Phản đối Trung Quốc xây dựng trái phép ở quần đảo Trường Sa

Chủ trì họp báo có các ông Trần Duy Hải, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới Quốc gia; ông Ngô Ngọc Thu, Phó Tư lệnh Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát Biển Việt Nam; ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư, ông Lê Hải Bình, Quyền Vụ trưởng Vụ Thông tin báo chí, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao và ông Nguyễn Quốc Thập, Phó TGĐ Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam.

Tham gia họp báo như thường lệ là đông đảo đại diện các cơ quan báo chí Việt Nam; văn phòng các hãng thông tấn, báo chí nước ngoài thường trú tại Hà Nội và các cơ quan đại diện Ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam.

Đây là buổi họp báo thứ 5 kể từ khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa Việt Nam.

Ông Lê Hải Bình phát biểu mở đầu cuộc họp báo. Ông nêu quan điểm của Việt Nam, bác bỏ lập luận yêu sách của Trung Quốc đối với chủ quyền quần đảo Hoàng Sa. Các tư liệu lịch sử cho thấy Trung Quốc không có chủ quyền với Hoàng Sa. Các tư liệu lịch sử của Trung Quốc không có nguồn gốc rõ ràng, không phải là tư liệu chính thức, diễn giải tùy tiện, quần đảo Hoàng Sa được nêu tên không nhất quán.

Trong khi đó, nhà nước phong kiến Việt Nam đã thiết lập chủ quyền đối với quần đảo này rất sớm. Từ thế kỷ 17, nhà Nguyễn đã có các hoạt động tại đây và được ghi nhận trong văn bản chính thức do các triều đại phong kiến ban hành.

Tiếp đó, ông Nguyễn Quốc Thập trình bày phản bác một số nội dung sai trái do Bộ Ngoại giao Trung Quốc đưa ra. Ông Thập khẳng định tất cả các hoạt động dầu khí của Việt Nam trong suốt hơn 40 năm qua đều nằm trong phạm vi thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam.

Phản đối các hành động dầu khí sai trái của Trung Quốc, ông Thập cho biết trước việc ngày 2-5-2014, Trung Quốc đưa giàn khoan Hải Dương 981 hạ đặt trái phép và cho là 57 lô dầu khí của Việt Nam nằm tại các vùng biển tranh chấp, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam cực lực phản đối tại các cuộc họp báo quốc tế.

Tập đoàn tiếp tục khẳng định Trung Quốc dựa vào yêu sách đường lưỡi bò một cách phi lý để nói rằng 57 lô dầu khí của Việt Nam nằm trong vùng biển tranh chấp. “Điều này hoàn toàn không có cơ sở và phi lý. Trung Quốc cố tình biến các vùng biển không có tranh chấp thành tranh chấp với những đòi hỏi vô lý” – ông Thập nói.

Ông Ngô Ngọc Thu đem đến buổi họp báo những thông tin mới nhất về tình hình thực địa vào ngày 15-6. Trung Quốc đã sử dụng 110 chiếc tàu để bảo vệ giàn khoan Hải Dương 981, trong đó có 6 tàu chiến (gồm 2 tàu hộ vệ tên lửa , 2 tàu tên lửa tấn công nhanh, 2 tàu quét mìn, 2 tàu hải giám, 2 tàu hải tuần, 1 tàu ngư chính…). Cũng trong ngày, lực lượng trên biển của Việt Nam phát hiện có 2 lần chiếc máy bay Trung Quốc bay nhiều vòng ở độ cao từ 300- 500m. Từ 7h30 đến 8h05 phút sáng 15-6, Trung Quốc sử dụng 16 tàu gồm các tàu hải cảnh và 2 tàu kéo, ngăn cản các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam.

Cũng đem đến những thông tin trên thực địa, ông Hà Lê cho biết về các hoạt động thực thi pháp luật và các hoạt động khai thác hải sản hợp pháp của ngư dân Việt Nam tại khu vực này. Các tàu Trung Quốc chủ động tấn công, uy hiếp các tàu Việt Nam dưới nhiều hình thức, thậm chí Trung Quốc còn sử dụng các biện pháp khác như sử dụng hệ thống âm thanh âm tần đèn pha công suất lớn tác động đến tâm lý lực lượng kiểm ngư, cảnh sát biển. Trung Quốc còn sử dụng phương thức tạo cớ như chặn đuôi vượt lên trước tàu Việt Nam, cắt mặt để tàu Việt Nam đâm, tạo chứng cứ giả.

“Đến nay, chưa có bất cứ trường hợp nào tàu Việt Nam chủ động đâm va vào tàu Trung Quốc và chúng tôi có đầy đủ bằng chứng chứng minh” – ông Hà Lê khẳng định.

Trên thực địa, lực lượng kiểm ngư Việt Nam vẫn tiếp tục kiềm chế, chủ động tránh va chạm nhưng kiên quyết, kiên trì sử dụng các biện pháp hòa bình, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan; bảo vệ chủ quyền, bảo vệ ngư trường và hỗ trợ ngư dân khai thác trên biển.

Lúc 18h, cuộc họp báo kết thúc phần trình bày của các vị chủ tọa chuyển sang phần hỏi đáp

Trả lời một câu hỏi của một PV hãng thông tấn Asahi (Nhật Bản), ông Ngô Ngọc Thu khẳng định, việc Trung Quốc đưa ra thông tin tàu Việt Nam đâm va tàu Trung Quốc 1547 lần là hoàn toàn sai sự thật. Thực tế là chỉ có tàu Trung Quốc chủ động đâm va, truy cản và phun vòi rồng vào tàu Việt Nam.

“Vừa qua, cũng tại buổi họp báo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Trung Quốc đưa ra thông tin Việt Nam sử dụng người nhái, thả lưới và vật nổi gây ảnh hưởng đến tàu và người Trung Quốc, tôi bác bỏ và khẳng định đến nay Việt Nam không sử dụng lực lượng người nhái. Về một số vật trôi nổi và lưới mà phía Trung Quốc vớt được, đưa về chụp ảnh làm bằng chứng là lưới của ngư dân Việt Nam bị tàu Trung Quốc tiến hành bao vây, ngăn chặn, áp đảo buộc họ phải bỏ lưới để chạy” – ông Thu khẳng định.

Ông Trần Duy Hải trả lời câu hỏi của PV báo Tiền Phong, khẳng định các phát biểu của Trung Quốc vừa qua là xuyên tạc, bóp méo sự thật lịch sử. Sau khi Pháp rút khỏi Việt Nam đã bàn giao quyền quản lý quần đảo Hoàng Sa cho chính quyền Việt Nam Cộng hòa. Chính quyền Việt Nam Cộng hòa đã thực thi quyền quản lý tại quần đảo Hoàng Sa. Cho đến năm 1974, Trung Quốc lợi dụng tình hình chiến tranh, tấn công vào các lực lượng Việt Nam Cộng hòa đồn trú trên các đảo thuộc quần đảo Hoàng Sa. Đó là sự thật lịch sử mà ngay trên các trang mạng Trung Quốc đã đưa.

PV báo Người lao động (TP.HCM) hỏi: “Việt Nam có cho rằng những văn bản lịch sử từ thế kỷ 17 có thể hỗ trợ cho việc khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa hay không?” – “Đó là những văn bản chính thức của nhà nước, có giá trị về mặt pháp lý. Một quốc gia khi muốn xác lập chủ quyền tại một vùng lãnh thổ phải thông qua các hành vi xác lập chủ quyền dưới danh nghĩa bằng nhà nước và bởi nhà nước. Do đó, đó là những giá trị pháp lý để khẳng định chủ quyền đối với Hoàng Sa” – ông Trần Duy Hải đáp.

Trả lời câu hỏi của một PV VNExpress về nhận định các hành vi tấn công tàu cá Việt Nam của tàu Trung Quốc, ông Hà Lê cho rằng Hoàng Sa là ngư trường truyền thống của Việt Nam. Từ bao đời nay, lớp lớp ngư dân đã khai thác tại đây. “Tôi không thể hiểu việc Trung Quốc cho rằng tàu cá Việt Nam ngăn cản, quấy rối các tàu chấp pháp Trung Quốc là như thế nào trong khi Trung Quốc điều động ra khu vực giàn khoan Hải Dương 981 hơn 100 tàu các loại. Tất cả đều là tàu lớn, tàu cá vỏ sắt, trang bị tối tân, có công suất lớn, trong khi tàu cá Việt Nam chỉ là tàu gỗ, thực hiện đúng chức năng của mình là khai thác thủy sản một cách hợp pháp. Vì vậy việc Trung Quốc nói tàu cá Việt Nam thường xuyên ngăn cản, quấy rối tàu chấp pháp của họ là hoàn toàn vô lý, không có căn cứ. Một lần nữa tôi khẳng định các tàu cá Việt Nam chưa bao giờ có các hành động ngăn cản, quấy rối các tàu Trung Quốc mặc dù các tàu Trung Quốc đang hoạt động trái phép tại vùng biển Việt Nam” – ông Hà Lê nói.

Đại diện AP quan tâm đến thái độ của các đối tác của Tổng công ty Dầu khí Việt Nam trước những diễn biến tại Biển Đông. Về điều này, ông Thập cho biết trước việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 cũng như sau đó tuyên bố trái phép có 57 lô dầu khí nằm trong vùng tranh chấp, Tổng công ty Dầu khí Việt Nam đã gặp gỡ, làm việc với tất cả các công ty dầu khí đang hoạt động trong vùng mà phía Trung Quốc gọi là tranh chấp. Các đối tác đã chia sẻ và ủng hộ lập trường cũng như tuyên bố của Tổng công ty Dầu khí Việt Nam cũng như Chính phủ Việt Nam Việt Nam. Họ khẳng định rằng hoạt động dầu khí của Tổng công ty Dầu khí Việt Nam và các đối tác là hoàn toàn hợp pháp. Do đó, họ sẽ tiếp tục thực hiện các cam kết trong các hợp đồng dầu khí đã ký kết.

“Theo chúng tôi được biết thì Ủy viên Quốc Vụ Trung Quốc, Dương Khiết Trì, sẽ đến thăm Việt Nam. Đây là cuộc gặp giữa hai chủ tịch của Uỷ ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam – Trung Quốc. Trong các chủ đề được thảo luận tại cuộc gặp này, tôi tin rằng vấn đề Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam sẽ được bàn đến. Việt Nam luôn hết sức kiên trì trao đổi và tìm mọi kênh thông tin, trao đổi đối thoại với phía Trung Quốc để giải quyết hòa bình vấn đề căng thẳng ở Biển Đông hiện nay. Và vì vậy, cuộc gặp giữa hai Chủ tịch Uỷ ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam – Trung Quốc chắc chắn cũng sẽ là kênh để hai bên có thể thảo luận và tìm ra các giải pháp giải quyết căng thẳng hiện nay” – ông Lê Hải Bình đưa ra quan điểm trước câu hỏi của PV hãng AP.

Trả lời câu hỏi cuối cùng tại cuộc họp báo về phản ứng của Việt Nam đối với các hành vi bồi đắp, mở rộng và xây dựng một số công trình kiên cố xung quanh khu vực đảo đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, ông Lê Hải Bình khẳng định: Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý và bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền của mình đối với quần đảo Trường Sa. Các cơ quan chức năng của Việt Nam cho biết, thời gian qua, tại khu vực quần đảo Trường Sa, phía Trung Quốc đã tiến hành một số hành động mở rộng, xây dựng công tình trái phép xung quanh khu vực đảo Gạc Ma cũng như một số đảo khác ở quần đảo Trường Sa mà đã bị Trung Quốc sử dụng vũ lực chiếm đóng trái phép từ tháng 3-1988. Việt Nam kiên quyết phản đối hành động phi pháp nói trên của Trung Quốc, yêu cầu Trung Quốc nghiêm túc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam và tôn trọng Tuyên bố về ứng xử của các bên tại Biển đông, chấm dứt ngay các hành động xây dựng mở rộng trái phép tại khu vực quần đảo Trường Sa, cũng như các hành động đơn phương khác làm thay đổi hiện trạng của khu vực quần đảo Trường Sa cũng như các khu vực khác tại Biển Đông; rút ngay các tàu và thiết bị của Trung Quốc ra khỏi khu vực này và không tái diễn hành động tương tự trong tương lai, vì nó đe dọa đến hòa bình và ổn định tại khu vực cũng như tại Biển Đông.