Nguyên nhân khiến số ca mắc sốt xuất huyết tăng

Báo cáo công tác y tế tháng 7/2016 của Bộ Y tế cho thấy, dịch bệnh sốt xuất huyết gia tăng đáng lo ngại. Cụ thể, tích lũy từ đầu năm, cả nước ghi nhận gần 45.000 trường hợp mắc sốt xuất huyết (SXH) tại 46 tỉnh, thành phố, trong đó có 14 trường hợp tử vong.

So với cùng kỳ 2015, số ca mắc SXH trong năm 2016 tăng 2,6 lần. Riêng tháng 7 năm nay, ghi nhận hơn 5.500 trường hợp mắc, trong đó có 2 trường hợp tử vong.

Theo Cục Y tế dự phòng-Bộ Y tế, nguyên nhân số ca SXH tăng, đặc biệt là khu vực Tây Nguyên là do đang vào mùa mưa, vào thời điểm này năm trước, dịch bắt đầu gia tăng, đạt đến đỉnh vào những tháng cuối năm 2015 sau đó giảm dần và đuôi dịch tiếp tục kéo dài sang những tháng đầu năm 2016.

Năm 2016, hiện tượng El nino xảy ra tại Việt Nam làm tăng nhiệt độ trung bình của môi trường là điều kiện cho muỗi phát sinh phát triển. El nino gây hạn hán trên diện rộng làm cho các hộ gia đình tăng việc trữ nước tại các dụng cụ chứa nước tạo thuận lợi cho muỗi đẻ trứng.

Thêm vào đó, khu vực Tây Nguyên không phải vùng lưu hành sốt xuất huyết phổ biến trong những năm qua nên miễn dịch đối với sốt xuất huyết của quần thể ở mức thấp nên khi xuất hiện dịch thì sẽ lây lan và bùng phát nhanh. Người dân trong khu vực phần lớn là người dân tộc ít người, dân trí còn thấp, chưa chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống dịch.

Qua kiểm tra thực tế tại khu vực này, rất nhiều hộ gia đình còn sử dụng dụng cụ/bể chứa nước sinh hoạt không đậy nắp, nhiều lốp (vỏ) xe công nông cũ không còn sử dụng để ngoài vườn, chai lọ, chum vại và các vật linh tinh chứa nước đọng không được xử lý, nên muỗi vào đẻ trứng và nhiều lăng quăng/bọ gậy phát triển.

Ngoài ra tình trạng đô thị hóa và di biến động dân số khu vực Tây Nguyên gia tăng, mạng lưới y tế còn mỏng, chưa nhiều kinh nghiệm trong phòng chống sốt xuất huyết, kinh phí chống dịch đặc biệt phòng chống sốt xuất huyết từ đầu năm 2016 của Trung ương chưa được cấp, kinh phí các địa phương rất hạn chế nên việc đáp ứng chống dịch gặp rất nhiều khó khăn và sự vào cuộc của chính quyền các cấp và các ban, ngành đoàn thể và người dân chưa thật chủ động, tích cực trong công tác phòng chống dịch sốt xuất huyết.

Trước diễn biến phức tạp của tình hình dịch bệnh trong khu vực và trên thế giới, Bộ Y tế đã có dự báo trước sự gia tăng sốt xuất huyết nếu không triển khai tích cực và đồng bộ các biện pháp. Ngay từ đầu năm, Bộ Y tế đã chỉ đạo, triển khai quyết liệt để hạn chế tối đa số mắc và tử vong, Bộ Y tế đã ban hành kế hoạch phòng chống dịch năm 2016 của quốc gia, giám sát chặt chẽ tình hình, chỉ đạo công tác chống dịch kịp thời. Trong tháng 3/2016, Bộ trưởng Bộ Y tế đã tổ chức phát động chiến dịch mẫu “Người dân tự diệt muỗi, lăng quăng phòng chống dịch bệnh do vi rút Zika, bệnh sốt xuất huyết” tại TP HCM, sau đó chiến dịch đã được nhân ra diện rộng tới 55 tỉnh, thành phố.

Hiện nay việc phòng chống sốt xuất huyết còn gặp khó khăn do bệnh chưa có vắc xin phòng bệnh cũng như chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Do đó, Cục Y tế dự phòng nhấn mạnh, sự tham gia tích cực và chủ động của cộng đồng, của hộ gia đình, sự chung tay của các ban, ngành, đoàn thể, đặc biệt là sự quan tâm chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc của các cấp chính quyền trong đó có đầu tư kinh phí từ nguồn ngân sách địa phương cho công tác phòng chống dịch là là yếu tố hết sức quan trọng để khống chế và kiểm soát bệnh dịch này tại các địa phương trên cả nước.