(HNMO) - Sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 07/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều về quản lý trang thiết bị y tế (Nghị định 07) và Nghị quyết 30/NQ-CP (Nghị quyết 30) tiếp tục thực hiện các giải pháp bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế, các lãnh đạo bệnh viện cho rằng, các quy định mới này đã “cấp cứu” kịp thời, tháo gỡ nhiều vướng mắc mà bệnh viện đang gặp phải trong mua sắm, đấu thầu vật tư, trang thiết bị y tế.
Tháo gỡ nhiều điểm nghẽn
Ngày 6-3, trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới, ông Nguyễn Văn Thường, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đức Giang cho biết, Nghị định 07 và Nghị quyết 30 giống như “cấp cứu” kịp thời đối với các bệnh viện. Cụ thể, hai quyết sách này đã tháo gỡ và giải quyết được nhiều vấn đề căn cơ ngay trước mắt mà các bệnh viện đang gặp khó, nhất là đối với những bệnh viện tuyến cuối, có nhiều xét nghiệm chuyên sâu và đặc thù, hay với những bệnh viện có máy đặt, máy mượn…
Trong nhiều điểm mới được quy định tại Nghị quyết 30, điều mà vị lãnh đạo bệnh viện này tâm đắc chính là việc bỏ “3 báo giá” khi xây dựng giá đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế.
Đối với mua sắm trang thiết bị y tế, theo các bệnh viện, khó nhất hiện nay là đơn vị không biết tham khảo thông tin xây dựng giá gói thầu mua sắm thiết bị y tế thế nào là đúng. Bởi theo quy định cũ, bắt buộc phải tham khảo “3 báo giá”. Trong điều kiện không tham khảo được “3 báo giá” và các tài liệu tham khảo theo quy định khác thì không có quy định giao cho chủ đầu tư (bệnh viện) quyết định xây dựng giá kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Bên cạnh đó, việc quy định tối đa không quá 90 ngày lựa chọn nhà thầu cũng gây khó khăn rất lớn cho các bệnh viện.
Thực tế hiện nay, có những gói thầu trang thiết bị, vật tư y tế không thể tìm được 2-3 báo giá vì nhà phân phối độc quyền hoặc không có thẩm định giá khiến nhiều gói thầu không thể xây dựng được giá. Ngay tại Bệnh viện Đa khoa Đức Giang mới chỉ đấu thầu được 50-60% vật tư, hóa chất, trang thiết bị y tế. Số còn lại chưa thực hiện thành công chủ yếu do không có đủ “3 báo giá” cho các hạng mục.
“Nghị quyết 30 được ban hành chấp nhận những hạng mục không đủ “3 báo giá” vẫn được đấu thầu sẽ giúp bệnh viện tháo gỡ được 70-80% vướng mắc”, ông Nguyễn Văn Thường nói.
Một trong những quy định mới mà ông Nguyễn Văn Thường cũng như nhiều lãnh đạo bệnh viện “tâm đắc”, đó là với những trang thiết bị, vật tư y tế cùng chủng loại nhưng có nhiều nhà phân phối, Nghị quyết 30 cho phép chủ đầu tư (là bệnh viện) xem xét, quyết định việc giao Hội đồng Khoa học của đơn vị thực hiện việc xây dựng tính năng, cấu hình kỹ thuật theo yêu cầu chuyên môn của đơn vị. Trên cơ sở tính năng, cấu hình kỹ thuật này, đơn vị tổ chức lấy báo giá.
Trước đây, những sản phẩm này được đấu thầu theo giá nên các cơ sở y tế có thể mua được sản phẩm giá rẻ nhưng chất lượng kém. Còn Nghị quyết 30 hướng tới việc trước tiên phải lựa chọn được sản phẩm đạt yêu cầu về chuyên môn, sau đó mới xây dựng báo giá để giảm giá gói thầu, và cũng sẽ loại trừ được những sản phẩm không bảo đảm chất lượng.
Đồng tình với ý kiến trên, theo PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, với Nghị quyết 30, bệnh viện được lấy báo giá trực tiếp từ nhà phân phối khi mua máy độc quyền.
Cơ chế này cũng giúp các bệnh viện đầu ngành cả nước như Bạch Mai, Việt Đức, K, Chợ Rẫy thành phố Hồ Chí Minh... được triển khai và nâng tầm các kỹ thuật tiên tiến do có thể mua được các thiết bị chuyên sâu, lần đầu tiên vào Việt Nam mà chỉ có một nhà cung cấp, một báo giá.
Bên cạnh đó, theo PGS.TS Đào Xuân Cơ, trước đây, với quy định “3 báo giá” thì máy hỏng cũng đành phải “đắp chiếu”. Thế nhưng, với Nghị quyết 30, bệnh viện được mua linh kiện sửa chữa cho máy móc khi hỏng, không đợi “3 báo giá” để đấu thầu phần linh kiện này trong trường hợp hãng độc quyền.
Thêm một điểm mới nữa mà theo lãnh đạo các bệnh viện là hàng triệu người bệnh sẽ được hưởng lợi. Đó là Nghị quyết 30 cho phép các cơ sở y tế được sử dụng các trang thiết bị y tế đã được cá nhân, tổ chức trong nước, nước ngoài hiến, biếu, tặng cho, đóng góp, viện trợ, tài trợ (bao gồm các trang thiết bị y tế liên doanh, liên kết đã hết thời hạn hợp đồng) nhưng chưa hoàn thành thủ tục xác lập sở hữu toàn dân để khám bệnh, chữa bệnh. Các dịch vụ kỹ thuật thực hiện bằng trang thiết bị y tế này được quỹ bảo hiểm y tế thanh toán.
Cần có tiếp những giải pháp lâu dài
Nghị định 07 và Nghị quyết 03 đã giải quyết nhiều vấn đề rất thiết yếu cho các bệnh viện. Ông Nguyễn Minh Lợi, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế (Bộ Y tế) cho rằng, những gói thầu đã trúng thầu thì có thể nhập khẩu được ngay và đáp ứng nhu cầu cho các bệnh viện đang bị thiếu. Các doanh nghiệp có thể nhập khẩu trang thiết bị, vật tư y tế cung cấp cho hệ thống y tế ngay từ thời điểm này.
Do thiếu hụt vật tư y tế, hóa chất, nên cách đây gần 1 tuần (từ ngày 1-3), Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức đã phải hạn chế mổ phiên và chỉ ưu tiên mổ cấp cứu. Thế nhưng, sau khi Nghị định 07 và Nghị quyết 03 được ban hành, GS.TS Trần Bình Giang, Giám đốc bệnh viện chia sẻ, bệnh viện sẽ nhanh chóng thực hiện theo hướng dẫn để tháo gỡ những vấn đề khó khăn đang gặp phải nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho người dân. Mặt khác, bệnh viện cũng xem xét để việc phẫu thuật cho các bệnh nhân thuộc diện mổ phiên sẽ sớm trở lại bình thường.
Còn theo PGS.TS Đào Xuân Cơ, trang thiết bị y tế là những hạng mục mà người bệnh và bác sĩ đều rất cần. Nếu như không có Nghị định 07 và Nghị quyết 03, chắc chắn câu chuyện thiếu vật tư, trang thiết bị y tế sẽ tiếp tục kéo dài, ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động khám, chữa bệnh.
Dù Nghị định 07 và Nghị quyết 30 đã giải quyết được những khó khăn trước mắt mà các bệnh viện gặp phải, nhưng theo lãnh đạo các bệnh viện, hiện vẫn còn nhiều vấn đề cần có thời gian để tiếp tục xây dựng và hoàn thiện, với mục tiêu cao nhất là nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.