Phát huy truyền thống văn minh, thanh lịch của người Hà Nội

Nhiều mô hình văn hóa phát huy hiệu quả
Trong quá trình triển khai thực hiện phong trào TD ĐKXDĐSVH, nhiều mô hình văn hóa đã xuất hiện và phát huy hiệu quả như "Gia đình văn hóa", "Làng văn hóa", "Tổ dân phố văn hóa". Theo Ban Chỉ đạo Phong trào TDĐKXDĐSVH thành phố Hà Nội, mô hình "Gia đình văn hóa" được coi là hạt nhân, là cốt lõi của phong trào và ngày càng nhận được sự tham gia nhiệt tình của người dân. Nếu như năm 2000, toàn thành phố chỉ có 71% số hộ đăng ký xây dựng gia đình văn hóa thì đến năm 2010 con số này đã tăng lên hơn 83% và số hộ đạt danh hiệu lên tới gần 89% trên tổng số hộ đăng ký. Hệ thống câu lạc bộ "Văn hóa gia đình" nhằm duy trì sự phát triển bền vững của mô hình được thành lập ở hầu hết địa phương, sinh hoạt thường xuyên 1-2 buổi/tuần. Từ đó, các làng, tổ dân phố văn hóa, khu dân cư đạt và giữ vững danh hiệu ngày một tăng lên, hủ tục trong ma chay, cưới xin giảm đáng kể. Ông Phùng Quang Trung, Trưởng phòng Nếp sống văn hóa và gia đình (Sở VH,TT&DL) Hà Nội cho biết: Số đám cưới thực hiện đúng quy ước hiện nay trên địa bàn thành phố chiếm 86,7%, đám tang là 84%. Số làng đạt và giữ vững danh hiệu văn hóa là 46,9%; số tổ dân phố đạt và giữ vững danh hiệu là 62,7%...

Xóm 4, xã Đông Dư (Gia Lâm) là một điển hình trong phong trào này. 8 năm liền không có người sinh con thứ ba và số hộ đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa hằng năm lên tới 90%. Trưởng xóm Nguyễn Thị Hữu chia sẻ bí quyết giữ vững danh hiệu: Thực hiện đúng các mục tiêu trong nghị quyết của Đảng; gìn giữ và phát huy truyền thống văn hóa quý giá để khơi dậy tình yêu làng, yêu quê hương trong mỗi người dân. Nói về cách giữ bản sắc làng, Trưởng thôn Chanh Thôn, xã Văn Nhân, Phú Xuyên Vũ Văn Quynh nhấn mạnh: Tự hào là mảnh đất của nghệ thuật ca trù, chính quyền và nhân dân trong thôn đã quan tâm khôi phục, phát triển môn nghệ thuật truyền thống này song song với quá trình xây dựng làng văn hóa.

Mỗi cán bộ, đảng viên là một tấm gương
Có được những kết quả trên, cùng với sự quan tâm của Đảng, chính quyền, đoàn thể còn là tinh thần gương mẫu, tiên phong thực hiện các quy định của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Thành công trong việc xóa bỏ những hủ tục nặng nề trong đám tang ở huyện Đông Anh là minh chứng rõ nhất cho điều này. Ông Lê Phú Hợp, Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Đông Anh cho biết: Nghị quyết số 30 của Huyện ủy về thực hiện việc tang: giảm ăn uống linh đình; xóa bỏ các hủ tục lạc hậu; quy hoạch nghĩa trang và thực hiện hỏa táng. Khi mới ban hành, không ít cán bộ và nhân dân hoài nghi về tính khả thi, bởi họ thường quan niệm nghĩa tử là nghĩa tận, phải tổ chức tang lễ thật chu toàn thì người qua đời mới được an lòng nơi chín suối. 

Người đầu tiên ở Đông Anh đưa di hài người thân đi hỏa táng là ông Nguyễn Anh Dũng, Bí thư Đảng ủy xã Uy Nỗ. Ông Dũng tâm sự: "Khi mẹ tôi khuất núi, tôi quyết định đưa cụ đi hỏa táng vì thấy rằng đây là phương pháp văn minh, vừa giảm chi phí, vừa góp phần bảo vệ môi trường". Đảng viên, cán bộ làm gương, sau hơn hai năm, 30% số gia đình có người thân qua đời đã chọn phương thức hỏa táng, tình trạng ăn uống linh đình trong đám tang và hậu đám tang ở Đông Anh đã giảm 70%; các hủ tục như lăn đường, khóc mướn, bắt tà trừ ma, bắc cầu đưa linh cữu qua đầu con cháu, rắc và đốt vàng mã, rắc tiền thật xuống huyệt... hầu như không còn. 

 Sự gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên ở quận Hà Đông đã khiến cho Chương trình 06 của Quận ủy về thực hiện việc cưới theo nếp sống văn minh với những quy định rõ ràng, nghiêm ngặt như lượng cỗ không quá 40 mâm/đám (mỗi mâm 6 người), không đi ăn cưới trong giờ hành chính… được nhân dân hưởng ứng. Ông Nguyễn Văn Trường, Phó Chủ tịch UBND quận cho biết: Chỉ tính riêng năm 2009, quận xử lý 21 cán bộ, đảng viên vi phạm, trong đó cách chức, miễn nhiệm một cán bộ thanh tra xây dựng quận, một phó chủ tịch hội phụ nữ phường, một trưởng thôn; cảnh cáo, kiểm điểm 10 đảng viên… Hiện nay, 74% số đám cưới trên địa bàn quận đã thực hiện đúng quy định và không còn cán bộ, đảng viên vi phạm…

"Phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên là kinh nghiệm, đồng thời là phương hướng, nhiệm vụ chính trong việc thực hiện phong trào TDĐKXDĐSVH cũng như cuộc vận động xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh theo Chương trình 08 của Thành ủy Hà Nội giai đoạn 2010-2015" - ông Nguyễn Khắc Lợi, Phó Giám đốc Sở VH,TT&DL Hà Nội khẳng định.