt để hơn cơ chế chủ quản đối với doanh nghiệp Nhà nước bằng cách cải cách cả cơ quan hành chính, cơ quan chủ quản và doanh nghiệp Nhà nước trên cơ sở tách hẳngiữa quản lý hành chính Nhà nước với quản lý sản xuất kinh doanh, tiến hành cổ phần hóa mạnh hơn doanh nghiệp Nhà nước vàcông ty hóa doanh nghiệp để hoạt động theo Luật Doanh nghiệp. Để xây dựng bộ máy Nhà nước trong sạch và vững mạnh cũng cần phải gắn cải cách hànhchínhvớichống tham nhũng bằng các biện pháp quyết liệt. Kiên quyết tậptrung xóa bỏ cơ chế “xin - cho” đối với các lĩnh vực, các cấp hành chính vì đây là nguyên nhân sinh ra tiêu cực, nhũng nhiễu và tham nhũng.

Ngày 19-7-2007, kỳ họp đầu tiên Quốc hội khóa XII sẽ khai mạc, kỳ họp đầu tiên này sẽ thông qua nhiều vấn đề quan trọng trong đó có việc Quốc hội phê chuẩn thành viên mới của Chính phủ theo tinh thần tiếp tục cải cách cơ quan hành pháp. Xóa bỏ cơ chế chủ quản và “xin - cho” chỉ là một mảng, tuy nhiên là mảng có ý nghĩa của cải cách hành pháp nước ta.

Nguyễn Thị Bích Hoa