(HNMO) - Khi Howard Carter phát hiện ra kho báu trong hầm mộ của vua Tutankhamun vào năm 1922 ở Thung lũng các vị vua, ông đã tìm thấy một bộ sưu tập lớn các đôi dép với kích cỡ và hình dáng khác nhau.
"Đó là bằng chứng về những đôi dép dành riêng cho hoàng gia. Hãy thử nghĩ xem, nó có tuổi đời tới 3.300 năm", nhà khảo cổ học người Hà Lan Andre Veldmeijer nói.
Ông Veldmeijer đã nghiên cứu 81 mẫu vật, từ những đôi dép được khâu đơn giản tới những đôi được trang trí tinh vi, được nạm vàng và đầy màu sắc...
Quai dép chỉnh hình
Ít nhất 3 đôi trong số các đôi dép được tìm thấy ở hầm mộ vua Tut có một quai dép nằm ngang các ngón chân. Kiểu quai dép này chưa từng được biết đến trong bất cứ mẫu giày dép hay xăng đan cổ nào.
Theo ông Veldmeijer, những quai dép này có thể là một cách để giữ chặt đôi xăng đan vào đôi bàn chân bị dị tật của vua Tut.
"Nếu bàn chân bị biến dạng nghiêm trọng, nhà vua có thể đã phải kéo lê đôi dép trên sàn nhà và ngài cần chiếc quai chặt để giữ dép ở đúng vị trí của nó", ông Veldmeijer nói.
Khác với nhiều đôi dép, đôi dép này có một lớp đế ngoài bọc bằng da được phủ một lớp vàng mỏng và phần mũ dép thì được làm bằng một lớp da và một lớp hạt.
6 chuỗi hạt nhỏ gắn trên một lớp da tạo thành chiếc quai dép dưới kín khít, trong khi quai phía trên được làm bằng một lớp da, phía trên có phủ hạt vàng.
Quai dép sau được trang trí rất đẹp với 12 hình trụ vàng được khảm trên nền đá xanh. Ở rìa thấp hơn của quai sau là những hình đầu vịt được làm từ vàng.
Những đôi dép độc dáoNhững đôi xăng đan này có một quai dép nằm ngang. Chiếc quai này được làm với một lớp da và một lớp dây vàng mỏng. Đế ngoài bao gồm một lớp da với một lớp vàng mỏng được thiết kế như là đế trong.
Một lớp vàng mỏng và các hạt hình thoi tạo nên phần thành dép. Viền quanh phần thành dép bán nguyệt này là một sợi hạt vàng, đá carnelian, đá xanh da trời và đá amazonit.
KIểu thiết kế độc đáo này chưa từng được biết đến ở bất cứ một mẫu giày dép nào thời Ai Cập cổ đại.
Những đôi xăng đan mặt gỗNhững đôi xăng đan đẹp đẽ này có đế gỗ được phủ gesso (một hỗn hợp khoáng can-xi và keo động vật) và được thiếp vỏ gỗ, da màu xanh lá cây và vàng lá.
Chúng cũng được trang trí với những lớp vỏ gỗ trắng phủ vàng lá và các lớp vỏ cây màu đỏ và trắng. Quai trước được làm bằng lõi gỗ, phủ lớp gesso. Quai sau được làm từ da sống và được trang trí một cách kỹ lưỡng.
Ông Veldmeijer tin rằng, những đôi xăng đan này không giống với những đôi xăng đan đã từng được đi trên mặt đất. "Chúng có thể là dép của một người hầu", ông nói.
Thiết kế tinh xảoLớp đế trong thật sự là một tác phẩm nghệ thuật, mô tả hình ảnh của những tù nhân châu Phi và châu Á cùng 2 nhóm 4 người chèo mũi tàu và như một cách biểu tượng, nó đại diện cho đế chế Ai Cập, nhà vua mang đôi xăng đan và những hình ảnh trên nằm dưới chân ngài.
Những đôi xăng đan được khâuNhững đôi xăng đan được khâu tay trông có vẻ đơn giản này làm từ lá cây cọ, cỏ và cây cói và chúng là những đồ vật quan trọng nhất.
"Chúng là vật tượng trưng thể hiện địa vị của một người trong xã hội, chỉ được dùng cho những người được vua và hoàng gia ban ơn. Những đôi xăng đan này quan trọng đến nỗi mà nó đã thậm chí được làm bằng vàng", ông Veldmeijer nói.
Quả vậy, khi Carter phát hiện ra hầm mộ của vua Tut, xác ướp của vua Tut đang mang đôi xăng đan bằng vàng được làm dựa trên mẫu xăng đan khâu tay.
Dấu hiệu của cấp bậc xã hộiCó 4 loại xăng đang được khâu bằng sợi mà các nhà Ai Cập học đã phân chúng ra thành loại A, B, C và D.
Khác với những kiểu xăng đan khác về hình dáng của đế và quai, kiểu C chỉ được mang bởi những người trong hoàng tộc hoặc những người có địa vị xã hội cao.
"Chúng trông thanh nhã vô cùng, có một lớp đế rất mỏng và được may rất khéo", ông Veldmeijer nói.
KIểu A có lớp đế dày hơn và được khâu theo kiểu sợi thô hơn nhiều. Chúng có mặt trước trải rộng và kết thúc ở phần đầu tròn ngón chân và được mang bởi những người có địa vị xã hội thấp.