Nhiều vi phạm nghiêm trọng trong tạm nhập tái xuất xăng dầu

Theo đó, thời gian qua hoạt động kinh doanh TNTX đem lại một số lợi ích nhất định cho nền kinh tế, đặc biệt là tại các địa phương có cửa khẩu và cảng biển, song một số DN đã lợi dụng những kẽ hở pháp lý của loại hình này để buôn lậu, trốn thuế gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước. Thống kê của Cục Điều tra chống buôn lậu TCHQ cho thấy, hoạt động TNTX hàng hóa diễn biến phức tạp và liên tục thay đổi tuyến đường vận chuyển. Qua khám xét 277 lô hàng TNTX đã quá thời hạn làm thủ tục hải quan đã phát hiện 31 container chứa ắc quy chì đã qua sử dụng, 31 container hàng đông lạnh có lẫn nội tạng như: lòng bò, gà, dạ dày… Trong số 7.060 container đã quá hạn làm thủ tục hải quan tại cảng Hải Phòng, cơ quan hải quan đã làm thủ tục thông quan 1.256 container, đã thực xuất 521 và số chưa vào cửa khẩu đăng ký tái xuất là 645 container. Cảng Hải Phòng còn tồn đọng 5.804 container chưa làm thủ tục hải quan theo quy định.

Trong lĩnh vực TNTX xăng dầu, TCHQ công bố những số liệu cho thấy sự chênh lệch lớn trong hoạt động TNTX mặt hàng này. Thống kê cho thấy, giai đoạn từ ngày 1-1-2009 đến ngày 31-6-2012, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam đã tạm nhập 1.900,7 nghìn tấn xăng dầu với trị giá 1.436,8 triệu USD. Trong khi đó, lượng tái xuất là 1.675,9 nghìn tấn, trị giá 1.349,8 triệu USD. Tại Tổng Công ty Dầu Việt Nam - Công ty TNHH MTV, số liệu tạm nhập là 549,6 nghìn tấn, trị giá 394,6 triệu USD, tái xuất 180,5 nghìn tấn, trị giá 137,9 triệu USD. Tại Tổng Công ty Xăng dầu quân đội, lượng tạm nhập là 981,1 nghìn tấn, trị giá 794,1 triệu USD, tái xuất 828 nghìn tấn, trị giá 703,6 triệu USD…

Theo Bộ Tài chính, hoạt động TNTX đang bộc lộ nhiều bất cập như: hàng hóa không được giữ nguyên trạng theo quy định mà thường được DN chia nhỏ để dễ vận chuyển, thời gian kinh doanh được lưu tại Việt Nam quá dài (180 ngày), không hạn chế hay cấm kinh doanh những mặt hàng cấm nhập khẩu, hàng nhạy cảm có thể ảnh hưởng đến môi trường, an toàn thực phẩm và dịch bệnh. Đặc biệt, chính sách thuế với hàng hóa nhập khẩu theo loại hình này quá thông thoáng với thời gian ân hạn thuế tối đa là 195 ngày, tạo kẽ hở khiến DN có thể lợi dụng chiếm dụng tiền thuế của Nhà nước… Báo cáo của Cục Điều tra chống buôn lậu còn cho thấy, qua xác minh 174 bộ hồ sơ nhập khẩu theo loại hình TNTX nghi có tờ khai giả, đã phát hiện trường hợp DN giả mạo chữ ký và con dấu trên tờ khai hải quan để thực hiện các hành vi gian lận.

Ông Nguyễn Văn Cẩn, Phó Tổng cục trưởng TCHQ cho biết, TCHQ đã kiến nghị Bộ Tài chính trình Chính phủ quy định rõ điều kiện DN được kinh doanh loại hình TNTX, rút ngắn thời gian hàng TNTX được lưu giữ tại Việt Nam, quy định chặt chẽ điều kiện, giới hạn cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu chính và tuyến đường vận chuyển hàng TNTX, đồng thời quy định DN tham gia loại hình này phải có bảo lãnh hoặc ký cược đối với hàng hóa để có kinh phí xử lý khi sai phạm phát sinh…