Mỹ bày tỏ quan ngại về căng thẳng trên Biển Đông

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định, Việt Nam coi trọng và mong muốn không ngừng thúc đẩy, làm sâu sắc quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ; bày tỏ hài lòng trước những kết quả triển khai Đối tác toàn diện gần một năm qua, nhất là việc hai nước vừa ký chính thức Hiệp định hợp tác hạt nhân dân sự (Hiệp định 123). Để tiếp tục triển khai Đối tác toàn diện và chuẩn bị cho kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao vào năm 2015, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao đề nghị hai bên cùng thúc đẩy để đạt những kết quả cụ thể trong thời gian tới, trong đó có việc tăng cường trao đổi đoàn các cấp, thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại – đầu tư thông qua việc Hoa Kỳ tiếp tục mở cửa thị trường cho hàng hóa của Việt Nam, hạn chế các rào cản thương mại, nhất là việc áp dụng chương trình giám sát cá da trơn mới theo Đạo luật nông nghiệp 2014; sớm có lộ trình công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam cùng với việc kết thúc đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP); đề nghị phía Hoa Kỳ tiếp tục dành cho Việt Nam sự linh hoạt và đối xử khác biệt trong đàm phán TPP như đã cam kết.

Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ Daniel Russel chuyển lời chào của Ngoại trưởng John Kerry và mong muốn được đón Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh thăm Hoa Kỳ; khẳng định việc xác lập quan hệ Đối tác toàn diện với Việt Nam là một phần quan trọng trong chiến lược tăng cường quan hệ với khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của Tổng thống Barack Obama; nhất trí cùng phối hợp để tiếp tục triển khai hiệu quả Đối tác toàn diện và chuẩn bị cho kỷ niệm 20 năm hoàn tất đàm phán TPP, mong Việt Nam sớm tuyên bố tham gia Sáng kiến an ninh phổ biển (PSI), cũng như việc hai bên tăng cường phối hợp trên các diễn đàn quốc tế và khu vực trong đó có Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc, Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF) và Cấp cao Đông Á (EAS)…

Về tình hình Biển Đông hiện nay, ông Daniel Russel nhắc lại việc Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã có phát biểu liên quan tới dàn khoan Hải Dương - 981 của Trung Quốc; nhấn mạnh mặc dù Hoa Kỳ không đứng về bên nào trong các tranh chấp chủ quyền nhưng Hoa Kỳ phản đối các hành động làm thay đổi nguyên trạng, ảnh hưởng tới tự do, an ninh và an toàn hàng hải, cũng như các hành động sử dụng và đe dọa sử dụng vũ lực; kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, giải quyết vấn đề thông qua các biện pháp ngoại giao và trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Trước đó, tại Hà Nội, Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam Hồ Xuân Sơn và Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ phụ trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương Daniel Russel đã đồng chủ trì cuộc Đối thoại lần thứ tư về Châu Á - Thái Bình Dương. Hai bên đã trao đổi các vấn đề song phương, các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.

Chiều 8-5, tại Hà Nội, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel đã có cuộc họp báo với một nhóm phóng viên trong và ngoài nước nhân dịp ông đang ở thăm và làm việc tại Việt Nam trong hai ngày 7 và 8-5. Cuộc họp báo không có chủ đề về Biển Đông, nhưng toàn bộ các câu hỏi của các phóng viên đều liên quan đến vấn đề Biển Đông, đặc biệt là động thái đưa giàn khoan trái phép của Trung Quốc vào thềm lục địa Việt Nam mới đây.

Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc Trung Quốc đưa giàn khoan vào vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel cho biết, căng thẳng trên Biển Đông phải được giải quyết một cách hòa bình, theo phương thức ngoại giao và theo luật quốc tế. Khi nói về quan điểm của Mỹ đối với việc Trung Quốc đưa đặt giàn khoan Hải Dương - 981 tại vùng biển của Việt Nam, ông Russel cho hay: “Quan điểm tôi đã nhấn mạnh trong cuộc đối thoại với giới chức Việt Nam là quan điểm mạnh mẽ của Mỹ rằng những tuyên bố chủ quyền chồng chéo trên những vùng tranh chấp, trong đó có Hoàng Sa, phải được giải quyết một cách hòa bình, phải theo phương thức ngoại giao và phải giải quyết theo đúng luật quốc tế. Điều quan trọng hơn hết là tất cả các nước tranh chấp phải kiềm chế”.

Ông Russel nhấn mạnh: “Nền kinh tế toàn cầu và khu vực rất quan trọng và rất mong manh để có thể đối phó với sự leo thang của căng thẳng. Sự ổn định của khu vực là điều sống còn, chứ không chỉ nên vì lợi ích ngắn hạn. Vì vậy, tôi thúc giục các quốc gia ở khu vực nên kiềm chế, tranh căng thẳng leo thang”.