Những con số biết nói

Lãng phí và bất hợp lý

Theo số liệu thống kê của Trung tâm Giới thiệu việc làm HN, với 43 phiên GDVL được tổ chức từ đầu năm, tuy số lượng đơn vị tham gia tăng 338 đơn vị so với năm 2010, đạt trung bình 64 đơn vị/ phiên, mang đến gần 70.000 chỉ tiêu tuyển dụng, đạt trung bình 1.618 chỉ tiêu/phiên, thu hút khoảng 90.000 người đến tìm kiếm việc, đạt trung bình 2.000 người/phiên nhưng số lượng LĐ đáp ứng được công việc lại rất thấp. Theo ông Vũ Trung Chính - Giám đốc Trung tâm Giới thiệu việc làm, thì mặc dù có nhiều chỉ tiêu tuyển dụng trong mỗi phiên nhưng vẫn chưa tìm được đủ ứng viên. 43 phiên của năm 2011 mới có 17.830 người được tuyển dụng, đạt bình quân 415 người/phiên và chỉ đáp ứng được 25,6% nhu cầu tuyển dụng của các DN .

Thực trạng bất cập này càng rõ hơn nếu xét về trình độ tay nghề, chuyên môn của chính 25,6% LĐ được tuyển dụng. Nhu cầu tuyển dụng LĐ phổ thông luôn ở mức rất cao nhưng các DN chỉ tuyển được gần 5% nhu cầu. Nhu cầu tuyển LĐ có trình độ ĐH ít nhưng lại tuyển vượt chỉ tiêu, đạt 117,2%; cao đẳng đạt 77% và công nhân kỹ thuật là gần 19%... Những "con số biết nói" này đã phản ánh một thực trạng buồn: đào tạo đại học hiện nay chưa theo yêu cầu của thị trường lao động, sinh viên ra trường khó tìm việc làm, phải chấp nhận làm những công việc trái với ngành nghề, chuyên môn đã được đào tạo hoặc làm công việc trình độ thấp hơn để có thu nhập nuôi sống bản thân và gia đình, gây lãng phí, bất hợp lý trong sử dụng nguồn nhân lực và góp phần gia tăng số người thất nghiệp. Số LĐ đăng ký thất nghiệp năm 2011 khoảng 16.000 người, tăng gần 4 lần so với năm 2010 (4.192 người). Đây mới là con số LĐ đến đăng ký tình trạng thất nghiệp tại trung tâm. Số người lao động không có việc làm, mất việc trong thực tế chắc chắn lớn hơn nhiều…

Khó khăn vẫn là cơ bản

Hiện nay các phiên GDVL đã được tổ chức theo tuần; mở rộng điểm giao dịch vệ tinh, các phiên giao dịch lưu động tại một số quận, huyện; thông tin tuyển dụng cũng được cập nhật thường xuyên tại trang thông tin: vieclamhanoi.net và qua tổng đài 1088 (nhánh 3 và 5)… Sàn GDVL HN được đánh giá là hoạt động tích cực nhất trong số các sàn giao dịch hiện có tại VN.

Tuy nhiên, sự phát triển đó mới ở bề nổi, hiệu quả thực sự của sàn là sự "chắp nối" thành công cho người cần việc tìm đúng và trúng việc cần người còn chưa nổi bật. "Nghịch lý thừa lao động, thiếu người làm đang là nỗi trăn trở của Trung tâm Giới thiệu việc làm HN. Thực trạng này cũng cho thấy vai trò làm cầu nối giữa doanh nghiệp và người LĐ chưa đạt được hiệu quả cao" - ông Vũ Trung Chính cho biết. Tính chuyên nghiệp trong việc tổ chức phiên giao dịch chưa cao, mặt bằng còn chật hẹp… nên chưa thu hút được những DN lớn, khả năng tuyển dụng nhiều nên sàn giao dịch chưa thu hút được nguồn cung LĐ chất lượng cao. Dù miễn phí cho cả NLĐ và DN tuyển dụng nhưng đối tượng chính tìm đến các phiên giao dịch chủ yếu vẫn là sinh viên, học sinh mới ra trường, LĐ có trình độ thấp hoặc chưa qua đào tạo, khả năng tìm việc khó. DN đến sàn đều thuộc các ngành nghề sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn, điều kiện LĐ nặng nhọc, yêu cầu cường độ LĐ cao, thu nhập thấp… khả năng tuyển dụng khó. Đặc biệt, do còn thiếu những phiên giao dịch, những hoạt động tư vấn chuyên sâu nên quan hệ cung - cầu LĐ chưa đạt hệ số kết nối cao.

Vì vậy, trong thời gian tới, tăng cường khả năng kết nối cung - cầu LĐ vẫn là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu để đưa Sàn GDVL nổi bật hơn nữa với vai trò là cầu nối mật thiết, là nơi gặp gỡ sôi động, thân thiện của nhà tuyển dụng và NLĐ. Để làm được như vậy, ông Vũ Trung Chính cho biết sẽ đẩy mạnh công tác thông tin, tư vấn để các DN sản xuất, kinh doanh có hiệu quả và tuyển dụng lớn tham gia các phiên giao dịch, từ đó tạo điều kiện thu hút nguồn LĐ có chất lượng… Bên cạnh đó là không ngừng tập huấn, nâng cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn để đội ngũ cán bộ tư vấn, giới thiệu việc làm có đủ năng lực, trình độ, khả năng giao tiếp. Cùng với việc tăng tần suất các phiên GDVL, tại sàn giao dịch sẽ có các lớp dạy kỹ năng phỏng vấn, quan hệ lao động cho NLĐ; tư vấn việc làm, giải đáp chế độ, chính sách pháp luật.