Một Hà Nội độc đáo của Martin Rama

Martin Rama "gặp gỡ" Hà Nội từ năm 1998, khi ông đảm trách vai trò chuyên gia kinh tế của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam. Chính tình yêu ngay từ buổi đầu gặp gỡ ấy đã khiến Martin Rama quyết định gắn bó với nơi này, để rồi có những trải nghiệm thật tuyệt vời ở đây. 8 năm (2002-2010), khoảng thời gian chưa hẳn là dài nhưng đủ để Martin cảm nhận cả những nét khác biệt ở nơi mà ông đã coi là nhà của mình.

"Trong suốt khoảng thời gian này, tôi đã dạo chơi khắp các ngõ ngách của thành phố không biết bao nhiêu lần và chẳng bao giờ có một đích đến cụ thể. Tôi đã chụp hàng nghìn bức ảnh, đọc gần như tất cả những gì người ta viết về thành phố với hy vọng rằng mình có thể biết và hiểu thành phố này nhiều hơn, hơn cả những người đã đến trước tôi, và cả những ai đến sau tôi nữa"- Martin Rama chia sẻ. Từ thực tế trải nghiệm, nhờ sự tìm hiểu mà Martin Rama đã khám phá được biết bao điều thú vị về Hà Nội. Cuốn sách "Hà Nội một chốn rong chơi" đã thể hiện những góc nhìn độc đáo của một người nước ngoài, một chuyên gia kinh tế về thành phố nghìn năm tuổi.

20 chương sách, mỗi chương lại được Martin Rama ví von như một thứ nguyên liệu để ông chế biến nên "món phở Hà Nội" của riêng mình - tác phẩm "Hà Nội một chốn rong chơi". Từ đây, bạn đọc cảm nhận được hương vị riêng của thành phố. Một Hà Nội thâm nghiêm qua những trang viết Art Desco, Beaux Arts; một Hà Nội yên ả thanh bình qua những sông hồ, danh thắng, vườn hoa và công viên; một Hà Nội hối hả, ồn ào trong phố phường, giữa những người thợ thủ công và qua thói quen buôn bán… Tác giả phác họa được nét "cá tính" của kiến trúc Hà Nội, nét rêu phong lưu giữ tháng năm trên những ngôi biệt thự cổ, những công trình uy nghi, những khung cửa và cả những ngôi nhà "gầy"; sự phong phú và nỗi lo mai một nghề thủ công; nét thanh lịch, yên bình từ những vườn hoa trên phố, những hồ nước thân thương…

Với Martin Rama, nhịp sống và chuyển động của Hà Nội có một sức hấp dẫn rất lớn, có lẽ vì thế mà ta dễ dàng bắt gặp trong cuốn sách này rất nhiều câu chuyện về cuộc sống thường ngày trên khắp phố phường Hà Nội. Nào ngõ hẹp, nào gánh hàng rong, quán sách cũ, những đường phố rợp bóng cây, nào là câu chuyện về làng trong phố… Với mỗi thứ "nguyên liệu", tác giả đều cố gắng tìm ra được lịch sử, những nét riêng, sự độc đáo của nó, và thổi vào đó cảm nhận của riêng mình.

Ở vào thời điểm mà quá trình đô thị hóa đang diễn ra nhanh chóng với những hệ lụy nhất định, Hà Nội trong mắt Martin Rama vẫn là một thành phố đáng yêu và đáng sống. Xuyên suốt hơn 1.000 trang sách, ông gọi Hà Nội là "cô ấy", là "nàng". Ông khám phá ra vẻ đẹp của "nàng" và cả sự phức tạp ẩn sâu bên trong "cô ấy". Ông nhận thấy nét đáng yêu ngay trong sự ồn ào, thậm chí ngay cả trong bầu không khí ô nhiễm… cũng thấy rõ những tiềm năng để Hà Nội trở thành một đô thị có chất lượng sống thuộc loại tốt nhất Đông Nam Á.

Không gọi tác phẩm của mình là một cuốn sách mang tính học thuật, cũng không coi đó là một cuốn cẩm nang du lịch, với Martin Rama, đó đơn thuần là những ghi chép của cá nhân ông, được viết bởi tình yêu mà ông dành cho Hà Nội.