Phía sau "lửa khói" là gì?

Tính từ cú đá phản lưới nhà "khét lẹt" vào năm 1997 của trung vệ Lã Xuân Thắng (Đội Công an Hà Nội khi đó) đến nay, 16 năm đã trôi qua, việc chống tiêu cực trong bóng đá có chuyển biến đáng khích lệ nhưng chưa đem lại hiệu quả như mong đợi. Như đã biết, trong tuần qua, dư luận lại một phen nghiêng ngả trước "nghi án nhận phong bì" của một nhóm trọng tài. Sự việc đáng chú ý, không chỉ bởi đó là hành vi không được phép, mà còn bởi nó được coi là đã diễn ra trong bối cảnh mà sự chăm lo cho các trọng tài Việt Nam đã có sự cải thiện đáng kể, sau khi Công ty CP Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) tuyên bố rằng họ sẽ nâng chế độ đãi ngộ đối với giới trọng tài nhằm động viên họ hành xử đúng.

Cho đến chiều thứ bảy, 8-6, sau một cuộc họp giữa đại diện Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) và Ban Trọng tài của VFF về "nghi án" 4 trọng tài nhận tiền bồi dưỡng sai quy định từ một đội bóng đang dự V-League 2013, kết luận chính thức chưa được đưa ra, cơ bản là vì bản tường trình của nhóm trọng tài nọ "không đạt yêu cầu" trong khi hai câu lạc bộ được cho là có liên quan đã lên tiếng phủ nhận sự dính líu của họ trong vụ việc này. Có thể hiểu là niềm hy vọng vào một sự "tự nguyện, thành khẩn" bước đầu đã bị dập tắt.

Bóng đá, dù mang tính giải trí nhưng có sức ảnh hưởng xã hội rộng lớn. Bởi vậy, những bóng ma tiêu cực cần phải được làm rõ, có cách xử lý vi phạm ở mức phù hợp, đủ ý nghĩa loại trừ tiêu cực tương tự sau này. Trước thông tin về việc 4 trọng tài nhận tiền từ phía các đội bóng, điều cần là giải mã thông tin đó đúng hay sai, nếu đúng thì khoản tiền "lót tay" lớn hay nhỏ, có ở mức có thể dẫn đến hành vi tác động tới kết quả trận đấu hay không. Nếu đã xác định thông tin là đúng, điều cần hơn cả là làm rõ ai là người chỉ đạo việc chi tiền cho trọng tài, ai giữ vai chuyển tiền; các giám sát trận đấu có biết không, nếu biết thì tại sao vụ việc liên quan đến vòng đấu diễn ra từ vài tháng trước mà nay mới hé lộ? Mấy ngày qua, báo chí dẫn thông tin, theo đó thì có khả năng vụ việc đã được nhận biết từ sớm, nhưng ai đó "chủ trương" xử lý nội bộ và việc nhóm trọng tài nhận tiền sai quy định chỉ được nêu ra rộng rãi do những lý do ngoài ý muốn. Thông tin đó có thật không, nếu đúng thì có cần đưa ra biện pháp xử lý đối với phía muốn "ém" thông tin?

Có tin VFF đã gửi công văn sang Bộ Công an đề nghị điều tra, làm rõ vụ việc. Đó là một giải pháp đúng trong trường hợp này, trong bối cảnh vụ việc hàm chứa những tình tiết liên quan đến bóng ma tiêu cực lâu nay đã làm vẩn đục phần nào bầu không khí bóng đá Việt Nam. Làm rõ trường hợp này không chỉ giúp dập tắt "khói lửa hoài nghi" quanh vụ việc cụ thể, có hình thức xử lý nghiêm minh, mà còn là động thái thể hiện quyết tâm hiện thực hóa chủ trương hướng tới môi trường bóng đá trong sạch ở Việt Nam.

Tối qua, 9-6, đã chắc chắn thông tin gây sửng sốt từ VFF, theo đó tổ chức thể thao này đã cùng lúc đình chỉ nhiệm vụ của Trưởng, Phó ban trọng tài VFF (Dương Vũ Lâm và Đoàn Phú Tấn), lý do được cho là các vị này đã "ém" thông tin về việc 4 trọng tài nhận "phong bì", không báo cáo Thường trực VFF ngay như quy định. Đó là tín hiệu đem lại hy vọng về hiệu quả xử lý vụ việc, vấn đề là liệu chúng ta có quyết tâm đến cùng trong việc làm rõ trắng - đen quanh thông tin trọng tài nhận tiền sai quy định hay không mà thôi.