Một quyết định đi ngược sự kỳ vọng

Mặc dù đạt được số phiếu ủng hộ cao nhất trong 24 lần Nghị quyết được đưa ra, song quyết định từ phía Mỹ đã đi ngược lại sự kỳ vọng của cộng đồng quốc tế về một bước tiến đột phá hơn sau khi hai nước bình thường hóa quan hệ.

Đây là năm thứ 24 liên tiếp đại đa số các nước thành viên LHQ bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ báo cáo do Chính phủ Cuba đệ trình hằng năm mang tên "Sự cần thiết phải chấm dứt lệnh cấm vận kinh tế, thương mại và tài chính do Mỹ áp đặt chống Cuba". Sự đồng thuận của các thành viên LHQ thể hiện rõ sự bất bình của cộng đồng quốc tế trước hành động kéo dài cấm vận hơn 5 thập niên qua của Mỹ. Đại diện của các nước và tổ chức quốc tế lên án mạnh mẽ lệnh cấm vận của Washington, nhấn mạnh đây là hành động vi phạm Hiến chương LHQ và luật pháp quốc tế. Mỹ cần phải thực thi các nghị quyết của ĐHĐ LHQ và chấm dứt ngay lệnh cấm vận phi pháp với Cuba.

Thực tế, cắt đứt bang giao và cấm vận Cuba đã kéo dài qua 10 đời tổng thống Mỹ và không đem lại kết quả gì cụ thể. Trong hơn nửa thế kỷ qua, "bức tường" mà Washington dựng lên nhằm cô lập Cuba với thế giới bên ngoài đã gây thiệt hại to lớn cho La Habana. Các biện pháp cấm vận kinh tế của Mỹ với Cuba suốt 54 năm qua đã khiến nền kinh tế của quốc đảo này thiệt hại đến 121 tỷ USD. Tuy nhiên, bất chấp sự chống phá và sức ép của lệnh bao vây cấm vận, Cuba vẫn đứng vững và tiếp tục phát triển.

Trong khi đó, chính nước Mỹ cũng phải trả giá đắt vì cuộc cấm vận này. Các công ty Mỹ bị thiệt hại hàng tỷ USD vì không làm ăn được với Cuba, chưa kể những cơ hội kinh doanh lớn ở đảo quốc xinh đẹp trong tương lai, đặc biệt là lĩnh vực dầu khí. Ngoài ra, xét về mặt chính trị, chính sách cấm vận chống Cuba cũng khiến Washington mất vị trí ngay tại khu vực từng được coi là "sân sau" của Mỹ, là chướng ngại vật lớn nhất trên con đường cải thiện quan hệ giữa Mỹ với các nước Mỹ Latinh.

Có thể nhận thấy, lệnh bao vây cấm vận là rào cản cuối cùng trong tiến trình bình thường hóa quan hệ Mỹ - Cuba. Washington và La Habana bắt đầu tiến trình bình thường hóa quan hệ từ cuối năm ngoái và hiện đã đạt được một số bước tiến trong quan hệ song phương. Thế nhưng, bất chấp những tiến triển và tương lai quan hệ hai nước, Mỹ vẫn chưa có ý định dỡ bỏ lệnh cấm vận Cuba cũng như rút nhà tù Guantanamo. Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez đã bày tỏ sự thất vọng với lá phiếu chống của Mỹ. Với những thay đổi trong chính sách của chính quyền Tổng thống Barack Obama, phía Cuba đã kỳ vọng Mỹ sẽ bỏ phiếu thuận, nhưng điều đó đã không xảy ra. Trong cuộc họp báo sau phiên họp toàn thể của ĐHĐ LHQ, trả lời các câu hỏi của phóng viên quốc tế, Bộ trưởng Bruno Rodriguez một lần nữa kêu gọi Quốc hội Mỹ chấm dứt chính sách phong tỏa Cuba; đồng thời, bày tỏ hy vọng Mỹ sẽ thay đổi chính sách.

Đại diện Liên minh Châu Âu (EU), Ấn Độ, Iran, nhóm Châu Phi, các nước Mỹ Latinh và Caribe cũng kêu gọi Mỹ dỡ bỏ cấm vận, cho rằng lệnh cấm gây tác động tiêu cực với phát triển kinh tế - xã hội của Cuba, làm ảnh hưởng đến các quyền của người dân đảo quốc này.

Sự kiện Cuba và Mỹ mở lại đại sứ quán tại thủ đô của nhau hồi tháng 7 vừa qua hứa hẹn nhiều lợi ích thiết thực. Song, tất cả sẽ rất khiêm tốn nếu lệnh cấm vận thương mại chưa được dỡ bỏ. Dù biết rằng, dỡ bỏ lệnh cấm vận là không dễ dàng nhưng nó là một tất yếu để khép lại chương đen tối nhất trong lịch sử quan hệ hiện đại Mỹ - Cuba, mang lại lợi ích cho cả hai nước.