Ngành Công nghiệp khí: Những bất hợp lý cần giải quyết

Tháng 3-2011, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển ngành Công nghiệp khí Việt Nam đến năm 2015, định hướng 2025. Trên cơ sở đó, PVN đã, đang tích cực triển khai đồng bộ các dự án từ thượng nguồn, trung nguồn tới hạ nguồn tại khu vực Nam Bộ, trong đó phải kể tới các dự án: Khai thác khí ngoài khơi, như Lô B&52, Hải Thạch - Mộc Tinh, Thiên Ưng - Mãng Cầu; đường ống dẫn khí Lô B - Ômôn, Nam Côn Sơn 2; Nhà máy Chế biến khí tại Cà Mau và Phú Mỹ, cùng các dự án thu gom khí Hải Sư Đen - Hải Sư Trắng, Tê Giác Trắng…

Ngành Công nghiệp khí của Việt Nam đang đóng một vai trò quan trọng của nền kinh tế đất nước. Để công nghiệp khai thác, chế biến và tiêu thụ khí thành công, các đơn vị được giao trọng trách thăm dò, khai thác, tiêu thụ sản phẩm khí cần biến tiềm năng thành hàng hóa trên tinh thần năng động về nghiên cứu, hợp tác đầu tư, khắc phục khó khăn để sớm hoàn thành kế hoạch. Hiện nay, cùng với việc phát triển các nguồn khí truyền thống trong nước, PVN đang triển khai dự án nhập khẩu khí LNG (khí thiên nhiên hóa lỏng), nghiên cứu khả năng mua khí thông qua đường ống dẫn khí Trans-Asean từ các nước lân cận như Indonesia, Thái Lan, Malaysia cũng như lập phương án phát triển các nguồn khí phi truyền thống như khí than. Cùng với việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng khí khu vực Nam Bộ, thị trường khí miền Bắc và miền Trung cũng đang được PVN xem xét, lên kế hoạch triển khai.

Theo đánh giá của PVN thì ngành Công nghiệp khí Việt Nam đang phải đối mặt với một số thách thức từ khai thác, phân phối đến giá khí. Trong đó, các mỏ khí của Việt Nam có giá trị khai thác, phân phối thấp (dưới 5 USD/m3 khí) đang bắt đầu suy giảm sản lượng, một số mỏ khí chuẩn bị đưa vào khai thác lại xa bờ, có giá phân phối cao lên đến gần 10 USD/m3 khí. Dự báo, đến năm 2018 các mỏ khí có giá thấp có thể suy giảm đến mức độ ngừng cung cấp khí cho toàn bộ các vùng Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ. Vì thế, muốn thực hiện đúng theo quy hoạch ngành Công nghiệp khí của Chính phủ ngay lúc này cần định ra phương hướng xử lý các vấn đề tồn đọng, như xây dựng cơ sở hạ tầng, hệ thống đường ống dẫn khí, các nhà máy xử lý khí tại từng vùng. Đặc biệt là phải có một cơ chế về giá khí phân phối đến từng ngành tiêu dùng, từng vùng, từng khách hàng. Phải có sự cân bằng lợi ích giữa các bên từ nhà đầu tư khai thác, phân phối đến đơn vị tiêu dùng sao cho minh bạch, cân bằng và hợp lý. Hiện nay, PV Power có 4 nhà máy điện chạy khí, để chuẩn bị cho việc chào giá của thị trường điện cạnh tranh cần phải có một chính sách giá khí riêng cho từng khách hàng, giá khí từng khu vực. Chỉ có làm như vậy mới có thể phát điện cạnh tranh, giá thành minh bạch và lành mạnh về tài chính.

Còn với PV Gas, những khó khăn của đơn vị đang gặp phải về vấn đề giá khí khi giá dầu xuống thấp. Đồng thời, đề xuất nên xem xét thực hiện nhập khẩu LNG trong thời điểm giá dầu đang xuống thấp như hiện nay sẽ đem lại giá trị không nhỏ khi phân phối cho các khách hàng tại Việt Nam. PV GAS đang triển khai các dự án nhập khẩu LNG gồm: Kho cảng LNG Thị Vải với công suất thiết kế 1 triệu tấn/năm nhập khẩu LNG, cung cấp khí tái hóa cho các hộ tiêu thụ khí với tổng mức đầu tư 285,8 triệu USD, dự kiến hoàn thành và đi vào hoạt động trong giai đoạn 2019-2020; Cảng nhập và tái hóa khí LNG 3-6 triệu tấn/năm tại Sơn Mỹ (Kho LNG Sơn Mỹ) với công suất 3,6 triệu tấn/năm, tổng mức đầu tư khoảng 1,35 tỷ USD, dự kiến hoàn thành giai đoạn 1, đi vào hoạt động trong giai đoạn 2019-2020. Lãnh đạo PV Gas cũng khẳng định quyết tâm hoàn thành các nhiệm vụ phát triển công nghiệp khí, như xây dựng hệ thống đường ống phân phối khí, phát triển các mỏ khí, xử lý khí, nhập khẩu phân phối khí…

Những đề xuất, kiến nghị về các bất hợp lý của ngành Công nghiệp khí Việt Nam, nhất là vấn đề giá khí, đang cần có những điều chỉnh kịp thời, hợp lý.