Nguy cơ khủng hoảng mới

Phiên xét xử được Tòa án Hiến pháp Thái Lan mở ra hôm 18-10 vừa qua được cho là phiên cuối cùng về cáo buộc DP cầm quyền sử dụng sai mục đích tiền trợ cấp của Chính phủ, sau phiên xét xử đầu tiên diễn ra cách đây gần 4 tháng. Ủy ban Bầu cử (EC) Thái Lan khi đó đã biểu quyết thông qua quyết định đề nghị giải tán DP, với cáo buộc đảng này nhận hơn 258 triệu baht quyên góp bất hợp pháp từ TPI Polene (một công ty xi măng) dùng cho chiến dịch bầu cử năm 2005 mà không đưa ra tuyên bố; dùng sai 29 triệu baht Quỹ Phát triển chính trị. Ngay sau đó, EC đã chuyển quyết định này lên Văn phòng Công tố viên trưởng (OAG) để xem xét vụ việc. Sau 30 ngày xem xét, OAG đã đồng ý với đề nghị của EC chuyển vụ việc lên Tòa án Hiến pháp ra quyết định cuối cùng. Tuy nhiên, từ đó đến nay DP luôn khẳng định không làm điều gì sai trái.

Vụ xét xử DP vốn đã phức tạp ngày càng trở nên rắc rối hơn khi Tòa án Hiến pháp vừa quyết định sa thải Thư ký Chánh án Pasit Sakdanarong vì cho rằng ông này đã làm ảnh hưởng đến uy tín và hình ảnh của tòa. Quyết định trên được đưa ra sau khi đảng Puea Thai (Vì nước Thái) đối lập công bố 5 đoạn băng hình cáo buộc DP cầm quyền chạy án, trong đó ghi lại hình ảnh và nội dung đối thoại giữa ông Pasit và nghị sĩ DP Wiruch Romyen. Tranh cãi đã xảy ra khi đảng Puea Thai khẳng định các cuộc đối thoại trong băng hình tập trung thảo luận việc lựa chọn các nhân chứng có lợi cho DP trong Ủy ban Bầu cử (EC) ra điều trần trước tòa, trong khi DP khẳng định không có chủ trương chạy án và cho rằng các đoạn băng hình được dàn dựng để chống lại đảng này.

Việc DP bị đưa ra xét xử đúng vào thời điểm khó khăn với Thủ tướng Abhisit Vejjajiva khi những mối lo ngại về một cuộc khủng hoảng mới có thể tái diễn tại Bangkok đang đến gần. Dư luận không khỏi lo ngại rằng, vụ việc trên không chỉ đẩy Thái Lan đến trước nguy cơ một cuộc khủng hoảng mới, mà còn khiến những chia rẽ trong lòng dân tộc ngày một sâu sắc hơn. Nhận định này dường như có cơ sở, bởi trong hai năm qua, đã có hai thủ tướng Thái Lan bị mất chức do các quyết định của tòa án.

Phiên tòa xét xử DP đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận không chỉ vì tính chất nghiêm trọng của vụ việc, mà nó còn liên quan tới sự sống còn của DP cũng như uy tín của Thủ tướng Abhisit Vejjajiva. Nếu bị kết tội, DP có thể bị giải tán và Thủ tướng Abhisit Vejjajiva, thời điểm năm 2005 giữ cương vị Phó Chủ tịch DP cùng nhiều quan chức khác có nguy cơ bị đình chỉ mọi hoạt động chính trị trong thời gian 5 năm.

Song các nhà quan sát cho rằng lực lượng ủng hộ Thủ tướng Abhisit Vejjajiva trong quân đội cũng như trong giới thượng lưu ở Bangkok sẽ không dễ để DP cầm quyền bị lật đổ. Cựu quan chức ngoại giao Thái Lan Pavin Chachavalpongpun - chuyên gia Viện Nghiên cứu Đông Nam Á - tỏ ý không tin DP sẽ bị giải tán nhưng không khỏi quan ngại việc phe "áo đỏ" tiếp tục cáo buộc hệ thống pháp lý của chính phủ sử dụng tiêu chuẩn kép để tiếp tục gây sức ép đòi Thủ tướng Abhisit Vejjajiva từ chức; đòi giải tán Quốc hội để tiến hành một cuộc bầu cử mới.