Nghiên cứu Phục dựng Hội đèn Quảng Chiếu

Sở dĩ Trung tâm Bảo tồn khu di tích Cổ Loa - Thành cổ Hà Nội đưa ra ý kiến phục dựng Hội đèn Quảng Chiếu mà không chọn những lễ hội khác là bởi Hội đèn Quảng Chiếu được đánh giá là một trong những lễ hội quan trọng của Kinh thành Thăng Long dưới thời nhà Lý,điển hình là dưới thời vua Lý Nhân Tông (1116 đến 1126).

Trung tâm Bảo tồn khu di tích Cổ Loa - Thành cổ Hà Nội hy vọng sẽ tìm ra phương án phục dựng lại lễ hội cổ này vào năm 2009, hoàn tất vào năm 2010 để ra mắt công chúng vào đúng dịp Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội. Nếu phục dựng thành công,lễ hội sẽ được thực hiện ngay tại phía trước di tích Đoan Môn (sau khi Bộ Quốc phòng bàn giao khu đất cho Trung tâm).

Việc phục dựng lễ hội cổ lớn của Kinh thành Thăng Long xưa quan trọng là bởi nó bổ sung cho khu di tích Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội đang được hoàn thiện hồ sơ khoa học để trình Unesco công nhận là di sản văn hóa thế giới. Văn hóa phi vật thể - Hội đèn Quảng Chiếu được ví như phần hồn, góp thêm cho những đền đài vật chất của khu di tích này.

Tại buổi toạ đàm, ý kiến của các nhà khoa học, đạo diễn sân khấu về ý tưởng phục dựng Hội đèn Quảng Chiếu chưa đi đến thống nhất, bởi giữa họ vẫn còn cách hiểu khác nhau về Hôi đèn Quảng Chiếu.

Cho đến nay, tư liệu về Hội đèn Quảng Chiếu được các nhà sử học nghiên cứu được ghi lại trên Bia Sùng Thiện Diên Linh ở núi Đọi (tức núi Long Đội ở xã Đội Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam ngày nay), một số tư liệu lịch sử, dã sử và tư liệu dân gian. Những gì miêu tả trên bia Bia Sùng Thiện Diên Linh cho thấy, Hội đèn Quảng Chiếu thật hoành tráng, công phu, đề lại dấu ấn trong lòng dân Đại Việt, biểu dương sức mạnh dân tộc. Tuy thế,những tài liệu ghi chép cụ thể về chiếc đèn quảng chiếu, không gian lễ hội, nghi thức lại chưa rõ ràng.

10 tham luận được giới thiệu tại hội thảo, đa số thống nhất rằng lễhội được tổ chức vào mùa Xuân, và diễn ra tại Kinh thành Thăng Long.

Lễ hội Đèn Quảng Chiếu vẫn đang trong quá trình tiếp thu các ý kiến đề xuất ý tưởng của các nhà sử học để đi đến thống nhất về tính chuẩn xác lịch sử của Lễ hội này như hình thức chiếc đèn, nghi thức, quy mô, địa điểm, thời gian diễn ra lễ hội…Nếu lễ hội được phục dựng thành công thì đây sẽ là một trong những công trình lớn mừng Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội.

Lệ Quyên