Nặc danh và sự thật

Vì cả cơ quan có trách nhiệm xử lý tố cáo và người tố cáo đều có những lý lẽ, yêu cầu riêng, hợp lý của mình. Người tố giác tham nhũng luôn có hai nguyện vọng: Sai phạm được xử lý và bản thân được an toàn tuyệt đối. Còn với cơ quan tiếp nhận xử lý vụ việc cũng mong đưa vụ việc ra ánh sáng mà không phải phí công sức với những tố cáo "ảo".

Quy định của pháp luật là người tố giác tham nhũng phải trung thực, nêu rõ họ tên, địa chỉ… Nhưng cũng có một thực tế tồn tại là nhiều người vì tố cáo tham nhũng mà bị trù úm, bị đe dọa đến sức khỏe, tính mạng nên họ buộc phải giấu tên. Bởi lẽ, đối tượng tham nhũng bị tố cáo là người có chức vụ, quyền lực nhất định, có khi quyền lực ấy quyết định tác động trực tiếp đến số phận của người tố cáo. Thế nên không phải ai cũng đủ dũng cảm thực hiện "quyền và nghĩa vụ" khó khăn là tố giác cái xấu. Điều này cũng cho thấy rõ là cơ chế bảo vệ người tố giác tội phạm tham nhũng còn nhiều lỗ hổng. Sự thật là việc phát hiện tham nhũng thường không phải do tổ chức cơ sở đảng, do nội bộ tự phát hiện mà chủ yếu do quần chúng và báo chí tố giác.

Từ những dẫn chứng trên cho thấy việc công nhận tố cáo nặc danh mà sự việc tố cáo có thật cần được xem là một trong cách thức chống tham nhũng trong bối cảnh hiện tại. Vẫn biết rằng, với cơ quan chức năng, khi xem xét đơn thư nặc danh sẽ tốn thời gian, công sức trong việc xác định sự thật. Nhưng dù có bỏ công sức mà đưa ra được trước dư luận những khuất tất, sai phạm cũng là điều nên làm.

Phải khẳng định, tố cáo tham nhũng không chỉ là quyền lợi mà còn là trách nhiệm của công dân đối với xã hội, với nhà nước và quy định như trên cũng góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm của công dân trong việc thực hiện quyền tố cáo. Tuy thực tế đã nảy sinh việc tố cáo "gia tăng" trong các thời điểm nhạy cảm, nhưng nếu chúng ta cứ ngại việc tố cáo bằng đơn thư nặc danh thì e rằng sẽ bỏ lọt tội phạm. Thực tế cho thấy, tố cáo "nặc danh" vẫn là một cách phổ biến mà nhiều người lựa chọn, do vấn đề nhạy cảm, ảnh hưởng trực tiếp tới quyền lợi của người tố cáo, nhất là khi các quy định bảo vệ họ còn hạn chế. Vấn đề quan trọng là nội dung tố cáo đó phải đúng sự thật!

Nói như vậy để thấy, vì mục tiêu cuối là chống, hay nói đúng hơn là loại bỏ tệ tham nhũng, chúng ta không thể sợ khó khăn mà phải trân trọng và ghi nhận sự góp sức của người dân để tìm ra sự thật. Thiếu cơ chế bảo vệ người chống tham nhũng thì cần bổ sung cho đủ để người tố cáo tham nhũng không đơn độc, không bị cô lập giữa cuộc đấu tranh vô cùng gay go, phức tạp này.