(HNM) - Tại hội nghị tăng cường chống buôn lậu thuốc lá diễn ra ở thành phố Nha Trang ngày 8-4, đại diện Ban chỉ đạo 127/TƯ đã công bố số liệu: lượng thuốc lá nhập lậu vào Việt Nam năm 2010 hiện chiếm 21% thị phần nội địa đã gây thất thu cho ngân sách nhà nước từ 34.000 - 36.000 tỷ đồng. Những điểm nóng về buôn lậu thuốc lá vẫn là vùng biên giới các tỉnh An Giang, Quảng Trị và gần đây là Quảng Ninh, Lạng Sơn.
Thực ra không chỉ năm 2010 Nhà nước mới thất thu thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá, nếu cộng tiền thất thu những năm trước, tổng số tiền lên đến cả tỷ USD. Một con số không hề nhỏ. Giải thích cho nguyên nhân chống mãi mà vẫn còn buôn lậu, cơ quan chức năng từ nhiều năm qua luôn chỉ có lý do "do lực lượng mỏng mà đường biên giới lại quá dài".
22h ngày 29-3-2011, liên bộ Tài chính - Công thương công bố quyết định tăng giá xăng, dầu trong nước, theo đó xăng tăng 2.000 đồng, lên 21.300 đồng/lít, dầu diesel tăng 2.800 lên 21.100 đồng/lít. Dù tăng giá nhưng theo liên bộ Tài chính - Công thương, nếu tính đủ thuế và lợi nhuận cho doanh nghiệp thì mức điều chỉnh mới chỉ bằng 34,73% đối với xăng và 50,27% đối với dầu. Song so với Campuchia, Lào và Trung Quốc, giá xăng tại Việt Nam vẫn còn thấp hơn 2.300 đồng và giá dầu thấp hơn 5.000 đồng/lít. Thế là tình trạng buôn lậu xăng dầu diễn ra ở biên giới Tây Nam như nó từng diễn ra ở những lần tăng giá trước. Hình ảnh dân buôn lậu chạy xe máy chở đầy can nhựa ào ào trên đường, những chiếc ghe hối hả qua sông do các phóng viên truyền hình quay được cho thấy mức độ buôn lậu là không nhỏ. Thuế nhập khẩu 0% và giá lại thấp khiến Nhà nước hai lần thất thu. Cũng giống như đơn vị chống buôn lậu thuốc lá, "lực lượng mỏng" là lời giải thích của đơn vị chống buôn lậu xăng dầu. Và lời giải thích "lực lượng mỏng" cũng được các cơ quan kiểm tra các cơ sở kinh doanh, dịch vụ niêm yết giá bằng ngoại tệ; giá thuốc tăng, mất vệ sinh an toàn thực phẩm; nạn hướng dẫn viên du lịch nước ngoài hành nghề không giấy phép, kiểm lâm... sử dụng
Lời giải thích "lực lượng mỏng " được hầu hết các đơn vị thanh tra của các bộ, ngành sử dụng cho thấy có hai vấn đề: Nếu thực sự mỏng thì chủ quản cần nhanh chóng bổ sung nhân lực để đơn vị thanh tra hoạt động có hiệu quả. Còn "lực lượng mỏng" là biện minh cho sự thiếu trách nhiệm, quản lý yếu kém hay là kẽ hở để lợi dụng "đục nước béo cò" thì ngành chủ quản cũng cần phải làm rõ và làm ngay. Nếu không, ngân sách nhà nước cứ tiếp tục thất thu, xã hội tiếp tục lo lắng về vệ sinh an toàn thực phẩm, người nghèo lại nghèo thêm bởi giá thuốc tăng...
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.