Nga - Mỹ: Thỏa thuận quan trọng trong lĩnh vực dầu mỏ

Đây được coi là thỏa thuận hợp tác quan trọng nhằm thắt chặt mối quan hệ giữa một trong những công ty lớn nhất thế giới là Exxon Mobil với Nga và mở đường để Nga tiếp cận thị trường Bắc Mỹ mà Mátxcơva đã tìm kiếm từ lâu.

Hai bên sẽ thành lập một Trung tâm Nghiên cứu và Thiết kế Khai thác Bắc Cực tại thành phố St.Petersburg (Nga) với nhiệm vụ phát triển công nghệ mới phục vụ cho việc khai thác trong các dự án chung tại Bắc Cực, trong đó có việc chế tạo các giàn khoan thăm dò, sản xuất, cũng như phục vụ cho một số dự án dầu khí khác. Với thỏa thuận này, Exxon Mobil có thể "đặt chân" vào Biển Kara và Biển Đen - nơi từng nói không với các hãng dầu khí trong thời kỳ Tổng thống George Bush nắm quyền. Còn với Rosneft, thỏa thuận vừa ký kết cũng sẽ mở ra "những chân trời mới", là tham gia vào một số dự án thăm dò, khai thác của hãng Exxon Mobil tại Bắc Mỹ, trong đó có các mỏ dầu ở vùng nước sâu trên vịnh Mexico, cũng như một số dự án của đối tác Mỹ ở một số nước khác. Theo Thời báo New York (Mỹ), mục tiêu dài hạn của Mátxcơva là không chỉ đa dạng hóa ngành công nghiệp dầu mỏ trong nước vốn chiếm khoảng 60% tổng kim ngạch xuất khẩu của nền kinh tế, mà còn tăng cường tiếp cận vốn và kỹ năng công nghệ khai thác dầu khí ở địa hình phức tạp của phương Tây.

Thỏa thuận đầy tiềm năng vừa ký kết giữa Rosneft và Exxon Mobil không khỏi khiến tập đoàn dầu khí khổng lồ của Anh - BP "ra ngẩn, vào ngơ". Vì lẽ ra đối tác của  Rosneft đã là BP. Hồi đầu năm nay, Rosneft và BP đã ký thỏa thuận hợp tác. Tập đoàn năng lượng của xứ Sương mù từng hy vọng việc hợp tác với Rosneft sẽ cứu vãn uy tín sau vụ tràn dầu ở vịnh Mexico hồi năm ngoái. Tuy nhiên, thỏa thuận này vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của các đối tác Nga trong TNK-BP - một liên doanh giữa BP với tổ hợp AAR. AAR cho rằng, BP đã vi phạm các quy định hoạt động khi không thông báo cho họ các động thái về thương vụ với Rosneft. Theo quy định, BP chỉ được độc lập hợp tác với các đối tác tại Nga khi liên doanh TNK-BP từ chối các cơ hội này. Mối bất hòa giữa AAR và BP bị đẩy lên cao khi tranh chấp trên phải nhờ đến sự can thiệp của tòa án. Hậu quả là thỏa thuận trong mơ của BP đã không thể trở thành hiện thực.