Ngành Thống kê cần tập trung chuyển đổi số, chủ động hội nhập quốc tế

Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, thông tin thống kê đóng vai trò hết sức quan trọng, là nguồn thông tin chính thống, là cơ sở để đánh giá, phân tích, dự báo tình hình kinh tế - xã hội cả nước và của từng ngành, lĩnh vực, phục vụ kịp thời sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, hoạch định chính sách...

Những năm qua, thống kê Việt Nam với nòng cốt là Tổng cục Thống kê thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã không ngừng nỗ lực, ứng dụng công nghệ thông tin; tăng cường phối hợp, tổ chức triển khai công tác thống kê, thực hiện Luật Thống kê và các văn bản pháp luật liên quan. Ngành đã làm tốt công tác chuyên môn, có những chuyển biến tích cực trong thực hiện hệ thống chỉ tiêu, chế độ báo cáo thống kê được bổ sung, hoàn thiện; ứng dụng công nghệ thông tin trong thu thập, tổng hợp, phân tích và phổ biến thông tin thống kê được chú trọng.

Cùng với đó, hoạt động cung cấp, phổ biến thông tin thống kê được đẩy mạnh, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của Chính phủ, của lãnh đạo bộ, ngành... Đặc biệt, trong năm 2020 và 2021, khi dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Tổng cục Thống kê liên tục triển khai thành công các cuộc tổng điều tra và các đề án lớn của ngành. Các bộ, ngành, địa phương cũng tích cực thực hiện Chiến lược phát triển thống kê Việt Nam giai đoạn 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2030, triển khai kịp thời Luật Thống kê, đồng thời, quan tâm củng cố, hoàn hiện tổ chức thống kê của bộ, ngành và địa phương.

Tuy nhiên, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương cho biết, công tác thống kê thời gian qua cũng còn nhiều hạn chế, như: Chưa có một cơ sở dữ liệu tập trung, ứng dụng công nghệ thông tin thiếu đồng bộ, sự phối hợp chia sẻ dữ liệu từ bộ, ngành và địa phương cho Tổng cục Thống kê còn chưa hiệu quả; công tác thống kê của một số bộ, ngành và địa phương chưa thực sự được quan tâm dẫn đến thiếu thông tin hoặc thông tin không đầy đủ, kịp thời; ảnh hưởng đến công tác chỉ đạo, điều hành…

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, ngành Thống kê đã được quan tâm, thành lập sớm và điều đó thể hiện tầm quan trọng của công tác thống kê. Thủ tướng nhắc lại lời dạy của Bác Hồ là, thống kê phải “là tai, là mắt” của Đảng, Chính phủ nên phải bảo đảm “tai thính, mắt tinh” để làm tốt nhiệm vụ, phục vụ công tác điều hành. Bản thân mỗi con số phải “biết nói”, phải có hệ thống, thường xuyên cập nhật, phải có cơ sở nền tảng; trong đó nhấn mạnh sự đánh giá, phân tích chính xác, cụ thể để có tác dụng thiết thực. “Thống kê là phải nói có sách, mách có chứng” để phát triển đất nước.

Ngành Thống kê cần phát triển, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, cơ sở dữ liệu lớn để phát triển nhanh, bảo đảm chất lượng chuyên môn. Ngành cần thấm nhuần các tiêu chí, yêu cầu là khách quan, trung thực, kịp thời, toàn diện… nhằm bảo đảm chất lượng tư vấn, tham khảo và nâng tầm dự báo, đánh giá cho người sử dụng. Người dân phải được thụ hưởng kết quả công tác thống kê…

Tuy nhiên, nhận thức về thống kê chưa đúng tầm quan trọng nên một số thông tin còn chậm, phải chờ và giục… Đầu tư cho ngành Thống kê cũng chưa tương xứng với vai trò, tầm quan trọng của ngành, phải bám sát và lấy thực tiễn làm thước đo. Thủ tướng nhấn mạnh, các đồng chí lãnh đạo qua nhiều kỳ đều rất quan tâm đến công tác thống kê. Việc phân tích, đánh giá, sử dụng sản phẩm, thông tin thống kê cũng còn chưa cao…

Thủ tướng Phạm Minh Chính phân tích, thực tế năm 2021 cho thấy, cần bảo đảm ổn định vĩ mô, các cân đối lớn trong phục hồi, phát triển kinh tế nhanh và bền vững, độc lập và tự chủ. Không hy sinh môi trường lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần, bảo đảm công bằng xã hội, vì lợi ích người dân...

Thời gian tới, ngành cần tập trung chuyển đổi số, chủ động hội nhập và hợp tác quốc tế, nâng cao chất lượng hoạt động. Cần tạo bước chuyển trong nhận thức của lãnh đạo các cấp về công tác thống kê, chú trọng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành Thống kê, tạo bộ máy tinh gọn…

"Phải làm cho con số thống kê “biết nói” hơn, thực chất hơn. Ngành cũng cần nhận được sự quan tâm xứng đáng từ các cấp, ngành; được đầu tư thêm về cơ sở vật chất để hiện đại hóa, tăng cường kết nối", Thủ tướng nhấn mạnh.